Asbesmiddag. Etienne van Heerden

Чтение книги онлайн.

СКАЧАТЬ skrywer voel skuldig. Boonop wil hy bieg – teenoor hom, die Doktor.

      Enigiets sal hy bring na die voete van die man wat daar sit. En hy kan sien dat Giuseppe, asvaal in die gesig, net so voel. Ego te absolvo. Dis wat hulle wil hoor. Die gewese skoenwinkelassistent het groot oortree hier waar intimiteite daagliks ’n gemene saak is. Hier waar vreemdelinge jou kop aai met hande wat andersins nooit sal raak aan enigiets van jou nie – nie aan ’n boek met die skrywer se naam op die voorblad nie, nie aan ’n hemp met op die kraag een van die magnaat se vele handelsmerke nie.

      In hierdie plek verloor jy jou waardigheid wanneer jou ledemate geskik word om jou lyf aan te pas by die eise van die wasbak. Jy kom met slaperige, klam oë na bowe uit die dieptes van ’n massering. Jou nat hare is skeefgeplak, jy word gelei na die skêr, en jy moet in die kollig sit soos ’n hoender toegewikkel in sellofaan.

      Jy luister na die eindelose geskinder oor kleinhandelaars in die omtrek, bankklerke, die kafees en die minibusroetes. Jy hoor van morsighede en jaloesieë en – veral – hongerte.

      Nie vir kos nie.

      Dis alles dinge wat mans soos hy – en hy verstout hom om die magnaat daarby in te reken, en dalk ook mevrou X, die plaaslike politikus – as risiko’s ervaar. Hulle sal in die wêreld buite die salon geweldige kanse waag, maar dis anders. Dis hul bamboeswoude, hul gekose terrein. Maar hier word elke man se strewe om sy waardigheid te behou, aangeval deur spuwende krane, masseuses en stoele wat jou liggaam komieklik agtertoe kantel.

      Voortaan sou die skrywer dit “die asbesmiddag” noem, daardie dag toe die bordjies verhang is. Toe Giuseppe en sy personeel, vrye mense, slawe geword het van die magnaat. Weens die onskuldige geklets van ’n jong meisie uit ’n arm buurt. Die melankolie van die magnaat het oor hul skouers kom lê soos ’n doodsmantel.

      Saam sou hulle in die maande daarna die stilte handhaaf, terwyl die intrige aan die opbou was tot sy vreeslike einde. Die silentium obsequiosum, die vrome stilte.

      Hy moet werk aan sy skaarsheidswaarde.

      Toe hy met sy volgende salonbesoek by die arkade inloop, kyk hy werktuiglik na die parkeerplek waar die swart Benz met sy chauffeur die vorige week gestaan het. Daar is nou geen teken van die motor nie, en toe hy die salon binnegaan, haas Giuseppe hom met uitgestrekte hand vorentoe.

      Giuseppe se pryse is aansienlik hoër as dié van die gladder salons in die omgewing, maar die skrywer is gewillig om vir privaatheid te betaal. In hierdie dorp vol akademici en studente lê sy boeke in baie kamers rond. Dis ’n verligting om na ’n salon te gaan waar hy agteroor kan lê en geen kwade bedoelings hoef te vrees nie.

      Kwaad? mag u uitroep, en dit in so ’n gesellige dorpie, en hy dan so ’n gevierde skrywer?

      Geen direkte kwaadgeld nie, haas hy hom om te sê. Skinder kan geen kwaad doen nie – dit moet jy vroeg in jou loopbaan al besluit. Skindertonge verkoop boeke. Die beste raad is om niks te ontken nie, om die osmose tussen jou boeke en jouself te aanvaar in die nugtere besef dat jou boeke jóú skryf, en dat daar geen ontsnapping is nie.

      Die Romeine noem dit die fabula, hierdie lou skinderbrander wat argeloos heen en weer beweeg, nes ’n tropiese seestroom wat bamboese op en neer laat dein. Die koerante kan een ding skrywe, tyd­skrifte kan jou dalk ’n keer reg aanhaal, die uitgewer se bemarking-span kan hul beplande spin gee in die reklamemateriaal wat hulle uitreik, maar die fabula is ’n dier met ’n wil van sy eie. Dis ’n donker tier, sou jy kon sê, en hy sluip rond in die grootste van alle woude: dié van jaloesie en hongerte.

      Met ’n boek vars op die winkelrakke, is hy hom bewus van die geur van kollektiewe aptyt om hom. Hy kan dit ruik. En hy is gewillig om ’n bietjie meer te betaal om vir ’n wyle daarvan weg te kom.

