Название: Die biblioteek aan die einde van die wêreld
Автор: Etienne van Heerden
Издательство: Ingram
Жанр: Контркультура
isbn: 9780624089223
isbn:
#
En in Shanghai pronk die bruide op die Bund, hulle syrokke blink in die mis en nagreën en die boulevard se lampe. Tussen die glinsterende sambrele skop elke rooi bruid haar rok uit, net lank genoeg vir die flits van die kameras, totdat die versorgers met sambrele nader hardloop en sambrele oor haar uithou waar sy hier pragtig en glansend haar mooiste oomblik beleef voordat sy na ’n klein woonstel vertrek en die sleur van die lewe begin.
In Shanghai, in die nag, steur niks die goudvisse in die tempeltuin nie. Net die spoke van dooie soldate glip oor die voetbruggies of sit fluisterend op die klipbankies. Saggies kom die gezoem van die basaarrestaurante oor die lug gesweef. Te veel vliegtuie sny deur die naglug.
In die Shanghai Museum op die Plein van die Mense begin kalligrafie, die antieke simbole, magies gloei.
Geheimsinnige lig gaan van hulle uit. Die uitgestalde etniese drag, die rokke en baadjies in allerlei kleure, seremoniële drag van die ou stamme en die verafgeleës, die ou soldaatuniforms en priestergewade, dit alles kry weer lywe en begin in die doflig beweeg.
In die oudkoloniale Hotel Astor se balsaal begin Britse offisiere en hul metgeselle wals. Buite proes perde voor rytuie. Die lig glinster op die orkes se instrumente en kerse in kandelare flikker wanneer die Weense wals spoed optel en die pare tol.
In die Franse Konsessie stroom motorfietse en karre deur die reën, onder die druppende bome deur, met die glinsterende boetiekvensters en verlate, natgereënde restaurantterrasse wat ’n mooi agtergrond teken vir die eensame jong vrou wat haar in die straat af haas.
Op die internet trend ’n videogreep uit ’n plattelandse gehuggie iewers in noordelike China. Twee mans hou ’n hond vas, op sy rug. Hy stoei. ’n Derde man kom met ’n blaasvlam nader. Hy wil nie sweis nie, nee. Die kyker gril, want by die oop, tjankende bek in blaas die man die vlam, terwyl die hond spook en wriemel maar die drie mans verbete volhou en die hond se mond begin braai en sy longe hou mettertyd op pomp en hy ril nog ’n slag en raak dan pap en die fees kan begin.
#
Is dit ’n fopvideo?
In die Museum van Plakkate begin die hordes in rooi uit die plakkate stap. Die marsjerende balletdansers skop hul voete uit en gee ’n sprong en uit die plakkaat waaier hulle, uit die klein museumpie ingedruk in ’n klein woonstel, en hulle borrel soos skoenlappers by die tuit van die woonstelingang uit en hulle dartel deur die lug. Eenderse, gehoorsame, revolusionêre vlinders wat glinster in die lug.
In die toringgeboue sit intense jong mense – almal mans – voor hul rekenaarskerms en jaag die uiteindelike oomblik na – wanneer mag van die biologiese mens gaan skuif na die masjien, en die groot en nuwe intelligensie kil na die mens gaan kyk en sê: Jy as jy is nie meer nodig nie. Ek weet alles en sien alles. Ek voorbeskik en ek is jou onsterflike meester.
Sy is nêrens heen op pad nie.
Agter haar, onsigbaar, is daar ook niks.
Dis net sy. Beweeg. Beweeg. Sy móét.
Vorentoe.
#
My ma. My arme, arme ma.
Dis maande ná haar gesprek met Beth in die koffiewinkel in Kuilsrivier. Dit voel soos ’n ander lewe, ’n ander wêreld. Daardie seminare!
Thuli sit in Shanghai se Franse Konsessie in die boekwinkel met die swart deur met haar selfoon in haar skoot. Dit is oorverhit, asof die gesprek dit ontstel het. Dis so warm dat dit haar hand byna brand.
