Alles begin met Anna. Annemari Coetser

Чтение книги онлайн.

СКАЧАТЬ paar nagte in ’n hotel op Jagersfontein oor terwyl hy na sy sake­belange omsien. Al is daar intussen ook diamante in Kimberley ontdek, is die dorp steeds besig en rumoerig.

      Anna sit een somersoggend laat in Desember op die stoep vir Laatste en wag. Die strate om haar is een malende mensemassa. Kort-kort skrik sy haar buite weste wanneer ’n dinamietskoot nog ’n stuk van die aarde oopruk.

      Toe Laatste by haar aansluit, gooi hy sy vilthoed op ’n stoel neer. “Sjoe, dis warm,” kla hy en trek vir hom ’n stoel uit. Hy vroetel met die ketting van sy sakhorlosie en korrel met een oog daarna. Dis net ’n ge­affekteerde gewoonte, daar is niks met sy sig verkeerd nie. Maar hy het deesdae besliste voorkeure oor die mode en wat paslik is om te doen, veral wanneer ander mense jou kan sien. Hy hou daarvan dat Anna opdress en dat hulle soms ’n perderesies bywoon of teater toe gaan.

      “Dis al elfuur,” kondig hy aan. “Tee vir jou?” Voor Anna kan antwoord, klap hy sy vingers om ’n kelner nader te wink. “Bring vir ons ’n pot Ceylontee.”

      Met ’n spierwit sakdoek vee hy die sweet van sy voorkop af. Sy drie­stukpak van kamstof moet baie warm wees, boonop met ’n strikdas om die nek.

      “Vanaand slaap ons hier,” sê hy. “Ek het klaar die Blou Kamer bespreek.”

      Toe hy na Anna kyk, is hy weer die ou Laatste, die sjarmante man met die breë glimlag wat sy daardie eerste dag langs die dam leer ken het. Hy tel haar gehandskoende hand op en druk dit teen sy lippe. “Pas dit jou hier? Ek skeep jou die laaste tyd af. Maar vanaand gaan ek weer my vrou die hof maak soos wat sy verdien.”

      Die middag loop hulle hand aan hand deur die strate. Laatste se treë is selfversekerd, sy rug regop. Hy koop vir Anna ’n wynrooi parasol met ’n breë val onderom, ’n mantel van swart wolstof wat met rooi satyn uitgevoer is en ’n hangertjie waaraan ’n hartjie met drie diamante hang.

      Voor die aandete hang hy die hangertjie om haar nek en maak seker dat die hartjie presies op die regte plek, wat hy kawerjaans kies, teen haar boesem rus. Hulle geniet ’n uitgerekte ete met baie wyn daarby, en terug in die Blou Kamer is die lug swaar van begeerte en belofte.

      En só, ná vier onvrugbare jare, raak Anna oplaas swanger.

      Sy is duiselig van vreugde, die tye wanneer sy nie duiselig van naar­heid is nie. Soms sit sy net op die skommelstoel in hulle kamer met haar hande op haar skoot, gevou om die lewetjie wat besig is om bult te maak in haar lyf.

      Vreemd, daar is so baie mense op hierdie plaas, maar sy voel die naaste aan iemand wat nog nie eens gebore is nie. Haar eie moeder het sy skaars geken. Die opgekropte liefde wat sy op Gertjie wou uitstort, was tevergeefs. Haar vader se liefde moes sy deel met baie ander kin­ders. Sy is lief vir hulle, maar nou dra sy haar eie kindjie onder haar hart.

      Sy neem haar voor: Sy gaan altyd aanhou lees en leer, miskien nog slim word soos Gertjie. Eendag wil sy hierdie kind vertel van verre lande en van mense wat verrassende dinge regkry. Haar kind se grense moet verder strek as haar eie. As dit ’n dogter is, sal sy haar leer hoe om met fyn stekies te borduur. As dit ’n seun is … Wel, Laatste sal die finale sê hê oor hoe hy sy seun wil grootmaak, maar sy sal die tyd wanneer hy klein is gebruik om haar stempel af te druk. Hulle het so lank vir hom gewag.

      Moeder Hannie piep haar behoorlik op. Sy het nuwe aansien in die oë van haar skoonsusters. Laatste is meer dikwels tuis. Haar beker loop oor.

      Op 5 Julie 1898 word Anna vyf-en-twintig. Hulle seuntjie word daar­die lente op ’n koue maar pragtige sonskyndag gebore. Aia Mietie is ’n bekwame vroedvrou.

