Louisa du Toit Omnibus 7. Louisa du Toit

Чтение книги онлайн.

СКАЧАТЬ oor die insinuasie wat die gevolg was van sy onskuldig bedoelde opmerking. En Irma voel ’n oomblik asof sy die voorwerp van ’n sameswering is, ’n verworpeling wat haar geboortereg verkoop het. Dis Matilda, dink sy met ’n diepgewortelde wrokgevoel; Matilda wat die oorsaak is dat sy soos ’n indringer voel in die huis van haar eie vader.

      Watter konsternasie het dit tog veroorsaak toe sy Matilda nie “ma” wou noem nie. Onuitwisbaar voel sy nog die angs in haar, die benouende besef dat sy in ’n hoekie gedryf word: “Pappie” wat nou “Vader” word omdat Matilda voel dis meer respekvol, hy wat mooipraat en en verduidelik dat dit nou haar nuwe moeder is. Tillie se grote ogies. Matilda wat gespanne wag op haar eerste oorwinning oor die koppige stiefdogter.

      “Sê nou ‘Ma’, of daar’s moeilikheid,” het Vader gedreig-pleit. Die waardigheid wat hy voor sy nuwe vrou wou handhaaf, het ’n ultimatum vereis.

      Skielik kry Irma ’n ingewing. Goed, sy sou nie meer “tannie” sê nie. “Matilda,” antwoord sy dapper. Toe smelt haar dapperheid voor die aanskoue van haar vader, nou skielik ’n vreemdeling, wat dreigend oor haar troon.

      “Ek sê mos Ma. Má Tilda!” verduidelik sy paniekerig. Sy sien nie hoe die twee getroef na mekaar kyk nie, vlug net huilend na buite waar sy teen die muur gaan staan en snik. Toe gaan die sagte armpie om haar nek: “Hoekom huil jy?” vra die dogtertjie aan wie sy tot dusver min aandag gegee het.

      Hulle gaan langs mekaar sit. “Ek is bly jy is hier,” sê Tillie. “Is jou pa kwaai?”

      “Nie so kwaai soos Matilda nie,” antwoord sy eerlik.

      So diep ingedagte sit sy, dat sy nie opmerk hoe Deon haar reeds geruime tyd tersluiks dophou nie. Toe hy eindelik haar blik vang, sê sy oë aan haar: Ek is jammer.

      By die huis help sy Matilda met die aandete. Gee die duiwel wat hom toekom, dink sy, maar Matilda is ’n knap huisvrou. Die huishouding loop altyd op geoliede wiele. Maar dan het sy eenkeer gehoor dat Langenhoven gesê het as jy wil weet of ’n vrou kwaai is, kyk of haar vloere blink. Sy dek tafel terwyl Matilda wors en eiers in die pan bak. Daar is nie elektrisiteit op die plaas nie en Deon het met die komstaanslag vuur in die stoof gemaak. Dis nogal aangenaam gesellig so op die wintersaand, al die onderstrominge ten spyt.

      Die eerste aand het Irma gesukkel met die dowwe lig, maar sy moet toegee dat die lig van lamp en kers ’n manier het om saam te snoer, selfs waar soveel disharmonie bestaan tussen die mense wat ’n kring in die lig vorm. En dis asof mens jou gevoelens beter kan verberg in die subtieler atmosfeer.

      Hulle dek in die kombuis omdat dit te koud in die eetkamer is. Hoe anders sou dit tog nie kon wees nie; ’n laggende moeder, gelukkige kinders wat trots hulle vriende huis toe bring.

      Hoe sal sy ooit vir Johan hier kan ontvang? Ondenkbaar.

      “Iets ruik tongafbytlekker,” sê Deon toe hy van buite af inkom.

      “Jou bolip?” terg Irma.

      “Moenie stuitig wees nie, Maria,” maan Matilda uit twee­de natuur.

      “Boemerang. Jy wil mos,” sê Deon en plaas die emmer melk op die klein tafeltjie. “Buite waai ’n windjie wat deur murg en been sny.”

      “Ek skep op,” sê Matilda, Die warm gloed van die stoof dring deur tot in elke koue hoekie. Deon stook die vuur weer eens goed voordat hy kom aansit. Selfs Vader ontdooi en gesels ’n paar woorde, al is dit meestal oor werk. “Het jy die gus-ooie uit die lusernkamp laat bring?”

      “Ja, oom Isak.”