Sy’t pas ’n WeChat-boodskap, kwaad, aan haar pa afgevuur:
Fees Must Fall gaan nie net oor fooie nie, Pa. Dit moet die harde werk van die generasie van die Freedom Charter en die generasie van Soweto 1976 verder vat. Pa-hulle doen dit nie. Ons gaan dit doen. Dis al. En dis my laaste boodskap oor politiek. Ek wil nie ooit, ooit weer met Pa oor die politiek praat nie, asseblief. Julle’t opgemors. Julle. As ek nog een keer Pa se antwoord moet hoor wanneer iemand Pa vra hoe dit gaan, word ek mal. “Ek eet, my maat. Ek eet lekker.”
En dan nóg ene. Kwaaier:
Hierdie lyf van my, opgeneuk deur júlle rubberkoeëls. Hierdie lyf, Pa, uitgesluit uit als. Het Pa al daar ingestap, alleen, tussen daardie geboue van UCT in? Gaan daardie biblioteek in, ’n fort van Westerse denke. Die boeke gestapel om jou, soos mure. Ja, doen dit bietjie elke dag. Gaan loop daar. Stap in daardie gange af met daardie wit lektore wat jy kan sien sit, elkeen agter sy fort van ’n lessenaar, en hy kyk as jy verbyloop. Jy weet wat hy dink: Difficult black student. Ja. Dan voel jy dit aan jou lyf, Pa. En dan skiet jou eie regering jou nog in die rug ook.
Nee, Pa, dis klaar. Dis al. Eet maar lekker, jy en Sello.
Jou dogter, Thuli.
#
In haar gedagtes, ontstig deur die gesprek, is sy skielik terug in die Yu-tuin, met sy jasmynstruike, bamboes en gestapelde spoelklip. Dis ’n labirint met toeriste wat langs die klippaadjies wandel, toustaan by nou bruggies wat oor waterpoele span of stilweg ’n klompie trappies klim om in ’n onverwagte hoek, koel onder ’n bakhand klip en skuins onder ’n boom se takke in, ’n oomblik te rus.
Stadig beweeg ’n lang, maer man met ’n strooihoed deur die tuin. Terwyl Thuli op die paadjies verdwaal en sukkel om tussen vurke te kies en te besluit of sy al voorheen op hierdie spesifieke roete was, en nie meer noord of suid kan uitmaak nie, kom sy hom dikwels teë waar hy met ’n vangnet met ’n lang steel staan.
Nooit kyk hy na die drentelende toeriste wat soms by ’n trappie talm om ’n slapende waterskilpad op ’n klipbank in die son te bekyk of te wag op hul beurt om met kronkelende kliptrappies op te loop nie. Nooit maak hy oogkontak met haar waar hy botstil staan en kyk na die groot, geduldige goudvisse wat tydsaam en vetgevoer in die skadu’s wag en net dan en wan uitbondel in ’n vertoning van goud in die sonplasse nie.
Hierdie tuin is in die sestiende eeu gebou en party kliphoeke is glad gevat. Jy soek verniet feng shui hier, het Thuli gou ontdek. Dis asof almal hulle freneties haas om eers die doolhof uit te pluis, hoe paadjie op paadjie inkrul, hoedat jy telkens om verwronge stamme en rotswande teruggebring word na waar jy al was, en asof Thuli telkens die stil man teëkom waar hy versigtig buk en stadig ’n papiertjie uit die water lig, of eenkeer, toe sy weer digby die ingang beland, ’n drywende Coke-blikkie waaraan ’n trossie goudvisse reeds hang, uitskep.
Sy begin by die Saal van die Drie Koringhalms, waar vrugte van die oes uitgekerf is op die houtdeure en ’n muwwe reuk hang.
Deur die Kamer van Tienduisend Blomme, en die Saal van die Aankomende Lente, waar die rebelgroep die Kleinswaarde hul hoofkwartier in 1853 gehad het.
Geskiedenis, ruik Thuli, in die bedrieglike tuin. Die tuin is tydens die Opiumoorloë verflenter deur Britse offisiere wat barakke daar gehad het, en tydens die Taiping-rebellie het die Franse hier uit weerwraak verwoesting kom saai nadat hul Konsessie aangeval is.
Kolonialisme, snuif Thuli.
En net een keer, toe sy opkyk van waar sy oor ’n donker poel buk waarin sy haar verbeel daar beweging was, in ’n onverwagse oomblik, СКАЧАТЬ