Сайланма әсәрләр. Том 2. Кубрат хан. Илчегә үлем юк / Избранные произведения. Том 2. Мусагит Хабибуллин

Чтение книги онлайн.

СКАЧАТЬ алып юл бирделәр. Төптәңре аларга хәтта күз сирпеп тә карамады, хан аның гүя җелеген суырып алган иде.

      Каланы ничек чыкканын белмәде, бары тик диңгез ярына җиткәч кенә туктап калды. Хәер, бүген төптәңрегә кай тарафка барса да барыбер иде.

13

      «Илбарыс баһадир алае белән Фанәгүргә җитеп килә» дигән сөенче килгәч, сарайда ыгы-зыгы купты. Аерата Чәчкә очынды. Итек башлары гына күренеп торган кызыл төстәге чапан кигән Кубрат хан капкадан сарай ишегенә кадәр келәм җәяргә кушты. Урамда алыплар күренүгә, олуг хан болдырдан төште. Чак кына алгарак чыгып, куанычыннан ни кылырга белми, Чәчкә басып тора. Кубрат хан кызына кырын күзе белән генә карап алды. Кайчандыр, бик ихтимал, Аппак та үзе сөйгән көтригур батырны шулай шатланып каршы алгандыр, әмма Тугры хан кызының язмышын Тәңре үзенчә хәл итте. Син, бала, баһадирны сөясең булса кирәк, мәгәр син аңа булмассың, киләсе язга ярәшкән егетең килер, һәм син Патшакалага китәрсең, дигәндер. Мин дә сиңа, бала, Тәңре сүзләрен кабатлыйм. Син, балам, рәхәт тормышка бик тиз өйрәнерсең, яшьлектә булган мәхәббәтең истәлек булып кына калыр.

      Кубрат хан кызына, чынлап та, уйлаганын әйтергә иткән иде, кызының кәефен бозарга теләмәде, дәшмәде. Әйдә, сөенеп калсын, яшьлек ике килми.

      Сарай капкасыннан беренче алыплар килеп керделәр. Иң алдан Илбарыс баһадир килә, аннан, бер адым гына кала төшеп, алостаз Дәян, төптимерче грек Агасике. Янә шуңа игътибар итте хан: баһадир, Чәчкәне күрүгә, адымын тизләткәндәй итте, әмма шундук тыелып калды. Килеп җиттеләр дә ханга өчесе берьюлы баш ордылар. Олуг хан аларны берәм-берәм кочаклап, үбеп чыкты, төптимерче, грекка җиткәч үк, җансакчысына кул изәде. Ни күзе күрсен— Агасикегә таба хатыны, җитеп беткән кызы, улы киләләр иде. Агасикенең күзләрен яшь пәрдәсе томалады, аннары ул хатынына каршы китте. Аларның очрашу шатлыгыннан күзгә яшьләр килмәле иде. Агасикенең киңҗилкәсе вак-вак калтырана. Кубрат хан аңа аерата дикъкать белән карады. Чынлап та үз хатынымы, үз оланнарымы?..Үзенекеләрдер, бу чиккә җитеп шатланышмаслар, җылашмаслариде.

      Кубрат хан кочканнан соң, сабыры төкәнеп көтеп торган Чәчкә:

      – Абам! – дип, Илбарысның күкрәгенә капланды. Һәм акрын гына: – Мин сине сагындым, сагындым, сагындым, баһадирым! – диде.

      Кубрат хан халыкны аш бүлмәсенә чакырды.

      Төптәңрене баһадир аш бүлмәсендә күрде. Төптәңре баһадирны күрде дә җылап ук җибәрде. Баһадир аның башын күкрәгенә кысты, үзенең дә күзләренә яшь эленде. Кисәк кенә рәхәт булып китте төптәңрегә. Менә кем кирәк аңа бүген, үз баласыдай ятим бала. Менә кем аның өчен кадерлеләрнең кадерлесе!

      – Баһадирым, балам, оланым, – дип, бертуктаусыз тәкрарлады төптәңре. – Өметем минем, бердәнберем. Исән-имин, сау-таза илдәсең…

      – Табынга! Табынга дәшә олуг хан! – дип кычкырды табынбаш.

      Бары тик бер җам эчемлек эчкәч кенә, төптәңре табындагыларга күз йөртеп чыкты. Олуг ханның уң кулында философ утыра, философ янәшәсендә – төптимерче Агасике, ханның СКАЧАТЬ