Uşaqlığın son gecəsi. Максуд Ибрагимбеков

Чтение книги онлайн.

СКАЧАТЬ Əvvəlcə onu bərkdən oxuduq, sonra növbə ilə özümüz üçün təkrar oxuyub qurtardıq. Biz o kitabı çox sürətlə oxuduq və o vaxtdan bəri həmişə bu kitabı ilk dəfə oxuyan adamlara həsəd aparırıq.

      Daha heç kəs təyyarəçi, yanğınsöndürən, ya da boksçu olmaq istəmirdi. O gündən sonra evimizin damında bircə dənə də olsa, əzik-üzük çərpələng uçmadı. Hamı muşketyor olmuşdu. Tapançalı, qılınclı, başındakı şlyapanı tovuz quşu lələyi ilə bəzəmiş adi muşketyorlar. Daha doğrusu, bu lələklər şlyapalarımızın üstündə tovuz quşu lələyinə çevrilirdi, buna qədər isə onlar Diləfruz xalanın hinduşkalarının quyruğunu bəzəyirdi.

      Hər təzə muşketyorun şlyapasının hazırlanması tükürpərdici çığırtılarla müşahidə olunurdu, kənardan baxan elə bilərdi ki, bu lələkləri Diləfruz xalanın özündən, ya da əzizlərindən qoparırlar. O bizə və nə üçünsə valideynlərimizə də qarğış yağdırırdı. Bu məsələdə əsas vəzifə isə Allahın üzərinə düşürdü. Məsələ ondadır ki, Diləfruz xala inanclı qadındır. O vaxta qədər onun kimi imanlı adam görməmişdim. O, əmin idi ki, Allah var. Bu qadın Allaha gözüyumulu inanırdı və bu səbəbdən istənilən məişət problemini ona qarşı yönəlmiş hücum kimi başa düşürdü. Onun Allahla münasibəti qarşılıqlı anlaşma və bərabərlik şəraitində idi. Özünə azacıq diqqət və hörmət tələb edirdi, bundan artığını istəmirdi. Yalnız Allah onun bu şərtlərini qəbul etdiyi təqdirdə Diləfruz xala ona bütün dövrlərin və xalqların ən möhtəşəm Allahı kimi inam bəsləyirdi.

      Yox, əgər Allahın başı başqalarına qarışardısa, Diləfruz xalanın təbirincə desək, işi-gücü çox olduğu üçün müvəqqəti olaraq onu unudurdusa və bu zaman Diləfruz xalanın planlarına, zövqünə uyğun olmayan işlər baş verirdisə, o zaman… o zaman bu qadın həyətimizin ortasına çıxırdı. Əllərini göyə qaldırıb çığırmağa başlayır, dünən inandığı Allah və onun əshabələri haqqında fikirlərini döşəyirdi. O elə şeylər deyirdi ki, yayın cırhacırına baxmayaraq, bütün mənzillərin qapı-pəncərəsi tələm-tələsik bağlanırdı, həyətdəki sakinlərin hamısı vaxt itirmədən öz evinə çəkilirdi.

      Əslində, o, Allahı nahaq qınayırdı. Çünki Allah ona da, onun ailəsinə də yaxşı münasibət bəsləyirdi. Onlar həyətimizdə hamıdan varlı idilər. Diləfruzun əri mağaza müdiri işləyirdi. Yəqin, işlədiyi mağazada maaşı çox yüksək idi, çünki təkcə məhəlləmizdəki yox, elə bütün küçəmizdəki qonşularla müqayisədə çox yaxşı yaşayırdılar. Cəbrayıl əmi bizə demişdi ki, Diləfruzun əri Elmlər Akademiyası prezidentindən çox qazanır. Cəbrayıl əmi onu da deyirdi ki, Elmlər Akademiyası prezidentinin qazancı ilə heç kəsin işi yoxdur, amma nədənsə Diləfruzun ərinin qazancı ilə milis həmişə maraqlanır. Üstəlik, onu da demişdi ki, məsələ maaşda deyil, məsələ ondadır ki, nə qazanırlar, qazansınlar, Diləfruz da, onun əri də şərəfsiz adamlardır və buna görə bizim hamımıza onlarla ünsiyyəti qadağan etmişdi.

      Əslində, o vaxt Diləfruz xala bizi maraqlandırmırdı: biz muşketyor oyunu oynayırdıq. Daha doğrusu, oynamırdıq, elə muşketyor idik. İndi məhəllədə heç kəs boş yerə dalaşmırdı, mütləq bir-birini duelə çağırırdı. Muşketyor olmaq yaxşı şeydir. Dünyada bundan yaxşı peşə yoxdur. O vaxt hamımız Fransa kraliçasına – Avstriyalı Annaya aşiq olmuşduq və ona görə məhəllədə bir neçə dəfə ölümcül duel baş tutmuşdu. Həyatımızda ilk dəfə idi, hamımız kraliçanı sevirdik.

