Opieka logopedyczna nad mową dziecka. Małgorzata Kitlińska-Król

Чтение книги онлайн.

СКАЧАТЬ prowadzone jego wychowanie językowe, aby coraz mniej dzieci było potrzebujących logopedycznej (specjalistycznej) pomocy, co w rezultacie doprowadzi do wypierania patologii przez profilaktykę69.

      Wszystkie wymienione instytucje (między innymi poradnie, przedszkola, szkoły) oraz osoby (na przykład dzieci, rodzice, nauczyciele, wychowawcy, logopedzi i inne ważne osoby z otoczenia dziecka oraz specjaliści różnych profesji) stanowią ogniwa systemu opieki logopedycznej w naszym kraju i precyzują jej ramy i jakość. Funkcjonowanie wspomnianych struktur systemu jest regulowane obowiązującymi normami prawnymi formułowanymi przez resort oświaty i opieki zdrowotnej. To wydane rozporządzenia określają zakres i poziom opieki nad rozwojem mowy dziecka, gdyż wyznaczając zadania, cele określają sposoby ich realizacji przez poszczególne składowe systemu.

      Dokumentem regulującym działanie ogniw systemu opieki logopedycznej w obszarze oświaty było „Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 7 stycznia 2003 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach”. Zostanie ono zastąpione nowym Rozporządzeniem MEN z dnia 17.11.2010 roku w powyższej kwestii. To stosunkowo nowe rozporządzenie wprowadza (czas realizacji niektórych zmian zakłada się na rok szkolny 2012/2013 – § 33-§ 40) kilka dotychczas nie wdrażanych regulacji w porównaniu z obowiązującym wcześniej dokumentem z 7. 01.2003 roku70.

      Pomoc psychologiczno-pedagogiczna, zagwarantowana rozporządzeniami dotyczy szerokiego spektrum problemów, na potrzeby niniejszej pracy skupiam się na zagadnieniach związanych z mową (w jej wszystkich aspektach). Tak więc owa pomoc polega między innymi na:

      − diagnozowaniu środowiska ucznia,

      − rozpoznawaniu potencjalnych możliwości oraz indywidualnych potrzeb ucznia i możliwości ich zaspokojenia,

      − organizowaniu form pomocy psychologiczno-pedagogicznej,

      − wspieraniu nauczycieli i rodziców w działaniach wyrównujących szanse edukacyjne ucznia,

      − udzieleniu nauczycielom pomocy w dostosowaniu wymagań edukacyjnych, wynikających z realizowanych przez nich programów nauczania do indywidualnych potrzeb psychofizycznych i edukacyjnych ucznia, u którego stwierdzono zaburzenia i odchylenia rozwojowe lub specyficzne trudności w uczeniu się, uniemożliwiające sprostowanie tym wymaganiom, itd.71.

      Jak wynika z powyższych wyliczeń pomoc psychologiczno-pedagogiczna świadczona jest dziecku, ale także jego rodzinie i nauczycielom (środowisku ucznia). Działania dotyczą rozpoznawania możliwości, potrzeb każdego ucznia, a w konsekwencji wspierania jego rozwoju (uczeń wybitnie zdolny), organizowania różnych form pomocy psychologiczno-pedagogicznej (uczeń z rozpoznanymi trudnościami w nauce), czy podejmowania zabiegów wychowawczych i profilaktycznych. Zadania dotyczące udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej, realizowane są przez współpracujące z sobą podmioty72.

      Jak czytamy w paragrafie 6.1 nowego Rozporządzenia z 2010 roku pomoc psychologiczno-pedagogiczna w szkole jest udzielana uczniom w formie:

      − klas terapeutycznych,

      − zajęć rozwijających uzdolnienia,

      − zajęć dydaktyczno-wyrównawczych,

      − zajęć specjalistycznych: korekcyjno-kompensacyjnych, logopedycznych, socjoterapeutycznych oraz innych zajęć o charakterze terapeutycznym, zajęć związanych z wyborem kierunku kształcenia i zawodu oraz planowaniem kształcenia i kariery zawodowej w przypadku uczniów gimnazjum i szkół ponadgimnazjalnych, porad i konsultacji73.

