Сармоядор. Теодор Драйзер

Чтение книги онлайн.

СКАЧАТЬ ҳақида суҳбатлашиб, жиянини дарслар унча қизиқтирмаслигини пайқади.

      Грамматика – бўлмағур нарса. Адабиёт – бемаънилик. Лотин тили – вақтни бекор ўтказиш. Тарихга чидаса бўлади.

      – Менга ҳисоб дарси ва математика ёқади, – деди Фрэнк. – Тўғриси, мактабни ташлаб, ишлагим келяпти.

      – Ҳали бунга вақтли, дўстим, – деди жаноб Сенека. – Ҳозир ёшинг нечада? Ўн тўртми?

      – Ўн учдаман.

      – Мана кўрдингми, ўн олтига кирмасдан мактабдан кетиб бўлмайди. Агар ўн етти-ўн саккизгача ўқилса, ундан ҳам яхши. Бу сенга зарар қилмайди. Кейин болаликни қайтариб бўлмайди, ўғлим.

      – Бола бўлгим келмаяпти. Мен ишлашни хоҳлайман.

      – Шошилма, ўғлим. Орқангга қарашга улгурмай, катта бўлиб қоласан. Сен банкир бўлмоқчисан, шекилли?

      – Ҳа, тоға.

      – Бўпти, вақти келганда, агар айниб қолмасанг, бошида сенга ёрдам бериб тураман. Фақат кўзингга қараб юр. Сенинг ўрнингда бўлсам, бир-икки йил нон-комиссион идорасида ишлаган бўлардим. У ерда тажриба йиғиш мумкин. Кейинчалик сенга керак бўладиган кўп нарсани билиб олардинг. Ҳозирча соғлиғингга қараб, дарсингни қил. Керак бўлганда, қаерда бўлсам ҳам, албатта, қидириб топгин. Мен хат ёзиб, ўзингни қандай тутиб юрганингни билиб тураман.

      Жаноб Дэвис болакайга банкда ўзига ҳисоб рақами оча олиши учун ўн долларлик тилла танга берди. Бу ҳаракатчан, ўзига ишонган ва ҳали ҳаётида қийинчиликларга дуч келмаган ўсмир сабаб жаноб Дэвис бутун Каупервудлар оиласини ёқтириб қолгани ажабланарли ҳол эмасди.

      3

      Фрэнк Каупервуд ўн тўрт ёшга тўлганида ҳаётида биринчи марта тижорий қалтис ишга дуч келди. Бир куни маҳсулотларни импорт қилиш ва улгуржи савдо билан шуғулланадиган фирмалар жойлашган Фронтстритдан кета туриб, улгуржи-баққоллик дўконининг эшиги тепасида аукцион байроғи осиғлиқ турганига кўзи тушди. Ичкаридан аукциончилар ғала-ғовури эшитилиб турарди:

      – Ажойиб Ява қаҳвасининг бир партияси учун қанча таклиф қиласизлар? Бугунги кунга улгуржи бозор нархи бир халтасига етти доллару ўттиз икки цент. Қанча берасизлар? Қанча берасизлар? Партия фақат бутунлигича сотилади. Қанча берасизлар?

      – Ўн саккиз доллар, – савдони бошлаб бериш учунгина қичқирди эшик ёнида турган дўкон эгаси.

      Фрэнк тўхтаб қолди.

      – Йигирма икки, – деди бошқа овоз.

      – Ўттиз доллар, – эшитилди учинчи овоз.

      – Ўттиз беш! – қичқирди тўртинчи одам.

      Нарх етмиш беш долларга кўтарилди, бу қаҳванинг ҳақиқий нархидан ярим баравар арзон эди.

      – Етмиш беш доллар! Етмиш беш!.. – бақирди аукциончи. – Ким кўпроқ беради? Етмиш беш доллар – бир! Ким саксон беради? Етмиш беш доллар – икки…

      У жим қолди ва қўлини баланд кўтарди. Кейин бирдан туширди.

      – Етмиш беш долларга жаноб Сайлас Грегорга сотилди. Жерри, ёзиб қўйинг, – деди кейин юзини сепкил босган, сариқ юзли ёрдамчисига мурожаат қилиб ва шу заҳотиёқ бошқа баққоллик маҳсулоти СКАЧАТЬ