Psychoterapia dziś. Отсутствует

Чтение книги онлайн.

      Jak w piosence Beatlesów: The Long And Winding Road: „Długa i kręta droga, która wiedzie do domu”.

      MM-N: Nasi pacjenci bardzo wcześnie zaznali w domu więcej trudnych doświadczeń niż tych dobrych. Posługując się metaforą: dom ich opuścił i pustkę po tym opuszczonym domu mają teraz w sobie. Podejmują terapię po to, by go odzyskać.

      AN: Ich cierpienie jest często bolesnym doświadczeniem braku. Czego brakowało? Dostępnych, reagujących i kochających opiekunów. Nie dostrzegali emocjonalnych potrzeb dziecka, nie potrafili na nie odpowiedzieć z powodu własnych ograniczeń albo z powodu różnych wydarzeń losowych, które ich spotkały.

      MM-N: Na przykład matka, która właśnie straciła kogoś bliskiego, cierpi; ma depresję, wycofuje się, nie ma energii, by inwestować w rozwój, w opiekę, w dobrą komunikację ze swoim małym dzieckiem. Czyli opuszcza je emocjonalnie. Staje się nieobecna nie na skutek swoich wewnętrznych niedyspozycji, ale dlatego że znalazła się w takim akurat momencie życia. Wielu pacjentów mówi o swoich matkach, że były nadopiekuńcze – co często znaczy, że zajmowały się dzieckiem, zapewniając mu zaspokojenie podstawowych potrzeb w nadmiarze, nie potrafiąc jednak właściwie odczytać tego, czego chce dziecko, co ono przeżywa. Jest też grupa osób, których wczesnodziecięce doświadczenia były całkiem niezłe, miały wystarczająco dobrych rodziców, ale potem w ich życiu pojawiły się traumatyczne przeżycia, na przykład utrata bliskich, utrata zdrowia, trudne wydarzenia w rodzinie.

      „Terapia długoterminowa jest jak powrót do domu”… Skoro dom jest niedobry, po co do niego wracać?

      MM-N: To jest skomplikowana historia. Również dlatego, że domu właściwie nigdy się nie opuszcza, niesie się go w sobie. Powrót do domu to powrót do takiego doświadczenia, w którym drugi człowiek odpowiada na nas, na nasz wewnętrzny świat, odczytuje go, nazywa. Czasem jest to odzyskiwanie takiego doświadczenia, a czasem budowanie go na nowo. Ten ktoś, terapeuta, staje się stopniowo – jak to nazywamy w naszym języku – „dobrym obiektem”. Jest reprezentantem tych właściwości, których zabrakło rodzicom pacjenta, daje nadzieję na świat lepszych możliwości w człowieku i w życiu w ogóle. Dzięki dobremu obiektowi można liczyć na bycie zrozumianym i przyjętym, można nauczyć się rozumieć i przyjmować innych.

      AN: Terapia pozwala dotrzeć do różnych uczuć z wczesnego dzieciństwa. Pomaga wydobyć te uczucia na światło dzienne, doświadczyć ich, przeżyć je i wyrazić w bezpiecznych warunkach gabinetu psychoterapeutycznego. Emocjonalne doświadczenie pomaga objąć siebie samego oraz bliskich refleksją i zrozumieniem. Daje szansę na nowe spojrzenie. Niezwykle istotne jest, aby pacjent mógł pozwolić sobie przeżywać wszystkie swoje uczucia do ważnych ludzi. Wszystkie. A więc żeby w terapii znalazło się miejsce i na żal, i na gniew, na smutek i na pretensje, ale także na miłość, wdzięczność i uznanie. Bo przecież nasi pacjenci, podobnie jak my, doświadczyli ze strony swoich bliskich nie tylko krzywd, ale również troski i miłości. Chociaż w skrajnych przypadkach była to troska minimalna – taka, która pozwoliła przeżyć. Powrót do domu, czyli rozplątanie tej splątanej nitki, jest ponownym, świadomym przeżyciem tych wszystkich uczuć, uporządkowaniem, domknięciem. To przynosi ulgę, ukojenie.

      MM-N: I daje wewnętrzną integrację. Zmiana zaś jest możliwa dzięki kontaktowi z terapeutą, dzięki rozmawianiu i dzieleniu się myślami. To nie tylko kontakt emocjonalny, to też uczenie się myślenia, przyjmowania innej perspektywy rozumienia siebie. Często zupełnie nowej, zważywszy, że mówimy też o procesach nieświadomych, które samemu trudno zobaczyć. Można powiedzieć, że pacjent, przychodząc na terapię, nie zna swojej nieświadomości, choć ma poczucie, że ona istnieje. To wyraża się w pytaniach na przykład o to, dlaczego ciągle wybiera podobnych partnerów albo dlaczego nic mu się nie udaje w życiu i wszystko psuje. Czy w zastanawianiu się nad swoimi snami. W toku terapii poznaje nieświadome procesy, które kierują jego wyborami życiowymi i mogą leżeć u podłoża objawów; tego, że ktoś boi się ciemności albo obsesyjnie sprząta. Albo powodują, że przypisuje innym cechy, na przykład uwodzicielstwo czy zazdrość – broniąc się przed uznaniem ich za własne. Włączenie nieświadomości w obszar wiedzy o sobie daje poczucie scalenia i wzmacnia wewnętrznie.

      Terapia nieograniczona w czasie trwa kilka lat. Czy może spowodować uzależnienie od terapeuty?

      AN: Terapia długoterminowa to doświadczenie budowania więzi, bliski kontakt, przywiązanie, ale nie uzależnienie. Żebyśmy mogli zbudować bliską relację z drugim człowiekiem, potrzeba nam odwagi, zaufania, a potem wspólnych doświadczeń i czasu. Więzi nie buduje się szybko, zwłaszcza że często nasi pacjenci nie mają dobrego wzorca takiej bliskiej i bezpiecznej relacji.

      A potem trzeba się „odwiązać”?

      AN: Tak, trzeba przyjąć i zaakceptować fakt, że wszystkie więzi w naszym życiu z czasem tracimy. To doświadczenie jest wpisane w naszą egzystencję. Koniec terapii konfrontuje nas więc z tym, co już utraciliśmy, i z tym, co utracimy wraz z biegiem życia. Z takiej perspektywy zakończenie terapii jest jednym z wielu pożegnań, jakich doświadczamy.

      Czyli, terapeuta to… szukam słowa… wychowawca?

      MM-N: Nie, to za mało. To tak, jakby bycie rodzicem sprowadzić do uczenia СКАЧАТЬ