Dağlar arxasında üç dost . Ильяс Эфендиев

Чтение книги онлайн.

СКАЧАТЬ bir mahnı eşitdilər:

      Əzizim gül üşüdü,

      Şeh düşdü gül üşüdü.

      Güldün ağlım apardın,

      O gülüş, nə gülüşdü…

      Bayaqdan bəri acıqlı olan Şahlar, qızın ayaq saxlayıb maraqla qulaq asdığını görərək, bilaixtiyar gülümsədi.

      – Oxuyan kimdir? – deyə Səlimə soruşdu.

      – Bizim Bağdagül adlı bir qızımız var.

      – Sağıcıdır?

      – Bəli.

      Onlar içəri girdikdə, yüz iyirmi kilo ağırlığında olan Bağdagül bacının, kənarda bağlanmış iri və boğaz bir inəyin yanında dayanaraq onun boynunu əli ilə oxşaya-oxşaya oxuduğunu gördülər. İnək asta-asta gövşəyərək sanki arvadın mahnısına qulaq asırdı. Tövlənin yeganə pəncərəsindən düşən işıqda Səlimə oğlanın, «bizim qız» adlandırdığı Bağdagül bacının qırx beş-əlli yaşlarında yaraşıqlı bir qadın olduğunu seçə bildi. O, yad qızı görərkən nə təəccüb etdi, nə də mahnısını kəsdi. Elə bil ki, çoxdanın tanışı imişlər. Bağdagül bacı əvvəl qıza, sonra Şahlara baxıb, yeni bir bənd də oxudu:

      Əzizim gülə bəndəm,

      Bülbüləm gülə bəndəm,

      Qəribəm ölkənizdə

      Bir şirin dilə bəndəm.

      Sonra birdən oxumağa ara verib:

      – Xoş gəlmisən, – deyə qıza müraciət elədi. – Buralar sənə peşkəş. Maşallah, nə qəşəng zootexnikimiz var. Özbəksən?

      – Xeyr, anam özbəkdir.

      – Deyirəm axı necə oxşayırsan.

      Sonra boğaz inəyə işarə ilə Şahlara dedi:

      – Yetirhayetirdir.

      Səlimə onun nədən danışdığını başa düşərək soruşdu:

      – Neçə gün qalıb?

      – İki-üç gün… – deyə arvad əlini inəyin boynuna çəkdi. – İki-üç gündən sonra sizə qəşəng bir bala verəcəyəm, özüm kimi təpəl olacaq. Xoşxasiyyət olacaq.

      – Amma yaxşı oxuyurdunuz, – deyə Səlimə gülümsədi.

      Şahlar dedi:

      – Bağdagül xalanın hərdənbir inəklərinə belə konsert verməyi var.

      – O sizin canınız üçün insan kimi hər şeyi başa düşürlər. Mən şad olanda, deyib-güləndə, zarafat eləyəndə görürəm bunların da kefi açılır… Elə ki, qəmgin oldum… – Arvad bir an susub, sonra ah çəkərək əlavə etdi: – Heyvandırlar dayna…

      Qız soruşdu:

      – Doğum otağınız yoxdur?

      – Necə yəni doğum otağı? – deyə arvad təəccüb etdi.

      – Tövlələrdən birini doğum evi eləyirlər. İçinə soba qoyurlar. Bu cür vaxtı çatan inəkləri ayırıb orada bağlayırlar.

      – Bilmirəm, nə görmüşəm, nə də eşitmişəm.

      Şahlar:

      – Belə otaqlar olur, – dedi. – Mən əsgərlikdə olanda Ukrayna tərəfdə görmüşəm.

      Səlimə gülümsəyərək zarafatyana dedi:

      – Görmürsünüz, amma Bağdagül bacıya deməmisiniz.

      Oğlan qaşlarını çataraq:

      – Bu saat elə şeylər barədə düşünən kimdir? – dedi. – Qış başımızı elə qatıb ki, bilmirik heyvanları yaza necə çıxaracağıq.

      – Bax, budur deyirəm, – Bağdagül bacı şəhadət barmağını havada silkələdi. – Mən bir də bundan sonra öz inəklərimə o qarğıdalı şorabasıdı, nə zibildi verməyəcəyəm. Başınıza söz girib, qarğıdalı…

      – Sən də Sevdimalı əmi kimi başla görək…

      – Sevdimalı lap düz deyir. Dünyagörmüş kişidir. Xüsusi mülkiyyət vaxtı Qartallı Dərədə ən yaxşı heyvan onda olardı. Camaat onun inəyinin balasının üstündə dava salardı.

      – Bəs indi nə olub? – oğlan acıqlı soruşdu.

      – Qoymursunuz kişi öz bildiyi kimi eləsin. Biriniz qarğıdalının ucundan tutub ucuzluğa gedir, o biriniz qarğıdalı şorabasından yapışırsınız. Sevdimalı yazıq başına nə kül töksün.

      – Sən ölməyəsən, qəribə adamlardı, – deyə oğlan özündən çıxdı. – Deməli, bu elm-zad hamısı yalandır, dayna.

      Bağdagül bacı tələsmədən cavab verdi:

      – Mənim elmim odur ki, inəklərim yaxşı yesin. Kefi kök olsun, Sevdimalının bu işdə dünyacan təcrübəsi var.

      Qız dedi:

      – Elm də lazımdır, Sevdimalı əminin təcrübəsi də.

      Bağdagül bacı qıza diqqətli bir nəzər salaraq cavab verdi:

      – Nə olar. Buna sözüm yoxdur.

      Sonra özünü əsdirə-əsdirə oğlandan soruşdu:

      – Bircə de görüm, mənim bu qəşəng qızımı necə rahatlamısan?

      – Kasıbın olanından, – deyə oğlan birdən-birə yumşalaraq asta səslə cavab verdi.

      Qız da:

      – Çox sağ olun, Bağdagül bacı, – dedi. – Mən lap yaxşı dincəlmişəm.

      Bağdagül bacı:

      – Qartallı Dərəni öz evin bil. Dünyadan uzaq olmağımıza baxma. Səni gözümüz üstündə saxlayacağıq.

      Bayıra çıxdıqda qız gülümsəyərək, oğlana dedi:

      – Siz bayaq əminizlə çox sərt danışırdınız…

      – Axı neyləyim, – deyə oğlan yana-yana cavab verdi. – Görmürsünüz…

      – Səbir lazımdır. Özü də sizin kimi cavan oğlana.

      – Elə deyirsiniz ki, elə bil özünüz qocalmısınız…

      – Neçə СКАЧАТЬ