Fizjoterapia w chirurgii. Отсутствует
Чтение книги онлайн.

Читать онлайн книгу Fizjoterapia w chirurgii - Отсутствует страница 4

Название: Fizjoterapia w chirurgii

Автор: Отсутствует

Издательство: OSDW Azymut

Жанр: Медицина

Серия:

isbn: 978-83-200-6069-0

isbn:

СКАЧАТЬ czynność układu oddechowego

      Odpowiednie przygotowanie psychofizyczne chorego do leczenia chirurgicznego i wczesna fizjoterapia są skutecznymi sposobami zmniejszania ryzyka pooperacyjnych powikłań płucnych i zakrzepowo-zatorowych. Fizjoterapia powinna być zapoczątkowana już przed rozpoczęciem leczenia oraz prowadzona bezpośrednio po operacji i obejmować przede wszystkim ćwiczenia oddechowe, skutecznego kaszlu, przeciwzakrzepowe oraz wczesną pionizację i uruchamianie chorego (tab. 1.14).

      Tabela 1.14. Wczesna fizjoterapia po leczeniu chirurgicznym

      Fizjoterapia powinna być kontynuowana również po wypisaniu chorego ze szpitala, tym bardziej że obecnie ten okres leczenia został skrócony do kilku dni, a ryzyko niektórych powikłań i zaburzeń może się utrzymywać nawet przez kilka miesięcy po operacji chirurgicznej. Program fizjoterapii jest zależny od stanu chorego oraz deficytu sprawności i wydolności fizycznej. Głównym jej celem w tym okresie, poza zapobieganiem powikłaniom, jest jak najszybsze przywracanie sprawności psychofizycznej chorym, pozwalające im na powrót do pełnej aktywności życiowej (tab. 1.15).

      Tabela 1.15. Fizjoterapia po operacjach chirurgicznych w okresie poszpitalnym

Piśmiennictwo

      1. Alkiewicz J. (red.): Leczenie inhalacyjne i rehabilitacja układu oddechowego u dzieci i dorosłych. Volumed, Wrocław 1995.

      2. Czerchawski L.: Patofizjologiczne podstawy zastosowania heparyn niskocząsteczkowych w profilaktyce choroby zakrzepowo-zatorowej. Rhone-Poulenc Rorer, Warszawa 1996.

      3. Droszcz W.: Rehabilitacja w chorobach układu oddechowego [w:] Rehabilitacja – podręcznik dla studentów medycyny (red. J. Kuch). PZWL, Warszawa 1989.

      4. Grossmann K., Wegener D.: Die externe pneumatische Kompression – Physiotherapie zur Förderung des venösen und lymphatischen Rückstroms aus den Extremitäten. Z. Physiother. Jg., 1986; 38(6): 449–455.

      5. Olszewski W. (red.): Kompendium postępowania przed- i pooperacyjnego w chirurgii ogólnej. PZWL, Warszawa 1979.

      6. O’Sullivan S.B., Schmitz T.J.: Physical rehabilitation: assessment and treatment. F.A. Davis Company, Philadelphia 1988.

      7. Pearse R.M., Moreno R.P, Bauer P. i wsp.: Mortality after surgery in Europe: a 7 day cohort study. Lancet, 2012; 380(9847): 1059–1065.

      8. Rosławski A., Woźniewski M.: Fizjoterapia oddechowa. AWF, Wrocław 2001.

      9. Scully R.M., Barnes M.R.: Physical Therapy. J.B. Lippincott Company, Philadelphia 1989.

      10. Tomkowski W.Z., Skórski M., Hajduk B. i wsp.: Podstawy flebologii. Via Medica, Gdańsk 2002.

      11. Woźniewski M.: Rehabilitacja w specjalnościach zabiegowych [w:] Rehabilitacja medyczna, t. 2 (red. A. Kwolek). Urban & Partner, Wrocław 2003.

      12. Woźniewski M., Kołodziej J. (red.): Rehabilitacja w chirurgii. PZWL, Warszawa 2005.

      13. Woźniewski M., Kornafel J. (red.): Rehabilitacja w onkologii. Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2010.

