Ночы на Плябанскіх млынах (зборнік). Людміла Рублеўская

Чтение книги онлайн.

      – Я скажу, што было насамрэч… – прагаварыў пан Беларэцкі, крывячы тонкія вусны. – Быў старажытны куфэрачак… І буйная фантазія майго сябра, твайго, Дарота, бацькі, які лічыць, што задача творчага чалавека – ствараць міфы для сваёй радзімы, каб рабіць яе гісторыю цікавай. Нібыта яшчэ адна казка дапаможа вярнуць залаты век…. Які, аднак, быў і залаты, і крывавы, і попельны… Попел менскіх пажарышчаў таксама дадаўся да крыві тае эпохі.

      – Калі хочаце ведаць, я сама бачыла, як блішчыць чырвоны камень якраз насупраць віхлы, што там, на беразе, пад мастом… – у голасе Дароты звінела крыўда.

      – За гэты час любы камень апынуўся б пад тоўстым слоем твані,– заўважыў Улад.

      Але Зося капрызліва ссунула бровы.

      – Вось цудоўнае выпрабаванне для якога-небудзь рыцара, які спадзяецца заслужыць любоў сваёй дамы!

      Ноя нібы падкінула спружына.

      – Я дастану гэты камень!

      Улад падняўся няспешна і нібыта лена, але ў ягонай худой паставе адчувалася ўпартая сіла.

      – Калі нейкае чырвонае шкельца і ляжыць на дне гэтай рачулкі, яго знайду я.

      Дарота прыціснула далоні да вуснаў, з адчаем гледзячы на артыста… А Зося… А Зося раптам рассмяялася – і не было літасці ў яе смеху… Бо не ведае літасці дзяўчо, якое ўпершыню, са здзіўленнем і таемнай радасцю, адчула сваю ўладу над моцнымі мужчынамі.

      Цёмныя вочы – Ноя і сінія – Улада сутыкнуліся… Як спрадвеку сустракаліся позіркі двух, якія кахаюць адну… І якія ўпершыню гэта зразумелі.

      – Ага, давайце на пошукі, у юнашы, у ноч, у холад і ў дзівосны час дыктатуры пралетарыяту, – насмешны голас пана Беларэцкага прагучаў, як халодная вада на галаву буяша. – А вы, паненка, асцярожней з фантазіямі…– У словах фалькларыста, звернутых да Зосі, адчуваўся метал. – Не з усім на гэтым свеце можна гуляцца. Паверце мне, як старому чалавеку…

      Рудавалосая гарэзніца трохі збянтэжылася, нават у святле пахавальных свечак была заўважная чырвань на яе шчоках.

      – Падумаеш, а што я такога сказала… Ды не трэба мне той карбункул…

      Пан Беларэцкі ўжо не ўсміхаўся.

      – Гісторыя ведае выпадкі, калі дастаткова было слова, і гарады патаналі ў крыві… Дарэчы, каб не цноты адной юнай менчанкі, у нашай ратушы не было б і прывіда…

      Улад і Ной перасталі свідраваць адзін аднаго позіркамі, сумеліся і нават прыселі, здагадаўшыся, што зараз пачуюць чарговую страшную гісторыю. Абодва стараліся не глядзець на Зосю, толькі Дарота кінула на сяброўку пякучы позірк і задала спакойнае пытанне:

      – Але ж, пан Андрусь, у Менску няма ратушы… Яе даўно зруйнавалі.

      – Ведаю… – Пан Беларэцкі адкінуўся на крэсле, нібыта рыхтуючыся чытаць доўгую лекцыю. – Зруйнавалі ратушу па асабістым загадзе Мікалая І, каб не нагадвала гораду пра Магдэбургскае права ды былыя вольнасці… Але ж месца, дзе яна стаяла, у часе і прасторы не змяняецца… І захоўвае памяць пра былыя падзеі.

      Гісторыя СКАЧАТЬ