      Wanneer die perfekte klein mannetjie oplaas in Anna se arms lê, sê Mietie: “Hy lyk nes sy pa.”

      Sy naam sal Willem Michiel wees, vernoem na sy oorlede oupa Steen­kamp, maar hulle noem die kleinding Wimpie.

      Al wat Anna se geluk bedreig, is die oorlogswolke wat reeds op die horison saampak. As daar in die Zuid-Afrikaanse Republiek oorlog uitbreek, sal die Oranje-Vrystaat verplig wees om te gaan help, want die twee Boererepublieke het ’n verdedigingsverdrag gesluit. Hoe sal die Boerevolk tog vaar teen die magtige Britse oorlogsmasjien? En wat sal van húlle word?

      HOOFSTUK 4

      Die ouvrou wys haar hoe

      1936

      Hein se werk by die magistraatskantoor bring hom in aanraking met Louis Weichardt se Gryshemde. Dié is geskoei op die lees van Adolf Hitler se Stormtroepe, verduidelik Hein een aand in die Van Zyls se voorhuis.

      Lukas vra uit en dit word algaande vir Poppie duidelik dat Hein se simpatie ook by die Gryshemde lê. Hy praat met gloeiende bewonde­ring van Hitler en hoe beïndruk hy met die Nazi’s se nasionalistiese strewe is.

      Dan was Sussie Anna tog reg, besef Poppie. Hein se weersin in Mr Segal het sy oorsprong in Hitler se idees oor die Jode en rassuiwer­heid. Sy kruis haar arms voor haar bors en bly eerder stil terwyl die mans verder politiek praat. Netnou begin sy en Hein voor Lukas stry, en hoe sal dit nou lyk? En sê nou Lukas stem nie met Hein saam nie, en dink daarom minder van hom?

      Petronel sien seker dat sy omgekrap is, want sy knipoog vir haar en trek haar mondhoeke af om te wys dat die onderwerp haar ook nie aanstaan nie. Dit laat Poppie opstaan en vir Petronel wink om saam te kom kombuis toe. Die mans kyk nie eens op toe hulle uit die vertrek loop nie.

      Hulle gaan sit by die skoongeskropte kombuistafel. “Sjoe, dis bedom­pig,” sê Petronel. “En hoor hoe rammel die onweer. Ek hoop net daar’s nie ’n baba wat besluit dis vannag die tyd om aan te kom nie.”

      “Hoe het dit gebeur dat jy ’n vroedvrou geword het? Ek het altyd gedink julle is almal sulke gesette, geharde ‘ouvrouens’, moederlik en bekwaam. Tantes wat nie nonsens duld nie. Maar jy is so … fyn.”

      “Dis juis op die plaas waar ek …” Petronel bly ’n oomblik stil. “Nee, om diere te help het later gekom. My moeder is oorlede ná die ge­boorte van my boetie. Kraambedkoors.” Sy sug. “Weet jy wat dit is?”

      Poppie skud haar kop. “Ek het al daarvan gehoor, maar ek weet nie wat die oorsaak is nie.”

      “Dis ’n akute, dodelike koors. Baie, seker amper ’n kwart van alle nuwe moeders, sterf daaraan. Die ergste is dat dit meestal vroue is wat normaal geboorte geskenk het. Ek was by my moeder toe sy ge­sterf het, sy’t my gevra om mooi na my broertjie te kyk. Haar lyding was onbeskryflik. Ek was net elf. Om haar só te sien gaan …” Sy sluk, vee oor haar oë.

      Poppie sit haar hand op Petronel s’n. “Siestog, jong.”

      “Ewenwel, dit het my laat besluit ek gaan eendag vrouens help. Al kan ek niks doen aan kraambedkoors nie, wil ek hulle met die geboor­te bystaan en seker maak dat hulle ook daarna versorg word.”

      “En het jy toe jou boetie grootgemaak?”

      “Ja, aanvanklik. Hy is ’n liewe seun. Maar my pa is ’n paar jaar later weer getroud. My stiefma is baie goed vir hom. Toe my pa hoor wat ek wil doen, het hy my aangemoedig om lamtye op die plaas te help. En as ’n koei moes kalf, was ek altyd by.” ’n Sagte glimlag verdryf die hartseer uit Petronel se gesig. “Kraam is maar kraam, het hy altyd gesê. ’n Moederdier ly net soveel as ’n mensma.”

      “Jy kan darem met ’n mensma kommunikeer. Of maak dit alles juis erger – die feit dat sy kan praat?”

      “Dis СКАЧАТЬ