Infanta. Deon Meyer

Чтение книги онлайн.

СКАЧАТЬ ’n sug, dieper, gelate. “Daar is realiteite waaraan ek en jy nie kan verander nie.”

      “Dit is wat baie swart mense van apartheid ook gesê het.”

      “Ek dink darem daar’s ’n verskil hier.”

      “Sê my net, wat is die kanse? Dat julle hulle gaan vang?”

      Die speurder kom weg van die muur af, stadig. Hy trek ’n stoel voor hom uit en gaan sit, sy hande saamgevou. Hy praat langsaam, soos iemand met ’n groot moegheid. “Ek kan vir jou sê die kanse is goed, maar jy moet dit reg verstaan. Khoza het ’n vorige veroordeling – hy wás al binne, agttien maande gedoen vir huisbraak. Toe die gewapende roof by die garage, die skietery … en nou die ontsnapping. Daar is ’n patroon. ’n Spiraal. Mense soos hy hou nie op nie, die misdade raak net meer ernstig. En daarom is die kanse goed. Ek kan nie vir jou sê ons gaan hulle nóú vang nie. Ek kan nie vir jou sê wánneer ons hulle gaan vang nie. Maar ons sál, want hulle sal nie uit die moeilikheid bly nie.”

      “Hoe lank, dink jy?”

      “Ek sal self nie kan sê nie.”

      “Skat.”

      Die speurder skud sy kop. “Ek weet nie. Nege maande? ’n Jaar?”

      “Ek kan nie só lank wag nie.”

      “Ek is jammer vir jou verlies, meneer Mpayipheli. Ek verstaan hoe jy voel. Maar jy moet onthou, jy is maar een slagoffer van baie. Kyk hoe lê die dossiere hier. Daar’s ’n slagoffer in elke een. En al gaan praat jy tot by die PK, dit gaan nie ’n verskil maak nie.”

      “Die PK?”

      “Provinsiale Kommissaris.”

      “Ek wil nie met die Provinsiale Kommissaris gaan praat nie. Ek praat met jóú.”

      “En ek het vir jou gesê hoe dit is.”

      Hy wys na die dokument op die tafel en sê sag: “Ek soek ’n afskrif van die dossier.”

      Die speurder reageer nie dadelik nie. ’n Frons begin stadig oor sy voorkop keep, moontlikhede ontvou.

      “Ek mag nie.”

      Tobela knik sy kop met begrip. “Hoeveel?”

      Die oë wat metend op hom rus, wat ’n bedrag probeer aflei. Die speurder trek sy skouers reguit. “Vyfduisend.”

      “Dis te veel,” sê hy en staan op, begin deur toe stap.

      “Drie.”

      “Vyfhonderd.”

      “Dis my werk wat in gedrang is. Nie vir vyfhonderd rand nie.”

      “Niemand sal ooit weet nie. Jou werk is veilig. Sewe-vyftig.”

      “’n Duisend,” sê hy hoopvol.

      Tobela draai om. “’n Duisend. Hoe lank gaan dit vir jou vat om dit te dupliseer?”

      “Ek sal dit vanaand moet doen. Kom môre.”

      “Nee, vanaand.”

      Die speurder kyk na hom, die oë nie meer heeltemal so moeg nie. “Hoekom so haastig?”

      “Waar ontmoet ek jou?”

      * * *

      Die armoede is verskriklik hier. Huisies van plank en sink, die reuk van verval en onverwyderde vullis. Hitte slaan verlammend uit die stof op.

      Mevrou Ramphele jaag vier kinders – twee tieners, twee kleuters – uit die kaia en sy vra hom om te sit. Dit is netjies binne, skoon, maar warm, sodat die sweet sy hemp in groot sirkels vlek. Daar is skoolboeke op ’n tafeltjie, foto’s van kinders teen die lendelam kas.

