Надбярэзінцы. Фларыян Чарнышэвіч

Чтение книги онлайн.

СКАЧАТЬ на кожнага за раз, балюча джгалі, перапынялі дыханне, сляпілі вочы.

      Стаху і іншым меншым хлопцам праз некалькі хвілін такой буры ўжо хацелася плакаць, але яны сціснулі зубы і трымаліся. Яны сустракалі снежкі спінай, потым закрывалі локцем твар і пулялі па прыкладзе таварышаў.

      – Давайце, хлопцы, давайце! Смела валіце, каб нас потым кацапы тхарамі не дражнілі! Бачыце, як за морды хапаюцца! Добра трымаемся, давайце, хлопцы! – бесперастанку падбадзёрваў Косцік.

      Ён натхняў і словам, і справай: ляпіў снарады цвёрдыя і вільготныя, памерам з добрую бручку, біў трапна, а ў каго пацэліў, той вылятаў з поля плачучы. Гледзячы на яго, і іншыя зацята лупілі. Для большага выніку паскідвалі світкі.

      Але яны не маглі зваяваць праціўніка, чыё войска пераважала колькасцю ў чатыры разы. Рускі ланцуг пуляў з усё большай ярасцю і галасам, паволі пасоўваючыся наперад і абступаючы палякаў злева і справа. Іх падбадзёрвалі настаўнік і натоўп дарослых, якія, пачуўшы на школьным двары нязвыклы шум, сышліся з усяго мястэчка.

      «Параненыя» Косцікам хлопцы абтрасаліся ў тыле, хвіліну адпачывалі, набіраліся смеласці і вярталіся да бойкі. Пераследнікі габрэяў вярнуліся і зайшлі палякам са спіны, узялі іх у колца, каб ні адзін не вырваўся, і павольна змыкалі шэрагі. Наблізіўшыся на адлегласць дзесяці крокаў, грымнулі гістарычнымі словамі, што Сувораў сказаў Кацярыне: «Ура! Варшава наша!» – і кінуліся ўрукапашную. На кожнага паляка было па тры, чатыры, а то і пяць непрыяцеляў. Адны трымалі за рукі, а іншыя ўволю пулялі снежкамі. Нарэшце пачалі валіць на зямлю.

      – Брава, хлопцы, брава! – хваліў настаўнік.

      – Брава, рускія! Ура нашым парням! – крычалі з натоўпу, што назіраў за бойкай.

      Гульня ў снежкі ператварылася ў сапраўдную бойку. Некаторыя, каб не ўпасці на зямлю, дралі праціўнікам валоссе, білі ў грудзі, брыкаліся.

      Даўжэй за ўсіх не здаваўся Косцік – да яго не маглі падступіцца. Калі які зух набліжаўся – тут жа адлятаў на некалькі крокаў назад, нібыта з прашчы, яшчэ і з пераваротам.

      Але ўрэшце некалькі найдужэйшых хлопцаў пайшлі на яго з усіх бакоў адначасова, схапілі – адзін за ногі, другі за шыю, трэці пад пахі – і паклалі на лапаткі.

      І пачалі помсціць. Кожны, хто атрымаў у бойцы балючы ўдар альбо злаваўся на Косціка за нейкую даўнюю паразу, падыходзіў, шпурляў яму ў твар снежкі, біў па рэбрах лапцем, шчыпаў за азадак з падкрутам.

      – Вось табе, сілач! Вось табе, шляхціц шалёны! А вось ад мяне, шэршань паганы! І ад мяне, блыхасты!

      – Давайце сарочку яму расшпілім і за пазуху снегу напхаем, – дадаў нехта, каму шчыпкоў падалося замала.

      – Не, хлопцы, лепш яму штаны сцягнуць і голай сракай павазіць па снезе, – прапанаваў іншы.

      – Так, так, голага пацягаць, як санкі! – ухвалілі ідэю рускія. – Давайце, расшпільвайце яму штаны!

      «Яны ж мяне зняславяць на ўсю ваколіцу, і Былінка мая на мяне глядзець не зможа», – мільганула ў Косціка жахлівая думка, балюча сціскаючы сэрца. І ён вырашыў бараніцца да апошняй кроплі крыві.

      Напяўся СКАЧАТЬ