Дыплом на царства. Аркадзь Ліцьвін

Чтение книги онлайн.

СКАЧАТЬ Думны дваранін Васіль Сукін* за прысягу атрымаў на кармленне цэлы горад Каломну. Тытулы і землі Масковіі! І дзе ж тут воля Уладыслава Жыгімонтавіча?

      Значная колькасць такіх уганараваных, між імі Даніла Мезецкі і Авраамій Паліцын, дамовіўшыся з Львом Сапегам, рыхтаваліся 12 снежня выправіцца да Масквы. Васіль Сукін з дзяком Сыдаўным—Васільевым* браліся па таемнаму даручэнню караля прывесці да прысягі яму ўсю Масковію са сталіцаю. А што з цалаваннем крыжа каралевічу?

      Леў Сапега не мог падступіцца да істотных пастулатаў. Непахісных заставалася няшмат: Філарэт Раманаў, князь Галіцын, думны дзяк Таміла Лугаўской ды крыху з ніжэйшымі пасадамі.

      Раскалоўшы пасольства на прыхільных яму і цвёрдых абаронцаў маскоўскіх інтарэсаў, Жыгімонт яшчэ настойлівей запатрабаваў капітуляцыі Смаленска.

      – Па нашаму меркаванню Яго Вялікасць кароль зусім не збіраецца трымацца дамовы гетмана Жулкеўскага, – паскардзіўся ў прыватнай размове разумны і ўдумлівы дзяк Таміла. – Ён жа пачынае настойваць на цалаванні крыжа яму і сыну адначасна. Хто ж у такім выпадку будзе гасударом?

      – Ведаю, – уздыхнуў Сапега з горкай усмешкай. – Тлумачыцца, што нельга бацьку з сынам раздзяляць. Але ж сваім часам самому давялося раздзяляцца.

      – А чаго варта пагроза адабраць іменія, калі хто нязгодны, – пакруціў галавою Лугаўской. – Іх жа яшчэ трэба ўзяць пад сваю руку, перш чым выстаўляць такую пагрозу. Злым шляхам ідзе справа.

      Разумеў, што Жыгімонт, патрабуючы для сябе шапку Манамаха, разлічвае правіць Масковіяй прынятым у ёй спосабам абсалютнай манархіі. Яму патрэбна вайсковая сіла Масковіі, а найлягчэй ёю карыстацца, калі ты самадзержац. У такім выпадку прывілеяў шляхты маскоўскім дваранам не бачыць.

      Нязгодныя з каралеўскімі патрабаваннямі паслы на пачатку снежня выправілі да Масквы ганца з запытам, як да іх ставіцца. Пакуль абмяркоўваўся адказ, ганцы разнеслі абуральную вестку па гарадах Масковіі.

      У адказ на патрабаванні караля князь Галіцын, мітрапаліт Філарэт са сваімі прыхільнікамі запатрабавалі дакладнага выканання трактату, падпісанага з Жулкеўскім. Настойвалі на смяротнай кары за пераход з праваслаўя на каталіцтва. Хацелі мець пэўнасць, што Масковія ў будучым не будзе залежаць ад Рэчы Паспалітай і каталіцызму.

      Жыгімонт упарта адмаўляў прызнаць баярам прывілеі шляхты Рэчы Паспалітай. Меў па самыя вушы клопату са шляхтай у Рэчы Паспалітай і не зычыў сабе іх пашырэння на маскоўскія набыткі. Што атрымалі каралі, калі шляхта Вялікага Княства пайшла ў вунію дзеля палітычнай вольнасці? Тых, што не шукалі вольнасці, кароль гуртаваў раздаваннем зямельных добраў і пасад, але з пагрозай іх канфіскацыі.

      Затое паслухмяныя не мелі падстаў скардзіцца. Ужо праз тры тыдні ад пачатку перамоваў Авраамій Паліцын, б’ючы чалом ад сябе і браціі, атрымаў ад караля тарханную сцвярджальную грамату на ўсе манастырскія вотчыны і мноства інтратных прывілеяў. Замацаваў абяцаную каралём СКАЧАТЬ