Wprowadzenie do logopedii. Grażyna Gunia

Чтение книги онлайн.

      1. Jak piszą P. Hartl i H. Hartlová (2000), prewencja pierwotna jest to zapobieganie sytuacjom zagrażającym w całej obserwowanej populacji. Może być niespecyficzna, wspomagająca pożądane formy zachowania w ogólności (np. propagowanie prawidłowej troski o mowę dziecka ogólnie), i specyficzna, zamierzona przeciwko konkretnemu ryzyku, zagrożeniu konkretnym ZZK (np. zapobieganie jąkaniu, dysfonii).

      2. Prewencja wtórna ukierunkowuje się na grupę ryzyka szczególnie zagrożoną negatywnym zjawiskiem. Może tu chodzić na przykład o dzieci z rozwojową niepłynnością mowy, u których istnieje zwiększone ryzyko powstania jąkania początkowego, o zapobieganie zaburzeń głosu u profesjonalistów głosowych, o opóźnienie rozwoju mowy u dzieci w żłobkach itd.

      3. Prewencja trzeciorzędowa ukierunkowuje się na ludzi, u których ZZK już się pojawiły, ale staramy się zapobiec dalszemu negatywnemu ich rozwojowi, ewentualnie ich dalszym negatywnym następstwom.

      – Egzystencja jako taka. ZZK funkcjonuje często jako bariera komunikacyjna. To jednakże może mieć negatywny wpływ na całe życie człowieka; osoba z ZZK jest często w różnym stopniu ograniczana w tych najbardziej podstawowych dziedzinach przeżywania życia: w zasadzie przeżywania życia jako takiego i swojego własnego życia (aspekt ontologiczny) i w zasadzie poznawania świata jako takiego (aspekt gnozeologiczny, aspekt świadomości poznawczej).

      – Dziedzina medyczna. ZZK jest często pierwszym wskaźnikiem poważnych chorób; pierwszym symptomem, którego manifestowanie umożliwia wczesną interwencję lekarską lub może być następstwem różnych chorób (przy czym terapia logopedyczna jest nierozdzielną częścią kompleksowej opieki medycznej).

      – Dziedzina kognitywna. Dialektyczne powiązanie myślenia i mowy jest dostatecznym i wyraźnym dowodem na zapotrzebowanie logopedii, która interweniuje właściwie w obydwu dziedzinach.

      – Dziedzina emocjonalna. Można wspomnieć na przykład emocjonalne problemy wielu ludzi z afazją, jąkaniem itd. lub powszechnie znane doświadczenie z „dobrych” domów dziecka o pozostawaniu w tyle wychowanków w rozwoju mowy i rozwoju emocjonalnym oraz pozytywne następstwa interwencji logopedycznej również w tej dziedzinie.

      – Dziedzina społeczna. ZZK jest częstą przyczyną dezadaptacji emocjonalno–społecznej w szkole, rodzinie, pracy, grupie społecznej. Likwidacja ZZK eliminuje często również te niepowodzenia. Za pośrednictwem swojej pracy logopedzi pomagają ludziom powrócić do życia w szkole – w pełnieniu funkcji ucznia, studenta, do życia zawodowego, społecznego i kulturalnego.

      – Dziedzina ekonomiczna. Logopedzi pomagają ludziom także z ciężkim stopniem ZZK, aby mogli stać się produktywnymi, zdolnymi do pracy obywatelami.

      – Dziedzina pojmowania estetycznego. Komunikacja funkcjonuje m.in. jako pośrednik piękna – ZZK jest więc możliwym czynnikiem hamującym w tej sferze.