Восень у Вільнюсе (зборнік). Маргарыта Прохар

Чтение книги онлайн.

СКАЧАТЬ яшчэ раз азірнулася і ўбачыла невысокую худзенькую жанчыну.

      Я з цяжкасцю яе пазнала. Яна страшна змянілася, я нават не паверыла, што гэта яна: худая, пастарэлая, з выцвілымі вачамі, якія, не міргаючы, глядзяць у акно.

      – Добры дзень, – я назвала сябе і яго імя. Яна запаволена ўгледзелася ў мяне.

      – Вы яго помніце? – я ізноў назвала імя майго працадаўцы. Яна кіўнула.

      – Ён прасіў з вамі сустрэцца.

      – Няўжо? – Погляд яе быў паранейшаму абыякавым.

      – Давайце прысядзем і пагаворым. Прабачце, але чаму вы ўсё стаіце ля акна?

      – Я назіраю, як заканчваецца мой дзень нараджэння. Сыходзяць хвіліны, ужо хвіліны. Усё. Пачаўся новы дзень, а мой дзень нараджэння скончыўся.

      Усё ж яна прысела за столік – бруднаваты і стары, як усё ў гэтым бары, які дажывае свой век. Дастала «траву». Убачыўшы мой здзіўлены твар, яшчэ раз з раздражненнем патлумачыла:

      – Паўтараю: у мяне дзень нараджэння, так што няма чаго на мяне глядзець. Я з дзяцінства ў свой дзень нараджэння раблю тое, што хачу. Кажуць, што наркаманы – дурні, паляць усякую дрэнь. Не, яны не дурні. Яны робяць сабе самыя дарагія падарункі: набліжаюць да сябе людзей, якіх з табой няма, але ты да болю жадаеш, каб яны былі побач. Асабліва ў твой дзень нараджэння. Людзі робяцца выразней, набліжаюцца да цябе, ты можаш іх абняць, нават калі іх няма ў жывых. Ты можаш смяяцца з імі, бегаць навыперадкі па летніх сцежках, плыць у марскіх хвалях, цалаваць, спрачацца, марыць… Яго няма, але праз хвіліну ён будзе са мной.

      Яна набівае ў лёгкую папяросную паперу здробненую траву, змешваючы з тытунем. Пальцы яе дрыжаць. Яна зацягваецца глыбокаглыбока, злёгку затрымлівае дыханне, каб усё патрапіла ў лёгкія, а потым – у кроў…

      – А потым?.. Яна смяецца.

      – Потым усё губляецца. Нельга дарыць сабе падарункі бясконца. Потым трэба ўсё больш паліць, каб дасягнуць шчасця. Ну а яшчэ потым – паліць для таго, каб хаця б хадзіць, расплюшчваць вочы, рухаць рукамі… За ўсё трэба плаціць. Вы асуджаеце мяне?

      – Ніхто не мае права нікога асуджаць.

      – А што ж вы адчуваеце? – з цікавасцю пытае яна.

      – Мабыць… Як гэта ні дзіўна, я рада, што знайшла вас. Я адчуваю палёгку, што мне не прыйшлося шукаць мёртвага чалавека.

      Яна раптам стала сур’ёзнай.

      – Так мне ніхто не гаварыў. Мне, відаць, занадта шмат гаварылі вельмі добрых або вельмі дрэнных слоў. І я з абыякавасцю ставілася да любові і нянавісці іншых.

      Я працягнула ёй нататнік.

      – Ён прасіў перадаць. Гэта ўсё пра вас.

      – Нататнік? Не. Мабыць, мне не варта браць яго, – яна з сумненнем пахітала галавой.

      – Чаму? – здзівілася я. – Гэта ж ўсё пра яго каханне да вас. Вам нецікава?

      – Не. Занадта шмат слоў. А словы прымушаюць задумацца аб жыцці. А я гэтага не люблю.

      Нешта жорсткае раптам адлюстравалася ў яе вачах, але потым яны зноў пацяплелі, і яна зноў загаварыла:

      – Але вы не засмучайцеся: СКАЧАТЬ