      Sy dink hy is polisie en hy laat dit so en sy maak verskoning vir haar seun, sy sê hy was nie so nie, hy was ’n goeie kind, hy is deur Khoza verlei en dít is so maklik hier, waar niemand niks het nie en daar geen hoop is nie. Andrew het gaan werk soek, tot in die Kaap, hy het standerd agt gedoen en toe het hy gesê hy kan nie dat sy ma so sukkel nie, hy kan later probeer skool klaarmaak. Daar was nie werk nie. Niks. Oos-Londen, Uitenhage, Port Elizabeth, Jeffreysbaai, Knysna, George, Mosselbaai, Kaapstad … Te veel mense en te min werk. Hy het nou en dan ’n geldjie gestuur, sy weet nie waar dit vandaan kom nie, sy kan maar net hoop dit was nie van misdaad nie.

      Weet sy waarheen Andrew nou sal gaan? Ken hy mense in die Kaap?

      Nie waarvan sy weet nie.

      Was hy hier?

      Sy kyk hom in die oë en sy sê nee en hy wonder hoeveel van enigiets wat sy gesê het die waarheid is.

      * * *

      Hulle het die grafsteen kom opsit.

      Pakamile Nzululwazi. Seun van Miriam Nzululwazi. Seun van Tobela Mpayipheli. 1996 – 2004. Rus in vrede.

      ’n Eenvoudige steen uit graniet en marmer tussen die groen gras by die rivier. Hy staan teen die peperboom en dink dit was die kind se gunstelingplek. Hy het hom soms deur die kombuisvenster dopgehou en die klein lyfie hier afgeëts gesien sit, op sy hurke, soms net starend na die bruin water wat stadig verbyvloei. Soms met ’n stok in die hand, besig om patrone en letters in die sand te maak – dan het hy gewonder waar Pakamile se gedagtes is. En die moontlikheid dat dit by sy ma is, het hom groot pyn besorg, want dit was nie iets wat hy kon wegvat nie, dit was nie ’n seer wat hy kon gesond maak nie.

      Hy het soms probeer om daaroor te praat, maar versigtig, want hy wou nie die ou wond doelbewus oopkrap nie. Dan het hy gevra: “Hoe gaan dit met jou, Pakamile?” En: “Is daar iets wat jou pla?” En: “Is jy gelukkig?”

      Dan het die seun met sy natuurlike blymoedigheid gesê dit gaan goed, hy is so baie gelukkig, want hy het vir hóm, hy het vir Tobela en hulle het die plaas en die beeste en alles. Maar daar was altyd die vermoede dat dit nie die volle waarheid was nie, dat die kind ’n geheime plek in sy kop gehad het waar hy alleen sy verlies gaan besoek.

      Agt jaar, waarin hy iewers ’n wegloperpa verloor het, en toe ’n sorgsame ma.

      Dit kan mos nie die somtotaal van ’n mens se lewe wees nie. Dit kan mos nie reg wees nie. Daar moet mos ’n hemel wees, iewers … Hy kyk op na die blou lug en hy wonder. Was Miriam daar, tussen groen, golwende heuwels, om vir Pakamile te verwelkom? Sal daar vir die kind speelplek en maters en liefde wees? Al die rasse gelyk, in oorvloed, almal met dieselfde sin vir geregtigheid? Waters waar rus is. En God, ’n forse swart figuur, koninklik, ’n vol grys baard en wyse oë, wat elkeen in die Groot Kraal met ’n omhelsing en sagte woorde begroet, maar wat met groot pyn oor die deinende landskap van groen soetgras uitkyk na dié aarde wat stukkend is. Wat sy kop skud omdat niemand iets doen nie, omdat almal so blind is vir Sy doel. Want Hy het hulle nie só gemaak nie.

      Hy loop stadig op teen die hoogte na die opstal en gaan staan weer bo.

      Sy grond, so ver as wat hy kan sien.

      Die besef dat hy dit nie meer wil hê nie. Die plaas het vir hom nutteloos geword. Hy СКАЧАТЬ