      Natomiast w przedszkolu i placówce pomoc psychologiczno-pedagogiczna jest udzielana w szczególności w formie:

      − zajęć specjalistycznych: korekcyjno-kompensacyjnych, logopedycznych, socjoterapeutycznych oraz innych zajęć o charakterze terapeutycznym,

      − porad i konsultacji.

      Dodatkowo powyższe zapisy, odnoszące się do szkoły i przedszkola, uzupełniane są podpunktami 3 i 4 paragrafu 6, gdzie wskazane są dodatkowe formy pomocy świadczone w powyższych placówkach, tj. pomoc psychologiczno-pedagogiczna jest udzielana:

      − uczniom w formie zajęć rozwijających,

      − rodzicom uczniów i nauczycielom w formie porad, konsultacji, warsztatów i szkoleń.

      We wszystkich typach instytucji działających na rzecz dziecka istotne jest zastrzeżenie, iż objęcie ucznia/wychowanka zajęciami dydaktyczno-wychowawczymi, zajęciami specjalistycznymi, nauka w klasie wyrównawczej czy terapeutycznej wymaga zgody rodziców (prawnych opiekunów)74.

      Zasady organizacyjne zajęć specjalistycznych (korekcyjno-kompensacyjnych, logopedycznych, socjoterapeutycznych) określają dokładnie, do których uczniów są one kierowane. Tak więc, „zajęcia logopedyczne organizuje się dla uczniów z zaburzeniami mowy, które powodują zakłócenia komunikacji językowej oraz utrudniają naukę; zajęcia prowadzą nauczyciele posiadający przygotowanie w zakresie logopedii lub logopedii szkolnej; liczba uczestników zajęć wynosi od 2 do 4 uczniów”75. Zajęcia korekcyjno-kompensacyjne i socjoterapeutyczne zasadniczo nie są przeznaczone dla dzieci z deficytami w zakresie funkcjonowania mowy. Ze względu na złożony charakter owych zaburzeń zdarza się, iż dzieci korzystają również z powyższych zajęć specjalistycznych. Przy zaburzeniach mowy, jako wtórne konsekwencje stwierdza się często trudności w uczeniu czy funkcjonowaniu społecznym.

      Obowiązek organizowania pomocy psychologiczno-pedagogicznej na terenie przedszkola, szkoły lub placówki spoczywa na jej dyrektorze. Dyrektor więc, może zatrudnić, za zgodą organu prowadzącego, pedagoga, psychologa, logopedę, a także doradcę zawodowego. Każdy ze specjalistów ma określone zadania. Do obowiązków logopedy należy76:

      − prowadzenie badań wstępnych, w celu ustalenia stanu mowy uczniów (werbalnej i pisanej),

      − diagnozowanie logopedyczne i organizowanie pomocy logopedycznej,

      − prowadzenie terapii logopedycznej indywidualnej i grupowej,

      − organizowanie pomocy logopedycznej dla dzieci z trudnościami w czytaniu i pisaniu (przy współpracy z pedagogami) nauczycielami prowadzącymi zajęcia korekcyjno-kompensacyjne,

      − organizowanie i prowadzenie różnych form pomocy psychologiczno-pedagogicznej dla uczniów, rodziców i nauczycieli,

      − podejmowanie działań z profilaktyki zaburzeń komunikacji językowej przy współpracy z najbliższym środowiskiem dziecka,

      − wspieranie działań wychowawczych i profilaktycznych nauczycieli, wynikające z programu wychowawczego i profilaktyki.

      Znajomość przepisów prawa oświatowego, ułatwia logopedzie, ale i również nauczycielowi, czy rodzicom, właściwe podejście do różnych, wielokroć bardzo trudnych i złożonych przypadków dzieci, jakie spotkamy w przedszkolu, szkole podstawowej czy placówce opiekuńczo-wychowawczej (bądź o innej). Logopedzie, jako specjaliście przypada tu szczególne zadanie, które łatwiej СКАЧАТЬ