Грузия муваффақиятга қандай эришди. Лариса Буракова

Чтение книги онлайн.

СКАЧАТЬ ҳужжат тайёрлай олдик, деганди. Унинг сўзларига кўра, ўзи ҳам бу ҳужжатни мароқ билан ўқиб чиққан.

      Лекин бир неча “қолоқ вазирликлар” ҳам бор бўлиб, Қишлоқ хўжалиги вазирлигидаги ҳолат энг таҳликалиси эди. Бир йиллик уринишлар ичида улар ҳужжатни ўн тўртта шаклда ёздилар. Вазирлик нима сабабдан ташкил этилганини ўзлари ҳам билмасдилар. Масалан, вазирлик томонидан сотиш учун бозор йўқлиги муаммоси баён қилинган, шу билан биргаликда, ишлаб чиқариш ҳажмини ошириш мақсад қилиб олинганди. Ахир, бу бўлмағур гап-ку! Ишлаб чиқариш оширилса, лекин сотиш учун бозор мавжуд бўлмаса, муаммо янада чуқурлашади, холос.

      Бендукидзенинг ўринбосарларидан бири бўлган Лежаванинг катта ҳиссаси қўшилган оғир меҳнат натижасида ўрта муддатли келажак учун мўлжалланган бешта устувор жиҳат барча вазирликлар томонидан баён қилинди, бу устуворликларни амалга ошириш шартлари ва бу йўлдаги мавжуд тўсиқлар келтирилди. Барча маълумотлар “Асосий маълумотлар ва йўналишлар” номи остидаги битта ҳужжатда жамланди. Бу ҳужжатдан бюджетни режалаштиришда ҳам фойдаланила бошлади.

      Ривожланишнинг устувор йўналишлари баён қилинган ҳужжатлар вазирликлар томонидан илгари ҳам у ёки бу усуллар орқали яратилган. Лекин ак сарият ҳолларда бу ёзувларнинг асл ҳаётга умуман алоқаси бўлмаган. Масалан, иқтисодий ривожланиш ва камбағалликни тугатиш дастури олти юзта устувор йўналишдан иборат эди. Бундай ҳолатда қандай қилиб бюджетни самарали режалаштириш мумкин? Лили Бегиашвили шундай эслайди:

      Масалан, илгари, парламентда икки ойгача умуман маош бермасликлари мумкин эди. Саккиз ойлаб пул олмаганлар ҳам бор бўлиб, буларнинг барчаси бюджет камомади ёки бюджет секвестри (харажатларнинг мажбурий қисқартирилиши) билан оқланарди. Аслида эса бу бор-йўғи бир жиноий давлат эди, холос. Тасаввур қилинг – сиз қурилиш компанияси бўлсангиз ва таъмирлаш ишларини амалга оширсангиз-у, сизга секвестр туфайли пул тўланмаяпти. Бу, ахир, жиноят-ку!

      Бюджетни режалаштиришнинг ўзига хос алгоритмини ишлаб чиқиш туфайли ягона давлат ёндашувини ташкиллаштириш имкони юзага келди. Бюджетдан иложи борича камроқ пул олиш ва режаланган барча харажатларни асослаб бериш тамойили қабул қилинди.

      Албатта, баъзида эскича фикрлашлар ҳам учраб турарди. Бу ҳақда Бегиашвили шундай ҳикоя қилади:

      Кейинги йил учун бюджет лойиҳасини тайёрлаётганимизда, менинг ёнимга қайсидир агентликдан келиб, бюджетни ошириш кераклигини айтишди. Сабабини сўрадим. Маълум бўлишича, улар янги “Нива” машинасини сотиб олишмоқчи экан. Ҳужжатларига назар солсам, ўтган йили ҳам “Нива” ёзилган экан. Нима учун яна сотиб олмоқчи эканликлари сабабини сўрадим. Улар эса эскиси бузилиб қолганини ва ҳар йили янги машина сотиб олишларини айтишди. Албатта, машина бир йилда бузилиб қолмайди, фақат бунгача ҳеч ким эътибор бермаган ва улар бамайлихотир яшаб келаётгандилар.

      Бироқ қатъий назорат йўли билан СКАЧАТЬ