Қадр кеча қатралари. Рахима Шомансурова

Чтение книги онлайн.

СКАЧАТЬ Улар ўртасидаги рамзий камалак эса улардаги ўхшашлик – одамларга яхшилик соғиниш, элга фидойилик, кишилар қалбини нурлантириш. Бу ўхшашликни улар ижодида яққол кўриш мумкин:

      Эй, Навоий, бода бирлан ҳуррам эт кўнгил уйин,

      Не учунким, бода кирган уйга қайғу келмади.

      Ойбек домланинг ҳали навқирон пайтларида ёзган бир шеърлари:

      Майли, сув ич, қаттиқ нон кемир,

      Лекин ёнсин қалбингда олов.

      Фалсафанинг аччиғин симир,

      Фароғат, тин сенга бўлсин ёв.

      Тошга ҳам, рангга ҳам, сўзга ҳам,

      Ҳаёт нури билан бер жило.

      Нашъа эмас, ҳатто сенда ғам

      Қалбга солсин ҳаётдан зиё.

      Зулфияхоним ёзадилар:

      Мен кетсам мунғаймас ўрним ҳеч қачон

      Бу боғлар… Бир боғлар бўлади ҳали…

      Кишиларга фақат яхшиликни соғинган ёғду шоирлар юрт бошига тушган кулфатларни ҳам юрагингни оғритар даражада дардли тасвирлайдилар. Мана, Ойбек домладан ўзи тўрт сатргина, лекин бетакрор «Қорахат»:

      Бехосдан узилган шода дур каби,

      Тўкилди умиднинг рангли барглари.

      Осилди бир онда қўллар мадорсиз,

      Ер қочди, қорайди қуёш зарлари…

      Шеърлар, бир вақтлар Миртемир домла Зулфияхоним шеърларига ташбеҳ бериб айтганларидек «ҳаётнинг ўзидай рост», ўз замонасида тушунилмаган Пастернак, Блок, Пушкин, Усмон Носир шеърлари каби оддий, содда.

      Сочларининг чангига боқма,

      Кўйлагининг рангига боқма…

      Кўзларининг соф нурига боқ,

      Севгининг маст дарёсида оқ!

      Ёғдулар узоқдан ёрқин кўринади дейишади ахир! Умр тарихга нисбатан лаҳза бўлса, шу лаҳзаларда битилгани асрларга татигани, минг йилликларни боғлагани учун ҳам шундайдир?!

      «Азалдан абадни бўйлайман…» эндигина ўттизга кирган Ойбекнинг башоратларимиди бу? Балки қўлларига оддий эмас – «қуёшли қалам» тутганларини сезгандирлар?

      Нега энди сокин бу музей хонада ўтириб тиловат қилганда кишининг ич-ичидан хўрсиниқ келаркин?

      Бу – ёғдуларни кўришга, танишга, ёзган асарларидан нурланишга насиб қилганидан шукроналик эмасми? Ўзларининг «Қуёшли қалам» достонларида Зулфия опамлар ҳам Ойбекдек ёғдуларнинг ҳеч қачон сўнмаслигига ишора қилгандилар:

      Ўз кўркини кўриб тасвирларида

      «Ойбек ишлаяпти!» дейди асрлар.

      Аслини олганда «Саксон йил ловиллаб, сўнмаган ўт»… – Зулфияхонимнинг ўзлари ҳам бунга ёрқин мисолдирлар.

      Ёғдулар – авлодлар аро камалак кўприк. Улар аждодлар ёғдулари билан тўйинган, улар билан ифтихор қилган, уларнинг маънавий бойлигини юрагига жо қилган, уни ўзи ғурурланадиган келажакка етказувчилардир:

      Номлари, ёдлари пайғамбар монанд,

      Ҳазрат устозларим, теран илдизлар.

      Мен ундан жон олиб кўкарган дарахт,

      Меваси – қалбимда етилган сўзлар…

      Ҳикматлар баҳрида дур, марваридим,

      Аждодларим – СКАЧАТЬ