      Google het blogs met sy naam begin optel; hy sit soos kougom onder die voetsole van die webtrappers vas. Op Wikipedia tik iemand snert oor hom in; dit sit ’n dag daar voor ’n ander anonieme skrywer die orde herstel. Hy word voor die mikrofoon vasgekeer deur joernaliste met hul eie agenda. ’n Nuuskierige gastehuiseienaar vra, toe hy op ’n boektoer moet oornag: “Is dit u eerste boek?”

      Onderhandelings met uitgewers en agente. Vertalers wat sy tong uit sy mond steel. Opsienemers by groot ateljees in die Moederstad se industriële hawegebied, vir films wat waarskynlik nooit sal gebeur nie. Mense wat finansieringscenario’s en subsidiemodelle skep wat sy vermoëns om te fabuleer ver oorskry.

      Hier by Giuseppe voel hy veilig. Hy hou van die haarkapper omdat hy vermoed dat Giuseppe in sy lewe nog nooit in ’n behoorlike boekwinkel was nie. Van ernstige literatuur weet hy g’n sout of water nie. Boeke is vir hom vreemd.

      Maria dink in romantiese terme. Vir haar is hy ’n skrywer van die liefde, en sy hanteer hom dienooreenkomstig. Hy geniet dit: die stoeiersliggaampie met die uitgepofte vlees, die honger klein hand­jies wat in sy nat hare wroet. Die dromerige oë terwyl ’n tenoor sing en Giu­seppe in sy gemakstoel op ’n kliënt wag en Sylvia uit is bank toe.

      Sylvia is van donkerder tint. Wat huidkleur betref, ja, maar hy verwys eintlik na haar geaardheid. Op ’n dag toe Maria ’n wyle uit was, het Sylvia gebieg dat sy in haar jeug by ’n masseersalon in die stad gewerk het. Masserings wat “met blygeit geëindig het”, soos sy giggelend aan hom vertel het terwyl Giuseppe op die foon was en Pavarotti die desibels opgejaag het.

      “Slim hande, Sylvia,” het hy opgemerk, en in die spieël het sy trots vir hom geglimlag terwyl hy verby sy snor na haar lê en kyk het. Sy was agter die wasbak, leunend oor die toonbank, en hy kon die areol­as van haar borste deur haar bloes sien.

      Hy kan begeerte en verlies in Sylvia aanvoel, ’n donker gleuf wat by tye oopmaak wanneer sy hom vertel van haar ervarings in wat sy noem “gangsterland”. Alles het gebeur toe sy bloedjonk was, en terwyl sy praat oor afmakery en lyke op karsitplekke en bloed op lemme word haar hande in sy hare al angstiger en grou sy dieper en dieper in sy kopvel.

      Ná een so ’n intense sessie skroei sy sy kopvel met ’n spuitkop warm water en toe hy kla, lyk sy vreemd gedissosieerd en versteurd.

      Hy glo nie al haar stories van bloed en verspilde derms nie, maar soms is hy nogals ontstig deur haar fantasieë van besoeke aan lykshuise nadat die vreeslikste misdade gepleeg is.

      Nieteenstaande lê hy meestal geboeid onder Sylvia se hande.

      Maar vandag neem Giuseppe sy hand en deel hom mee dat die Doktor ongesteld geraak het – hy had ’n episode kort nadat hy die vorige week die salon verlaat het. Niemand is seker wat presies die aard van sy ongesteldheid is nie, maar die riemtelegram wil dit hê dat die Doktor vinnig agteruitgaan.

      Dis waarskynlik, besef die skrywer, die opmerking van die sjampoe-assistent wat die Doktor ’n knou gegee het. Ook Giuseppe moet dit kennelik weet.

      Hulle swyg egter, want albei weet dat die fabula op die dorp brom soos ’n swerm bloubrommers. Hoofsaaklik oor hierdie vraag: Wat gaan gebeur met die magnaat se fabelagtige fortuin wanneer hy heen­gaan?

      “En waar is sy vandag?” vra hy tog later, met verwysing na die gewese skoendametjie wat haar voet die week vantevore verkeerd gesit het.

      Giuseppe is kortaf. “Sy durf nie so met my kliënte praat nie.”

      Die skrywer torring nie verder nie, maar hy sien oorwinning in Sylvia se oë glinster.

      Hy verander liefs die onderwerp. “Giuseppe, as jy die Doktor se geld gehad het, wat sou jy daarmee doen?”

      Giuseppe СКАЧАТЬ