      Dis net as hy haar pa aanspreek dat Irma onthou haar pa het ’n naam.

      “Lekker reën gehad, regtig; ons sal minder weggooi-ooie hê vanjaar.”

      Maar oor my werk en my lewe vra hy niks uit nie, dink Irma met ’n gevoel van swaar verlies. Sou dit hom werklik nie raak aan wie ek verloof is nie? Sy kan die swygende man nie vereenselwig met die liefdevolle vader wat eens haar vertroueling was nie.

      Daar is geen Boekevat nie. Skielik op ’n aand, jare gelede, het vader nie volgens gebruik die Bybel deur Irma laat haal nie. Dit was asof hy na ’n lang tyd van rustelose soeke tot ’n besluit geraak het. Toe Matilda op skerp toon wou weet wat nou, het hy uitgestap in die nag en laat eers teruggekom. Die huisgodsdiens het ’n vergete aksie geword. En tog kan Irma haar herinner dat sy hom by verskeie geleenthede onverwags in ’n biddende houding betrap het.

      Hulle ruim op en was skottelgoed.

      “Nou gaan ons almal slaap,” kondig Matilda aan.

      “Ek en Deon gaan nog eers ’n bietjie voor die vuur sit en gesels,” weerspreek Irma haar met opsetlike behae. Sy knipoog ongemerk vir Deon.

      “Nou ja, dan sit ons maar nog ’n bietjie,” besluit die ouer vrou rats hoewel teensinnig. Toe sy die geamuseerde blik sien wat gewissel word tussen die ander twee, vlieg sy vervaard op: “Gaan julle gang. Onthou net wat met Tillie gebeur het.”

      “Nou gaan jy te ver!” Irma spring self op, onmagtig om die mens op hierdie oomblik “Ma” te noem, aangevuur deur ’n wilde opstand, erger as ooit voorheen. “Dit kan wees dat Tillie daar lê deur iemand anders se sondes …”

      “Heel moontlik …” antwoord Matilda snedig as sy veelbetekend kyk na die vuur in die jong meisie se oë en op haar wange, na die glansende goudbruin hare en die slanke, lewende liggaam. “Dis hoekom jy kans sien om so onbeskof met my te praat.”

      “Bly liewer stil, Irma,” waarsku Deon gedemp.

      “Nag, kinders,” prewel Isak de Wet verslae en gaan kamer toe.

      “Vader …” Met bewende knieë gee Irma ’n tree agter hom aan, en die vasgekeerdheid, die desperate smeking in haar stem spreek so duidelik tot hom dat hy in die gang gaan staan en huiwerig omkyk. Een oomblik vang sy blik dié van sy enigste dogter, en wat hy daarin sien, laat hom ineenkrimp. Dis meer as ’n aanklag, meer as ’n woordelose smeking. Dis ’n verwyt in vuur, ’n verskriklike vinger teen die muur: jy is geweeg, geweeg en te lig bevind …

      Hy vlug byna ylings na die kamer, voel die oë van sy oorlede vrou op hom brand vanuit die portret teen die skemer gangmuur.

      Grimmig deur die koppige teenkanting van Irma, volg Matilda hom, terwyl sy die gangdeur opsetlik wyd agter haar laat oopstaan. Subiet gaan Irma dit toemaak met ’n harde slag en leun met haar rug daarteen. ’n Ligte bewing gaan oor haar hele liggaam, asof sy ’n riet is wat sidder in die wind: “As ek vir haar sê dat ek nog onskuldig is, sal sy seker waansinnig aan die lag gaan.” Sy sê dit meer tot haarself as tot Deon, wat twee stoele voor die vuur regskuif.

      “Hoewel ek nie dink jy het ekstra vuur nodig nie. Jy sal jou uitbrand, Irma.”

      “Hoe kan jy so kalm bly, Deon? So baie opvreet? Hoekom pak jy nie jou goed op en gee pad nie?”

      “Hoekom sal ek? Sy peuter nie veel met my nie, en ek en jou pa kom goed klaar.”

      “Maar Deon, hoe kan ’n mens so erg haat en wantrou?”

      “Ek vrees dis moontlik. Sy is die lewende getuienis daarvan. Kom ons aanvaar maar net sy is ongebalanseerd.”

      “Ongebalanseerd.” Sy lag deur haar neus. “Sy is versteur in ’n ernstig graad. En dit het erger СКАЧАТЬ