      Həmin gün kraliçanın şərəfinə növbəti duel baş tutacaqdı: Diləfruz xala növbəti dəfə “tovuz quşu” lələyinə görə mərəkə qaldıranda artıq 151-ci binadan olan rəqiblərimiz qılınclarını çəkmiş, sekundantlar döyüşə başlamaq işarəsi vermişdi. Əvvəldə uca, tükürpərdən qışqırığı ilə hinduşkalarının quyruğunu didənlərə o lələkləri qoparan yerlərinin qurumasını arzuladı. Sonra təsirli şəkildə gələcək şikəstlərin valideynlərinin necə hönkürüb ağlaya-cağını, nalə çəkəcəyini təsvir etdi. Ancaq bundan sonra növbə Allaha çatdı: günahsız, dilsiz-ağızsız quşların, yəni öz yaratdıqlarının əzab çəkdiyini, təhqir olunduğunu görüb buna əncam çəkmədiyi üçün, Diləfruz xalanın səsini eştimədiyi üçün onu məzəmmət etdi. O danışdıqca səsini daha da qaldırır, Allah isə ona cavab vermir, susurdu. Deyəsən, bizimlə haqq-hesabı sonraya, böyüməyi-mizə saxlamışdı.

      Hinduşkalar laqeydliklə Diləfruz xalaya baxırdı, elə bil bütün bu hay-küyün onlara dəxli yox idi. Elə biz də susurduq. Bu hinduşkalar pis yaşamırdı, hətta lap yaxşı yaşayırdı, hörmətli adamlar kimi onların qayğısına qalırdılar. Onların qayğısına qalırdılar ki, bir gün boğazlarını üzüb ətlərindən şorba bişirsinlər. Hər gün Diləfruz xalanın evinə kefin istəyən qədər təzə ət və quş əti gəlirdi və hinduşkaların kəsilməyindən söhbət gedə bilməzdi. Odur ki Diləfruz xala bu hinduşkaları elə-belə, zövq üçün saxlayırdı. Başqaları akvariumda balıq, qəfəsdə bülbül, ya da elə tutuquşu saxlayır, bu da eynilə onlar kimi hinduşka saxlayırdı. Doğrusu, həyətdə bu hinduşkaların iy-qoxusundan, başlarına yığışan milçəklərin əlindən tərpənmək olmurdu, amma kimin hünəri vardı, Diləfruz xanıma bu iy-qoxudan, milçəklərdən şikayət etməyə…

      Həyətimizdə elə bir adam tanımırdım. Bəli… Demək, belə… Diləfruz xanım səsini başına atıb qışqırır, biz də dayanıb onun bu havayı konserti nə vaxt bitirəcəyini gözləyirdik. Birdən o, səsini kəsdi. O dəqiqə həyətə sakitlik çökdü və bu sakitlikdə qəribə marçıltı səsləri eşitdik: Diləfruz xanım bir qədər əvvəl bağdan qayıdan qızını öpürdü. Diləfruz xanımın qızının adı Səidə idi. O, anasının qollarının arasından sivişib saçındakı bantları səliqəyə salmağa başladı.

      – Saçımı dağıtdın! – nazik səslə anasına dedi.

      Diləfruz xanım şəfqət dolu gözlərini ona dikmişdi. Biz dayanıb baxır, Səidəni tanıya bilmirdik.

      Ay yarım keçmişdi, vaxtın necə keçdiyini unutmuşduq və bu müddətə Səidə əməlli-başlı dəyişmişdi. Gözəlləşmişdi. Çox gözəl olmuşdu! Az qala Səidənin gözəlliyi, qaralması hamının gözünə girirdi. Biz sakitcə dayanıb ona baxırdıq. O da susurdu.

      – Sən onlarla oynama! – Diləfruz xanım dedi. – Onlar axmaq uşaqlardır, bizim hinduşkaları incidirlər.

      – Oynayacağam! – Səidə dodaqlarını büzüb cavab verdi.

      Onlar evə getdilər, bizsə onların arxasınca baxıb fikirləşdik: Səidə necə qəşəngləşib. Hamımız eyni vaxtda bu barədə fikirləşdik, bir neçə saat dayanmadan fikirləşdik və həmin günün axşamı hamımız ona aşiq olduq. Hətta Diləfruz xanıma olan münasibətimiz də bir qədər dəyişdi, yaxşılaşdı, daha heç kəs onun hinduşkalarının lələyini qopartmaq barədə düşünmürdü. Tovuz quşu lələyi qıtlığından təzələri muşketyorluğa qəbul etmirdik, onlar sadəcə qvardiyaçılar olurdu.

      Hamımız bir yerdə oturub Səidəyə məktub yazdıq və həmin məktubda hamımız onu necə sevdiyi-mizi qeyd СКАЧАТЬ