Әсәрләр. 4 томда / Собрание сочинений. Том 4. Мухаммет Магдеев

Чтение книги онлайн.

СКАЧАТЬ чуалмаган кешегә акча нәрсәгә аңа? Миңа бит, син булгач, бу дөньяда бүтән беркем дә кирәкми. Һәм ул иелеп чемодан тутырып маташкан хатынының артына шаяртып сугып алды.

      Бер «отделение» бала үстергән Асия җиңги йортта шулай ялгыз калды.

      Аннан көн санау, сәгать санау китте. Асиянең бөтен баш ватканы шул булды: улмы тырышмады җир йөзендә кеше тәрбияләп үстерергә? Аңамы бирмәделәр «Ана Даны» дигән орденны? Алармы шатланмадылар һәр бала туган саен? Бу олы йорт кемнәр өчен соң? Һәм Кәшфи белән Асия үзләре кемнәр өчен? Бу ни бу? Дөньяда нинди үзгәреш булды, ниләр бара, нәрсә эшләнә? Нигә Асия ялгыз бу якты язгы кояшлы көннәрдә?

      Өйдән чыгып китеп, нәкъ егерме алты көн дигәндә, Асия санавынча, алты йөз дә егерме дүрт сәгать узгач, Кәшфи кайтып төште. Рәсимәнең дә ялга кайткан киче иде. Кәшфи, апрель баткагын ертып, ашлама ташучы трактор чанасына утырып кайтты. Бер кулында иске чемоданы, икенче кулында агач рәшәткәле ящик иде.

      – Үл-ләм, җаным, бу нәрсә? – диде Асия җиңги, сискәнеп. – Әллә тере инде?

      Кәшфинең авыз колакка җиткән иде:

      – Бу – белдеңме? Бакча башындагы суга җибәрәбез. Яшәсеннәр, үрчесеннәр. Мондагы суга! Мондагы урман күлләренә!

      – Үл-ләм! Бет-тәм! Әллә күсе инде?

      Кәшфи аның саен бәхетле була барды.

      – Әй-йе! Күсе! Ну ләкин и һәм дә фән теле белән әйткәндә… Аның өчен чөнки, һәр чәчәкне, һәр җиләкне биологиядә латинча исемләп йөртәләр. И һәм дә боларны да. Болар чөнки ондатра дип атала. Ирле-хатынлы. Бер украинецтан сатып алдым. Бәясе – пүчтәк. Икесе нибары йөз илле тәңкә. Менә хәзер үк ит ашатабыз да иртәгесен күлгә җибәрәбез. Аннан алар үзләре, үрмәләп, урманга кереп китәләр. Андагы күлләр. Торна бала чыгара торган күлгә барып җитсәләр, болар рәхәткә тиенә инде. Мин хәзер егерь Минһаҗга йөгерәм… Үрчесеннәр! Мин һәрнәрсәнең, һәр файдалы җан иясенең үрчегәнен яратам.

      Кәшфине тотып торырлык түгел иде, ул йөгерде. Рәсимә көтелмәгән бу мәшәкатькә бераз гына ризасызлык белдереп, ит турый башлады. Бераздан, Кәшфигә ияреп, егерь Минһаҗ да килеп җитте. Минһаҗ, ни арададыр, ондатра үстерү, үрчетү буенча бер китапчык та табып алган һәм аны өй уртасындагы өстәлгә шапылдатып салды.

      Аннан ящикны саклык белән генә каерып ачтылар. Ондатра дигән елкылдавык тиреле ике җәнлек кыю рәвештә өстәлгә чыкты һәм ятьмәле тәпиләре белән бит-мыекларын сыпыргалап алдылар да, таш тәлинкәне үткен тырнак очлары белән тырный-тырный тавыш чыгарып, вак туралган ит кисәкләрен әдәп белән генә, әфсен-төфсен китергән сыман ашый башладылар.

      – Болар яшәр, – диде Минһаҗ. – Биргән булса, болар ияләнер. Тик менә китаптан карарга иде.

      «Урта полосада ондатра үрчетү» дигән китап өстенә теге елкылдавыкларның берсе менеп үк утырган иде инде, күрәсең, өстәлгә җәелгән клеёнканың җансыз салкынын яратмаган.

      – Тик менә документы юк, – диде Минһаҗ. – Аңа бит документ кирәк.

      – Нинди документ? – Кәшфи гаҗәпләнеп аңа карады.

      – Нинди булсын? СКАЧАТЬ