Шерлок Холмс ва доктор Уотсоннинг саргузаштлари. Артур Конан Дойл

Чтение книги онлайн.

СКАЧАТЬ у қасам ичишга ҳам тайёр, қолаверса, бу қария Мортимернинг ёрдамисиз ўзи кийина олмас ҳам экан, боғбонга эса, у соат ўн иккида келишни тайинлаган экан. Профессор менга, уйнинг ичкарисидан, қаердандир чинқириқ эшитганини, шундан бошқа ҳеч нима билмаслигини айтди. У котибининг: «Профессор, бу ўша аёл! – деб айтган сўзларини қандай изоҳлашни ҳам билмайди. Эҳтимол, бу жон талвасасидаги алаҳлаш бўлса керак. Профессорнинг фикрича, Смитнинг биронта ҳам душмани бўлмаган, шу боис котибининг ўлдирилиш сабабини била олмай боши қотиб ўтирипти. Биринчи навбатда, профессор боғбон Мортимерни полицияни чақириб келишга юборипти. Кейин констебль менга хабар қилди. То мен етиб боргунимча, уйда ҳеч бир нарсага тегишмаган, ундан ташқари, уйдан кўчага бориладиган йўлкадан ҳеч ким юрмасин, деб қаттиқ тайинлашган. Ҳа, мистер Шерлок Холмс, бу сизнинг назарияларингизни амалда қўллаб кўриш учун жуда ажойиб ҳодиса. Бунинг учун ҳамма нарса тайёр.

      – Фақат Шерлок Холмсдан бошқа, – деди дўстим хиёлгина ачитиб. – Яхши, келинг, энди сизнинг у ерда нима ишлар қилганингизни эшитайлик.

      – Даставвал, мистер Холмс, хоналарнинг жойлашиш ўрнини бир кўздан кечирсангиз. Шунда сиз профессорнинг кабинети ва ўзга хоналарнинг қаерда эканлиги ҳақида аниқ тасаввурга эга бўласиз, баёнимни тушунишингиз ҳам осон бўлади.

      У чизиб келган лойиҳасини олиб, Холмснинг тиззасига ёйди. Мен ҳам дўстимнинг орқасида туриб, лойиҳани кўздан кечира бошладим.

      – Бу хомаки лойиҳа, албатта, мен фақат ишга дахлдор жойларнигина тасвирлаганман. Қолганларини кейинроқ, ўзингиз борганингизда кўрасиз. Қотилни уйга ташқаридан кирган деб фараз қилайлик. Хўш, у қандай кириши мумкин? Турган гапки, у боғ орқали хиёбондан юриб келиб, уйга орқа эшикдан кирган, у ердан кабинетга ўтиш оппа-осон. Бошқа ҳамма йўллар ниҳоятда мураккаб. Жиноятчи яна ўша келган йўли орқали ғойиб бўлган бўлиши мумкин, чунки қолган яна иккита йўлдан чекинишга имкон бўлмаган. Биринчи йўлда у чинқириқни эшитиб, зинадан тушиб келаётган Сьюзенга дуч келган бўларди. Иккинчи йўл эса, профессорнинг хобхонасига олиб борарди. Табиийки, шунда мен бутун диққат-эътиборимни боғдаги хиёбонга қаратдим. Бундан сал олдин ёмғир ёғиб, ер ивиган эди, демак излар аниқ сақланган бўлиши керак.

      Мен сўқмоқ йўлни синчиклаб кузатиб чиқиб, жиноятчининг жуда эҳтиёткор ва тажрибали одам эканини тушундим. Хиёбонда ҳеч қандай из топилмади! Лекин кимдир ерда из қолдирмаслик мақсадида майсадан юрибди. Бу ерда ҳам яққол кўзга ташланадиган аниқ из йўқ, аммо ўтлар топталган эди – демак, кимдир юриб ўтган. Бу фақат қотилнинг изи бўлиши мумкин: боғбон ҳам, бошқа ҳамма уй хизматчилари ҳам эрталаб бу ердан юрмаган, ёмғир эса кечаси ёққанди.

      – Сабр қилинг, – деб унинг сўзини бўлди Холмс. – Бу хиёбон қаёққа олиб боради?

      – Тош кўчага.

      – Тош кўчага чиқиб олиш учун бу йўлдан қанча юриш мумкин?

      – Тахминан СКАЧАТЬ