Лявон Бушмар. Кузьма Чорны

Чтение книги онлайн.

      – Гэта можна было адразу бачыць, што гэта будзе…

      – Што?! – нема раўнуў Бушмар.

      I ўжо тут Вінцэнты як мае быць дайшоў да справы:

      – Усё пойдзе нанава. Гэта, што яны там панастаўлялі тычак i слупоў, дык увосень усё параскідаюць самі ж. Гэтыя новыя межы на знос пойдуць. I гэта, што падзялілі гэтыя дзялянкі, што адхапілі ад хутароў (i тваё тут дабро запала), – усё ў адзін кацёл пойдзе. Усё, як ёсць! Нават больш яшчэ ад хутароў адхопяць, нават зусім некаторых пазганяюць з месц сваіх – няма табе, кажа, ні хаткі, ні градкі. Народ, можа, паддавацца не будзе, але гэта… займі чорта ад варот, дык ён цераз плот! Ён цябе пройме навылёт, а свайго дойдзе… Згоняць усіх разам, выдзеляць табе, каб з голаду ўздоўж лавы лытак не стуліў, а рэштку спажыве той, хто будзе на чыёй шыi сядзець.

      – Можа, да гэтага яшчэ не дойдзе, – разважыў сам з сябе Бушмар.

      Ён аж панурасць сваю пачаў траціць.

      – Ты тут сядзіш, як воўк, i нічога не ведаеш, што па людзях робіцца, цябе да калецтва як мае быць збіраюцца давесці, а ты снедаеш сабе, як на выгодзе…

      – Хто гэта хоча?

      – Гады. Андрэй. Аміля нябось маўчыць табе. От папытайся ты ў яе, што Андрэй парабляе…

      – Ну, дык што рабіць?

      – Я табе скажу, што рабіць – яны сваё, а мы сваё. Няхай сабе іх там дзвесце сядзе каля аднаго катла, а мы тут удзесяцярох сядзем. Ты, я, хлопцы мае, можа, яшчэ хто з адзін падахвоціцца, от табе i кацёл. Без гадаў, без нікога, сам сабе. I ўсё маё будзе пры мне, i пальцам ніхто не зачэпіць. Тады мы i адсудзіць можам законам, што i ад цябе забралі. Яны няхай сабе, а мы сабе, не канешне галетніка ўспамагаць сваім уласным ды родным. Ну як? Ты сядзіш i нічога не чуеш?

      Бушмар маўчаў.

      – Я сам на гэты бок лесу перабяруся. Забудуем усё як мае быць. Уцячы адтуль, хай яны там хоць падушаць адзін аднаго.

      – Сюды? На гэты бок? Тут жа маё!

      – Усё роўна забяруць.

      Бушмар памаўчаў.

      – Можа, нічога яшчэ не будзе.

      – Як-то не будзе. Ты сядзіш i нічога не бачыш.

      – Цi ім там мала?.. I так жа паадрэзвалі ад усіх.