Kompas zen. Mistrz zen Seung Sahn

Чтение книги онлайн.

СКАЧАТЬ jest tobą. Czasami nazywamy to Absolutem. [Uderza.] Absolut oznacza „kompletny”.

      Ten „kompletny świat” oznacza prawdę. Kiedy twój umysł odciął całe myślenie, żadne myślenie nie istnieje. Brak myślenia oznacza, że nie ma żadnego „ja”. Kiedy nie ma „ja”, wtedy twój umysł jest czysty jak przestrzeń, co oznacza, że twój umysł jest czysty jak lustro. Odzwierciedla tylko wszystkie rzeczy, które przed nim się pojawiają dokładnie takimi, jakie one są: niebo jest niebieskie, drzewo jest zielone, pies szczeka „hau, hau!”, cukier jest słodki. Kiedy widzisz, kiedy słyszysz, kiedy wąchasz, kiedy smakujesz, kiedy dotykasz i kiedy myślisz – wszystko, właśnie-tak-jak-to, jest prawdą. Mówimy, że jest to „świat kompletny”.

      Osiągnięcie faktu, że ten świat jest kompletny oznacza całkowite osiągnięcie prawdy. Jednak Budda ukazał nam, że nie możemy się zatrzymać w tym miejscu. To prawda, że wszystko jest kompletne, właśnie takie, jakie jest; wszystko jest prawdą. Niebo jest niebieskie: to jest prawda. Cukier jest słodki: to jest prawda. Wiatr porusza gałęziami drzew w tej właśnie chwili: to też jest prawda. Musimy jednak postawić jeszcze jeden krok: jeśli osiągnąłeś prawdę, w jaki sposób sprawisz, aby ta prawda właściwie funkcjonowała i uczyniła właściwym twoje życie? Innymi słowy, w jaki sposób pomagasz innym czującym istotom? Buddyzm mahajany oznacza postrzeżenie, że wszystkie rzeczy są puste, aby następnie, wychodząc z tego podstawowego doświadczenia pustki, osiągnąć sposób, w jaki prawda może pomagać wszystkim istotom, życie po życiu. Czasami nazywamy to Wielką Miłością i Wielkim Współczuciem, albo Wielką Drogą Bodhisattwy. Z chwili na chwilę moje życie jest tylko dla wszystkich istot.

      Czym w takim razie jest buddyzm zen? zen nigdy nie rozprawia na temat świata absolutu albo przeciwieństw. Nie próbuje wyjaśniać pustki, prawdy ani świata kompletnego. Praktyka zen nigdy niczego nie wyjaśnia. Zen wskazuje po prostu bezpośrednio na nasz umysł, na naszą prawdziwą jaźń, abyśmy mogli bezpośrednio doświadczyć oświecenia i pomóc wszystkim istotom. W zen nie kładzie się nacisku na język ani studia – najważniejsza jest praktyka medytacyjna. Nauczanie zen nigdy nie sprawdza świata przeciwieństw, nigdy nie sprawdza Absolutu, i nigdy nie mówi o świecie kompletnym. Całe nauczanie zen po prostu wskazuje na twój umysł, tylko na ten moment. Co robisz w tej właśnie chwili? Nauczanie zen zawsze powraca do czegoś, co możemy nazwać „światem chwili”. Ta chwila jest bardzo ważna. W jednej chwili istnieje wszystko. W chwili istnieje nieskończony czas i nieskończona przestrzeń. [Głośno uderza kijem w stół.] W chwili istnieje właściwa droga, prawda i właściwe życie. [Głośno uderza w stół.] W chwili! W tej jednej chwili istnieje wszystko [uderza], i nie istnieje w niej nic [uderza ponownie]. Dlatego, jeśli osiągniesz chwilę, bezpośrednio osiągniesz wszystko. To jest buddyzm zen. Nie ma umysłu [uderza], Buddy [uderza], Boga [uderza], nic! [Uderza.] Jednak istnieje umysł [uderza], istnieje Budda [uderza], istnieje Bóg [uderza], wszystko istnieje! To doświadczenie jest buddyzmem zen.

      Każda z trzech głównych buddyjskich tradycji używa po prostu różnych technik, aby zbliżyć się do tego samego doświadczenia. Powiedzmy, że nie wiesz, czym jest arbuz. Nigdy nie jadłeś arbuza. Jeśli poprosisz buddystę hinajany, aby cię pouczył, czym jest arbuz, powie ci on, że arbuz wyrasta z nasiona, małego czarnego nasionka, które sadzi się w ziemi. Następnie ono kiełkuje i staje się małą rośliną. Wkrótce pojawia się łodyżka. Ta łodyga rośnie i rośnie. Pojawiają się na niej jakieś kwiaty, a następnie z tych kwiatów zaczyna rozwijać się owoc. Staje się coraz większy i większy, aż w końcu przybiera formę dużego, okrągłego owocu. Wtedy ktoś go zjada, albo on gnije, a nasiona trafiają z powrotem do gleby. I cały cykl zaczyna się od początku: nasionko, kiełek, łodyga, pąk, kwiat, owoc; nasionko, kiełek, łodyga, pąk, kwiat, owoc; nasionko, kiełek, łodyga, pąk, kwiat, owoc. Ten proces powtarza się bez końca. Inną jego nazwą jest Dwanaście Ogniw Współzależnego Powstawania. Nasionko arbuza, a później owoc, nasionko i owoc – w kółko i w kółko, bez przerwy. Tego rodzaju nauczanie głównie zajmuje się czasem, albo zachodzącymi w czasie zmianami.

