Чиройли-чиройли қизлар чиройларидан ўзлари ҳам баҳра олиш учун кўзгуга қарайдилар.
Ёш-ёш йигитлар келишимли, хушбичим қоматларини кўзгуга солиб, ундан қизларнинг кўнглини қидирадилар.
Агар уйга кираверишда тошойна турган бўлса, одам ўтганида ҳам, қайтганида ҳам унга бир қур кўз югуртиради.
Кўчага чиқаётган одам кўчадагиларга қандай кўринишини олдиндан билиб, юзига шунга мос тус бериш учун кўзгуга қарайди. Тусини ўзгартирмаслик учун одам ҳатто кўчада кетаётганда ҳам дўконлар ойнасида лип этган аксини назардан қочирмайди.
Эркагу аёл – одам умри қандай ўтаётганини кўзгудан кузатиб яшайди. Агар ойна кашф этилмай, дунёдаги ҳамма сувлар лойқа бўлиб, одамнинг юзи ҳеч бир нарсада акс этмаса, одам ўзининг юзидаги ўзгаришларни кўрмас, илдиз отаётган ажинларини пайқамас, сочининг оқи кўпайиб бораётганини, қаддининг эгилаётганини пайхас қилмас – ёши қайтаётганини билмас эди.
Одамнинг ёши қайтгани сайин кўзгуга эл бўлиши шундан.
Одам кўзгуда ўзининг ҳамма аъзосини: сочи, пешанаси, қошлари, бурни, лаблари, ёноқлари, ияги, бақбақаси, бўйни, кўкрагини, кийимларини; қадди-бастини, бошмоқларини ҳам кўради, у ёнбошини, бу ёнбошини ҳам кўзгуга солади.
Қорин қўя бошлаган одам ҳатто қорнини ҳам кўзгуга рўпара қилиб, э, падарига лаънат, ҳалитдан семириб кетяпман, дейди.
Лекин одам кўзгуда ўзини кўрмайди. Кўзгуга қараган одам ўзининг ҳамма жойини кўриб туради, лекин – ўзининг кўзларига тўғри боқолмайди. Борди-ю, кўзгудаги кўзларига тўқнаш келиб қолса, билдирмай, билмагандек, гўё бу тўқнашув тасодифдек, секин кўзларини олиб қочади.
Мен бир куни ўзимни кўришга аҳд қилиб, кўзгудаги кўзларимга тўғри тикилдим. Тикилдиму… шу онда сесканиб кетдим: кўзгудаги кўзлар меники эмас эди, уларнинг боқиши ўткир, шафқатсиз, сенга бир мартагина берилган ҳаётни бунча абгор қилдинг, деб қаттиқ қадалиб турар эди.
Кўзгудаги кўзлар менинг кўзларимга акс эди. Улар – мен йигит ёшига кираётганимда ҳали мана бундоқ яшаймиз, деб умидвор қилганимга ишонган, энди эса ҳаётим ҳеч қандоқ эмаслигини кўриб туриб, мени фош қилишга пайт пойлаб келаётган, ҳозир шундай пайтни қўлга киритган кўзлар эди.
Кўзгудаги кўзлардан кўзларимни олиб қочдим.
Кўзгудаги кўзлардан кўзларимни яширдим.
Фақат… ичимдаги бир истак уларга қара, қара уларга, деб турар эди.
… ва бу истак тобора кучайиб борар эди.
Чекинишга йўл йўққа ўхшайди. Нимадир қилиш керак!
Тепамда биров ўтирибди. Бошимда, юзини юзимга яқин тутиб, менга диққат билан тикилиб ўтирибди.
Кўзлари ҳамдард, хайрхоҳ – узоқ вақт мени соғинган, ниҳоят менга етишиб, лекин мени уйғотишдан аяб ўтирган қадрдонимнинг кўзлари.
Юзим – уйқу билан ёпилган китоб. Китобимни ўқимай турсин, деб ухлаб ётибман.
Ойнинг нури дераза пардаларидан сизиб ўтади, юзимга СКАЧАТЬ