Название: Асыл ташлы муенса
Автор: Тансулпан Гарипова
Издательство: Татарское книжное издательство
Серия: Каләмнәр туганлыгы
isbn: 978-5-298-02903-2
isbn:
Урам буйлап өенә кайтып барганда ук Ихсанбай җилнең буранга әйләнеп котырына башлавын тойды. Толып алмыйча да булмас…
Толыпка дип мал өенә кергәндә, әнисе һаман йон белән булаша иде.
– Буран башланырга торганда юлга чыгарга булгансың икән… – Фәүзия аңа каш астыннан сөзеп-сынап карады. – Ул ниткән ашыгыч йомыш?
– Сугыш вакытында бөтен нәрсә дә ашыгыч, – диде Ихсанбай толыбына үрелгән уңайга. – Үзеңне белсәңче: җомгасына егерме пар оек-бияләй өлгертәсең…
Әйтте дә чыгып та китте. Әле кайчан гына берәр җиргә китәсе булса, әнисеннән фатиха сорар, теләктә торуны үтенер иде. Әнисе исә, җамаяк тутырып, сөт эчереп озатып калыр иде.
Гөлбануга бәйле ни генә эшләсә дә, ахыры хәерле бетмәгәненә үзе дә аптырый башлады Ихсанбай. Аны очрашуга чакырды – Сәбиләгә өйләнде; янә бер очрашуының әче җимеше булып, игез бала туды; колхозга бер аның гына сыерын тартып алмадылар – райкомга әләкләргә ул китте. Һәм, гомумән, Ихсанбай күңеленең гомере буена ярга чыгарып ташланган балыктай тыпырчынуына шушы Гөлбану гына гаепле түгелме икән? Алай дисәң, гаепне бер Гөлбанудан гына эзләү дә дөрес түгелдер: Ихсанбай бит, гомере буе елганың ике ярыдай, икегә бүленеп, үзе яшәгән тормышын яратмый, шикләнеп, икеләнеп яшәде. Ихсанбай: «Яшәсен партия, коммунистлар!» – диде, әнисе: «Зилзилә, вәхшиләр», – дип карганды.
Хәтерендә аның пионерга кергән көне. Кызыл галстук тагып, шатланып кайтып кергән улына әнисе:
– Бу нинди галстук булсын?! Күпме адәмнең башына җиткән элмәк бу! – диде.
– Такмыйммы әтү? – Аптыраган малай бер әнисенә, бер әтисенә карады.
– Тагасың инде, такмый кая барасың? Син туганчы ук тагылган иде бит ул…
– Элмәк булгач… мин аңа буылып үлмәмме?
– Үзеңне түгел, хәтереңне буар өчен уйлап табылган нәрсә ул.
– Хәтерем барчы минем, – дип, ничек булса да үзен якларга тырышты Ихсанбай. – Бүген әле арифметикадан биш алдым.
– Хәтерең булгач, син миңа җиде буыныңны, нәсел-нәсәбеңне, ил саклаган батырларны санап күрсәт!
– Ни… бабабыз… Лилин. Әтиебез…
– Партия…
Ихсанбай бер әтисенә, бер әнисенә карады:
– Минем әтием икәүмени, әни?!
– Хәтерем бар, дисең бит, үзең уйла.
Төштән соң аларның классы мәктәпкә барырга тиеш иде. Кикриге шиңгән Ихсанбай галстугын чишеп кесәсенә тыкты да, гадәтләнгәнчә, Гөлбануга керде. Кызыкайның битләре дә галстугы кебек балкып, нурланып яна, зәңгәр күзләре очкыннар чәчә. Ихсанбайны күрү белән, ул урыныннан сикереп торды:
– Ленин, Сталин эше өчен көрәшкә әзер бул!
Ихсанбайның кулы бик әкрен, ләкин барыбер күтәрелде:
– Һәрвакыт әзер…
Шуннан алар икәүләшеп мәктәпкә чыгып киттеләр. Мәктәп капкасына җиткәч, Ихсанбай галстугын кесәсеннән СКАЧАТЬ