Opieka logopedyczna nad mową dziecka. Małgorzata Kitlińska-Król
Чтение книги онлайн.
Читать онлайн книгу Opieka logopedyczna nad mową dziecka - Małgorzata Kitlińska-Król страница 8
Название: Opieka logopedyczna nad mową dziecka
Автор: Małgorzata Kitlińska-Król
Издательство: OSDW Azymut
Жанр: Педагогика
isbn: 978-83-62897-59-9
isbn:
Dane zawarte w powyższym zestawieniu tabelarycznym na 2010 r. dokonane dla całego kraju wskazują, iż gabinety świadczące usługi logopedyczne w różnych typach szkół plasują się na 3 pozycji pod względem ilości wśród innych wyszczególnianych gabinetów. Najwięcej w polskich szkołach jest gabinetów pedagogów (10699), następnie profilaktyki zdrowotnej i pomocy przedlekarskiej (9043), a kolejne to właśnie gabinety logopedyczne (3172). Najliczniejszą grupę stanowią gabinety logopedyczne znajdujące się w szkołach podstawowych – 2798, w tym w miastach – 1886. Zauważalna jest znacznie mniejsza liczba gabinetów świadczących pomoc logopedyczną na wsiach w porównaniu z miastami. W 2010 r. nie było w ogóle logopedów zatrudnionych w szkołach artystycznych ogólnokształcących, gdzie prócz logopedii korekcyjnej jest miejsce (potrzeba!) realizacji zadań logopedii artystycznej. Do podobnych wniosków dojdziemy dokonując analizy danych liczbowych, dotyczących ilości rodzajów gabinetów specjalistycznych funkcjonujących na terenie województwa śląskiego w 2010 r.
Tabela 3. Typy i liczebność gabinetów specjalistycznych w różnych rodzajach szkół na terenie woj. śląskiego w 2010 r.
| WYSZCZEGÓLNIENIE | Gabinety | |||||
| lekarski | stomatologiczny | profilaktyki zdrowotnej i pomocy przedlekarskiej | psychologa | pedagoga | logopedy | |
| Śląskie | 287 | 28 | 1355 | 264 | 1397 | 280 |
| W tym specjalne | 21 | – | 72 | 63 | 73 | 73 |
| Szkoły podstawowe | 161 | 12 | 778 | 109 | 716 | 252 |
| Miasto | 94 | 10 | 546 | 104 | 531 | 207 |
| Wieś | 67 | 2 | 232 | 5 | 185 | 45 |
| W tym specjalne | 12 | – | 44 | 34 | 40 | 57 |
| Gimnazja | 62 | 8 | 278 | 96 | 388 | 22 |
| Miasto | 46 | 6 | 219 | 84 | 290 | 17 |
| Wieś | 16 | 2 | 59 | 12 | 98 | 5 |
| W tym specjalne | 4 | – | 13 | 18 | 22 | 11 |
| Licea ogólnokształcące | 26 | 2 | 111 | 27 | 112 | – |
| W tym specjalne | – | – | – | 1 | – | – |
| Szkoły przysposabiające do pracy specjalnej | 1 | – | 3 | 1 | 1 | 1 |
| Zasadnicze szkoły zawodowe | 6 | – | 29 | 10 | 32 | 4 |
| W tym specjalne | 4 | – | 10 | 8 | 9 | 4 |
| Licea profilowane | 1 | – | 5 | 1 | 4 | – |
| Technika | 26 | 5 | 141 | 18 | 139 | 1 |
| W tym specjalne | – | – | 2 | 1 | 1 | – |
| Szkoły artystyczne ogólnokształcące | 4 | – | 5 | 2 | 4 | – |
| Szkoły policealne | – | 1 | 5 | – | 1 | – |
Źródło: Oświata i Wychowanie w roku szkolnym 2009/2010. Informacje i opracowania statystyczne. Zespół Redakcyjny Wydział Statystyki Edukacji i Kultury, kierujący S. Nałęcz Warszawa 2010; Tabela. 10(159). Gabinety medyczne i pomocy psychologiczno-pedagogicznej w szkołach podstawowych, gimnazjach i szkołach ponadgimnazjalnych dla dzieci i młodzieży (cd.), s. 414.
Dane wskazują, iż gabinety logopedyczne to czwarty pod względem liczebności rodzaj gabinetów występujących w szkołach województwa śląskiego – 280 gabinetów. Na trzecim miejscu uplasowały się gabinety lekarskie (287), których w Polsce w porównaniu do Śląska, w relacji do gabinetów logopedycznych, było mniej.
Dominują gabinety logopedyczne zlokalizowane w placówkach miejskich, najwięcej jest ich w szkołach podstawowych.
