Сармоядор. Теодор Драйзер

Чтение книги онлайн.

СКАЧАТЬ ташқи савдо-сотиқ ишлари бўйича агенти сифатида танишган ва Тай шу заҳотиёқ бу йигитга қизиқиб қолганди.

      “Хўжайинларингизнинг иши қандай кетяпти?” – баъзан кўнгилчанлик билан сўраб қоларди у. Ёки “Қалай, вексель портфелингиз катталашяптими?” – дерди қизиқиб.

      Мамлакат бошидан оғир кунларни кечирарди, қимматбаҳо қоғозларнинг кўплаб чиқарилиши, қулдорликка қарши тарғибот ва бошқа нарсалар туфайли одамлар келажакдан хавотирда эдилар. Тайнинг наздида – сабабини ўзи ҳам тушунтириб бера олмасди – бу йигит билан шу кунги муҳим масалалар тўғрисида гаплашса бўладиганга ўхшаб туюларди: бу нарсаларни тушуниш учун йигит етарли даражада улғаймаган, бироқ унинг ақли ҳар балога етади.

      – Миннатдорман, жаноб Тай, ишларимиз ёмон эмас, – деб жавоб берарди одатда ёш Каупервуд.

      – Мана кўрасиз, – деди бир куни Тай йигитга, – агар қулдорликка қарши тарғибот тўхтайвермаса, биз ҳали тоза ёмон кунларни бошдан кечирамиз.

      Айни шу пайтда штатда келгинди бир кубаликка тегишли қулни эгасидан тортиб олиб, озод қилиб юбо ришганди, чунки Пенсильваниянинг қонунлари бўйича штат ҳудудида бўлган ҳар бир қора танли, ҳатто бу ердан ўтиб кетаётган бўлса ҳам, озод бўларди. Бу воқеа халқ орасида анча шов-шувга сабаб бўлди, бир нечта одам қамалди, газеталар шовқин-сурон солди.

      – Жануб одамлари бундай нарсаларга чидаб ўтиришига ҳеч қачон ишонмайман. Бу воқеа бизнинг ишларимизни ҳам чалкаштириб юборади ва, айтиш мумкинки, бошқа тармоқларда ҳам шундай бўлади. Гапимни эслаб қолинг: биз жанубий штатларнинг ажралиб чиқишига олиб келамиз, – жаноб Тай бу гапни сезилар-сезилмас ирландча талаффуз билан айтди.

      – Ҳа, шунга қараб кетяпти, – хотиржам жавоб берди Каупервуд. – Ва ҳеч нарса қилиб ҳам бўлмайди. Қора танлилар албатта, бу ҳаяжонланишларга арзимайди, бироқ уларнинг фойдаларига тарғибот ишлари давом этаверади. Ҳиссиётга бой инсонлар яна нима қилсин? Бу Жануб билан савдо ишларимизга жуда кучли зарар келтиради.

      – Мен ҳам шундай деб ўйлайман, ҳамма шунақа деяпти ўзи.

      Ёш Каупервуд кетгандан сўнг ҳам жаноб Тай бошқа мижозга қарар экан, ўзини молия ишларидаги чуқур билими билан қойил қолдирган йигитни тез-тез эсга олиб турарди.

      “Агар у иш жойини ўзгартиришни ўйлаб қолса, мен билан ишлашни таклиф қиламан”, – дея аҳд қилди у ва бир куни яна Фрэнкни учратганида: “Ўз кучингизни биржада синаб кўришни хоҳламайсизми? Менга ёш ходим керак, ишчиларимдан бири бўшаб кетяпти”, – деди.

      – Бажонидил, – мамнунлик билан жилмайиб жавоб берди Каупервуд. – Ўзим ҳам сиз билан қачондир шу ҳақда гаплашмоқчи эдим.

      – Бўпти, агар менга ўтишга қарор қилсангиз, ўша жой сизники. Қачон хоҳласангиз, иш бошлашингиз мумкин.

      – Хўжайинларимни олдиндан огоҳлантириб қўйишим керак, – деди Фрэнк. – Икки ҳафтача кутиб тура оласизми?

      – Албатта. Шошиладиган ери йўқ. Ишларингизни жой-жойига қўйиб олинг. Мен ҳам Уотерменларни қийин аҳволга солиб қўймоқчи эмасман.

      Фрэнк фақат икки ҳафта ўтибгина ака-ука Уотерменларнинг СКАЧАТЬ