      14. Woźniewski M., Liebhart J., Bader O.: Wpływ rehabilitacji na wentylację płuc po zabiegach operacyjnych w obrębie jamy brzusznej. Wiad. Lek., 1982; 35(15–16): 941–946.

      15. Zagrobelny Z.: Rehabilitacja w chirurgii [w:] Podstawy rehabilitacji ruchowej, t. 2 (red. A. Rosławski). Sport i Turystyka, Warszawa 1981.

      16. Załoga K.: Choroby żył kończyn dolnych. PZWL, Warszawa 1986.

      2. Następstwa leczenia chirurgicznego

      Marek Woźniewski

      Z tego rozdziału dowiesz się:

      › jakie są najczęstsze powikłania pooperacyjne i czynniki ich ryzyka,

      › jaki jest mechanizm płucnych i zakrzepowo-zatorowych powikłań pooperacyjnych,

      › jakie zaburzenia czynnościowe mogą wystąpić u chorych leczonych chirurgicznie i jakie są ich przyczyny.

      Słowa kluczowe: ogólne i miejscowe powikłania pooperacyjne ■ czynniki ryzyka ■ niedodma pooperacyjna ■ pooperacyjna zakrzepica żył głębokich ■ czynnościowe zaburzenia po operacjach chirurgicznych

      Leczenie chirurgiczne związane jest z uszkodzeniem i/lub wycięciem tkanek stanowiącym przyczynę stresu psychofizycznego. Łączy się także z czynnikami, które zwiększają ryzyko pooperacyjnych powikłań. Do czynników tych należą:

      → ból,

      → unieruchomienie,

      → ograniczenie aktywności ruchowej,

      → lęk, niepokój, depresja.

      Ból pooperacyjny jest przyczyną ograniczenia aktywności, spłycenia oddechu i unikania kaszlu, zwłaszcza gdy operacja została wykonana w obrębie klatki piersiowej lub jamy brzusznej. Działa deprymująco na chorego, nasilając stres psychiczny wynikający z choroby i powodując jego zniechęcenie oraz często brak współpracy z fizjoterapeutą.

      Długie, bezwzględne unieruchomienie, związane z przebywaniem chorego w łóżku bez możliwości wstawania, jest obecnie rzadko stosowane w chirurgii ogólnej. Współczesne standardy nakazują możliwie szybką pionizację, nawet w 1.–2. dobie pooperacyjnej. Nawet jeden dzień unieruchomienia powoduje aktywację układu krzepnięcia i zwiększa ryzyko pooperacyjnej zakrzepicy żylnej (tab. 2.1).

      Tabela 2.1. Niektóre następstwa unieruchomienia

      Zaburzenia te nasilają czynniki związane z operacją chirurgiczną, np. utrata krwi dodatkowo zwiększa aktywność układu krzepnięcia, co powoduje, że ryzyko zakrzepicy żylnej po leczeniu chirurgicznym jest szczególnie wysokie.

      Ponadto względne unieruchomienie, które należy rozumieć jako pozostawanie przez większość czasu w pozycji leżącej lub siedzącej, łączy się z niekorzystnymi warunkami dla mechaniki oddychania, zwłaszcza jeżeli chory leży bardzo nisko. Powoduje to wysokie ustawienie przepony oraz zmniejszenie amplitudy jej ruchów, co zwłaszcza u osób otyłych prowadzi do znacznego utrudnienia wdechu. Może to być przyczyną zaburzenia wentylacji płuc zwiększającej ryzyko pooperacyjnego zapalenia płuc.

      Istotnym czynnikiem ryzyka pooperacyjnych powikłań jest ograniczenie aktywności ruchowej po operacji. Każdy chory przebywający w szpitalu, niezależnie od rodzaju oddziału, choroby zasadniczej i metody leczenia, obniża swoją aktywność, prowadząc siedząco-leżący tryb życia. Jest więc szczególnie narażony na negatywne zjawiska hipokinezy i ten stan utrzymuje się jeszcze przez wiele tygodni po operacji.

      Czynniki natury psychicznej utrudniają СКАЧАТЬ