      Jednak buddyzm mahajany nie zajmuje się już czasem. Możemy powiedzieć, że głównym zagadnieniem mahajany jest przestrzeń, czyli „forma”. Dlatego jeśli spytasz buddystę mahajany o arbuza, być może odpowie: „Cóż, arbuz ma zieloną skórę z paskami jasnej i ciemnej zieleni. Może być dość ciężki. Na Zachodzie arbuz wygląda jak duża, trochę wydłużona piłka do rugby; w Korei przypomina bardziej piłkę nożną. Arbuzy są twarde na zewnątrz, a miękkie w środku. Wnętrze arbuza jest czerwone, jeśli jest on dojrzały, i jest ono pełne takich małych czarnych nasionek. Czerwona część arbuza jest słodka, ale jego część biała nie jest już taka słodka, a zielona nawet trochę gorzka”. Pogląd mahajany zajmuje się formą i prawdą arbuza. Buddysta mahajany może również wyjaśnić, w jaki sposób te wszystkie cechy – kolor, waga, smak i forma – są ostatecznie puste.

      Zen prezentuje bardzo prosty i bezpośredni styl nauczania. Zen oznacza, że jeśli chcesz zrozumieć, czym jest arbuz, weź nóż i pokrój go. Następnie włóż kawałek arbuza do ust – bum! Twoje doświadczenie! Słowa, mowa, książki i studia nie są w stanie wywołać tego doznania. Nawet, jeśli przeczytasz sto książek na temat arbuzów, i wysłuchasz stu wykładów, nie pouczą cię one tak dobrze, jak choćby jeden kęs. „Czym jest arbuz?” Bum! – „Aha, więc to jest arbuz!” Wtedy osiągniesz arbuza, i to osiągnięcie trwa wiecznie. Dlatego właśnie nauczanie zen opisuje się jako „nie polegający na słowach i mowie, specjalny przekaz poza sutrami, wskazujący bezpośrednio na umysł; postrzeż swoją naturę, stań się buddą”. Aby zrozumieć arbuza, nie są potrzebne słowa i mowa – nawet dziecko to rozumie! W taki oto sposób naucza zen.

      STRUKTURA BUDDYZMU

      Klejnot, którym jest Budda → przedmiot wiary → emocje

      

      Klejnot, którym jest Dharma → filozofia → intelekt

      Przechodzenie od niewiedzy ku oświeceniu → pradżnia → prawda → rozumienie

      Klejnot, którym jest Sangha → etyka → umysłowość

      Położenie kresu złu i praktykowanie dobra → sila → dobro → praktyka

      Mówiąc ogólnie, ludzka świadomość składa się z trzech części: emocji, intelektu i woli. Każdy rodzaj bólu albo przyjemności pochodzi z naszej emocjonalnej natury; rozumienie pochodzi z naszej intelektualnej natury, a działania pochodzą z naszej woli. Jednak, w jaki sposób sprawić, aby te trzy funkcje harmonijnie współdziałały, pomagając temu światu? To jest bardzo ważne. Dlatego buddyzm stworzył trzy lekarstwa dla ludzkiej świadomości. Lekarstwa te pomagają ludzkim istotom uwolnić się od choroby wywołującego cierpienie myślenia, abyśmy mogli powrócić do naszej pierwotnej natury. Lekarstwa te nazywamy Buddą, Dharmą i Sanghą. Mówimy również o nich Trzy Klejnoty.

      Czas, przestrzeń oraz przyczyna i skutek stwarzają ten świat. Są one najsilniejszymi siłami w życiu prawie każdej ludzkiej istoty, jednak żadna z tych rzeczy tak naprawdę nie istnieje: są one całkowicie stwarzane przez myślenie, jak to później zobaczymy. Dlaczego w takim razie wywierają na nas tak przemożny wpływ? Umysły ludzkich istot składają się z emocji, intelektu i woli. Nazywamy je trzema chmurami, ponieważ jeśli nie potrafisz kontrolować swoich emocji, intelektu i woli, albo nie funkcjonują one ze sobą w harmonijny sposób, przesłaniają twoją prawdziwą jaźń. Brak równowagi między emocjami, intelektem i wolą wywołuje СКАЧАТЬ