І хай ніхто не пойдзе пакрыўджаным або Грак і Монця Хрысцік. Валеры Гапееў

Чтение книги онлайн.

СКАЧАТЬ і чыноўніка.

      – Мацвей Генрыхавіч Хрысцік, правільна? Сядайце, – ён спытаў-удакладніў добразычліва, сесці прапанаваў дзяжурна-ветліва. – Я следчы, мне даручана весці вашу справу… Вось пратакол затрымання і вынятку ў вас лістовак – усяго ў колькасці 217 штук. Тэкст на лістоўках мае выразны экстрэмісцкі складнік: тут прамы заклік не прызнаваць вынікі выбараў, выходзіць на вуліцы, выказваючы пратэсты… Што скажаце?

      Ён узняў галаву і паглядзеў у вочы Мацвею – позіркам халодным і цэпкім. Не міргаючы глядзеў, усё роўна як закочваў у Мацвея трывогу і страх, бяссілле, і Мацвей, яшчэ хвіліну назад амаль спакойны, прамямліў, ледзьве здолеўшы перамагчы сваё нечаканае заіканне:

      – Я… н-не ведаю. Не м-магу сказаць, адкуль яны там узяліся. Там быў мой нататнік, вельмі важны для мяне, я туды запісваў розныя ідэі для сваёй будучай навуковай работы, я – магістрант…

      – Ты – ніхто! – раптам зароў следчы. – Нам вырашаць, кім ты будзеш! Ты можаш выйсці адсюль чалавекам, а можаш – дэбілам заікастым! За паўгода ў камеры з цябе зробяць разумовага інваліда! Адказвай! Хто даў лістоўкі? Імёны і прозвішчы, нумары тэлефонаў, колькі плацілі! Хутка і не мямлі!

      Гэта была памылка следчага. Ён не ведаў матэматычна-лагічнай натуры Мацвея. Ад самага маленства ён вызначыўся упартасцю, якую нельга была зламаць прымусам ці загадам, крыкам ці лаянкай. “Мый рукі да яды!” – загадвала яму маці, і ён застываў над кранам з вадой, пакуль не чуў пра неабходнасць такой дзеі: брудныя рукі – забаліць жывот. “Вучы ўрокі!” было пустым загадам, пакуль не патлумачылі дакладны ланцужок сувязяў выдатнай адзнакі з магчымасцю самастойнага жыцця і пэўнай волі. Матэматыка, якой ён літаральна захварэў з моманту адкрыцця для сябе вытворчай, інтэграла і дыферэнцыяла, аперыравала дакладнымі лічбамі. Мацвей быў матэматыкам, таму сусвет вакол яго мог існаваць толькі ў дакладных фактах, правераных лічбах, ясных пасылак і дакладных наступстваў. Мацвей ніколі не мог сказаць няпраўду. Гэта было для яго гэтак жа немагчыма, як і няправільна рашыць прасцейшае квадратнае ўраўненне і паверыць у тое, што рэзультат – слушны. Мацвей проста ігнараваў, не упускаў у сваё жыццё хлусню, як матэматыка не можа аперыраваць няпэўнымі дадзенымі. Ён мог без боязі адказаць – і ўсцяж адказваў на любое пытанне, якіх бы таямніц ягонага жыцця яно не тычылася, але ніколі не мог схлусіць. І таму не мог прыняць ціску над сабой, калі той ціск не мог існаваць з яго пункту гледзішча па прычыне лагічных прадпасылак. Ён адказвае шчыра і кажа праўду – чаму могуць быць пагрозы, бо ў іх няма ніякай неабходнасці, рэзультат запыту ўжо выкладзены!

      Ён напачатку ўздрыгнуў ад непрадбачанага крыку, але ўмомант сцяўся ўвесь, наструніўся, кулакі і сківіцы сціснуліся, ён засоп.

      – Я сказаў праўду! – вымавіў ён па слову, не адводзячы сваіх вачэй ад зрэнак следчага.

      І следчы зразумеў усё. Але працягнуў усё яшчэ з пагрозай:

      – Твае словы правяраюцца на раз-два. Зробім выгляд, што я табе паверыў. Ты думаў, што цябе СКАЧАТЬ