W naszym województwie brak gabinetów logopedycznych w liceach ogólnokształcących i profilowanych, poza tym w szkołach artystycznych ogólnokształcących oraz szkołach policealnych. Niestety, nie oznacza to, iż na poziomie szkolnictwa średniego i policealnego nie brak osób z deficytami mowy.
Ilość gabinetów, etatów logopedycznych to determinanty wpływające zarówno na zakres i jakość usług logopedycznych. Wyniki empirycznych rozstrzygnięć tych kwestii przedstawię w kolejnych rozdziałach opracowania.
Rozdział 2
Współczesny system opieki logopedycznej
1. System opieki logopedycznej w Polsce. Podstawy organizacyjno-prawne
Polski system opieki logopedycznej trudno jednoznacznie zakwalifikować, do któregoś z współcześnie funkcjonujących w świecie instytucjonalnych modeli. Wyróżnić można system:
− scentralizowany – funkcjonujący w dużych zespołach diagnostycznych i rehabilitacyjnych w ramach jednej instytucji, będącej przykładem tezy o kompleksowej ocenie (diagnozie) i interdyscyplinarnych działaniach dydaktycznych. Wielospecjalistyczny skład zespołu (analizującego oddzielnie aspekt medyczny i aspekt lingwistyczno-logopedyczny) jest warunkowany przekonaniem o potrzebie kompleksowego podejścia do zagadnień usuwania zaburzeń mowy obejmującego leczenie, dydaktykę i socjalizację,
− zdecentralizowany – funkcjonuje w oparciu o działalność oddzielnych poradni o różnym profilu (odmiennych specjalizacjach), które włączone są w proces pełnej rehabilitacji, lecz na innych zasadach niż w modelu scentralizowanym60.
Odnosząc polską opieką logopedyczną do zaprezentowanych modeli, można dostrzec pewne analogie. Poradnie psychologiczno-pedagogiczne, publiczne poradnie specjalistyczne funkcjonujące w obrębie resortu oświaty mogą być przykładem scentralizowanego modelu służby logopedycznej61.
Elementy funkcjonowania zdecentralizowanego modelu opieki logopedycznej w naszym kraju można poszukiwać w placówkach powołanych do świadczenia opieki zdrowotnej, w tym opieki nad komunikacją językową dzieci i dorosłych, w resorcie zdrowia. To tu odnajdziemy specjalistyczne poradnie: foniatryczne, laryngologiczne, psychiatryczne, audiologiczne czy stomatologiczne i inne, które świadczą swe usługi w wąskiej dziedzinie. Często zdarza się, iż zatrudnieni tam specjaliści dostrzegają problem pacjenta przez pryzmat wąskiej dyscypliny specjalności, co nie służy pełnej i skutecznej diagnozie, a w konsekwencji terapii.
Struktura polskiego systemu opieki logopedycznej uwzględnia rozdział jego ogniw pomiędzy dwa resorty: zdrowia i edukacji narodowej. G. Jastrzębowska stwierdza, iż opiera się on głównie na działalności poradni psychologiczno-pedagogicznych, w których zatrudnia się absolwentów podyplomowych studiów logopedycznych. Cały ciężar pomocy dzieciom z wadami mowy spoczywa na tychże poradniach i rodzicach. Poradnie psychologiczno-pedagogiczne maja obowiązek:
− czuwać nad całością pracy logopedycznej w przedszkolach i szkołach,
− zapewniać im pomoc o charakterze diagnostycznym, terapeutycznym i instruktażowym62.
W wchodzącym do realizacji 1.02.2011 r. Rozporządzeniu MEN dotyczącym zasad działania publicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych, w tym publicznych specjalistycznych, wskazane są ogólne i szczegółowe СКАЧАТЬ
Błachnio K.:
Rozporządzenie MEN z dnia 11.06.1993 r. w sprawie organizacji i zasad działania publicznych poradni psychologicznych oraz innych poradni specjalistycznych; por. z wchodzącym w życie z dn. 1.02.2011 r. Rozporządzeniem MEN z dnia 17.11.2008 r. w sprawie szczegółowych zasad działania publicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych, w tym publicznych specjalistycznych.
Rozporządzenie MEN z dnia 11.06.1993 r. w sprawie organizacji i zasad działania publicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych oraz innych publicznych poradni specjalistycznych. W powyższym Rozporządzeniu w § 2 wymienione zostały poradnie specjalistyczne uwzględniające specyficzny, jednorodny charakter problemów w zależności od potrzeb środowiska. Są to poradnie:
− ukierunkowane na wczesną profilaktykę zapewniającą prawidłowy rozwój dziecka od urodzenia do 6 roku życia,
− dla dzieci z odchyleniami i zaburzeniami rozwojowymi,
− udzielające pomocy w wyborze szkoły i zawodu,
− udzielające pomocy w rozwiązywaniu problemów młodzieży, w tym młodzieży nieuczącej się i nie pracującej,
− dla dzieci wybitnie uzdolnionych.