Nigdy dość. Mózg a uzależnienia. Judith Grisel

Чтение книги онлайн.

СКАЧАТЬ ten receptor, został nazwany anandamidem; to słowo wzięte z sanskrytu oznacza „wewnętrzną błogość”. Drugim podstawowym endokannabinoidem jest 2-AG (inaczej 2-arachidonyloglicerol). Przekaźniki kannabinoidowe i ich transmisja w mózgu są nietypowe. Po pierwsze, klasyczne neuroprzekaźniki są magazynowane w pęcherzykach synaptycznych (maleńkich strukturach otoczonych błonami) i uwalniają się z zakończeń komórek nerwowych (neuronów), gdzie przenikają do niewielkiej szczeliny zwanej synapsą i wchodzą w interakcje z receptorami w przyległej komórce. Inaczej to wygląda w przypadku anandamidu i 2-AG, które przenikają „w górę strumienia” po synapsie, aby przekazać informację z komórki odbiorczej do wysyłającej. Kiedy już docierają do celu, czyli do receptorów CB₁ na powierzchni pierwszej komórki, przystępują do działania, czyli zasadniczo zmieniają stosunek sygnału do szumu, dzięki czemu informacja przekazana przez klasyczne neuroprzekaźniki w tej synapsie uzyskuje większe znaczenie.

      Endokannabinoidy są wciąż poddawane gruntownym badaniom i mówiąc najoględniej, jest to skomplikowana materia, ale na podstawie literatury wysnułam wniosek, że anandamid i 2-AG działają jako swoisty wykrzyknik w komunikacji neuronalnej, wskazujący, że wiadomość przesłana po synapsie była ważna.

      Co całe to wewnątrzkomórkowe „tam i z powrotem” ma wspólnego z moim i mojej koleżanki doświadczeniem? W połowie lat siedemdziesiątych XX wieku centra handlowe – zwłaszcza na przedmieściach, na jakich sama mieszkałam – były jedynym miejscem, gdzie nastolatka mogła szukać niezależności. Razem z koleżanką odwiedzałyśmy nasze centrum wiele razy, dlatego jestem przekonana, że moje i jej przemożne doświadczenie zachwytu i radości wtedy po marihuanie nie miało nic wspólnego z absolutnie przewidywalnym otoczeniem. A jednak tak było! Dźwięki i widoki były wręcz niewiarygodnie stymulujące: zwyczajne sklepy w centrum przeobraziły się we wspaniałe place zabaw, a zapachy płynące z części restauracyjnej wprost zdumiewały. W pewnej chwili wparowałyśmy do pizzerii, bo znienacka zachciało nam się jeść, i mogę śmiało powiedzieć, że nigdy w życiu nie jadłam lepszej pizzy. Była przepyszna! W ogóle wszystko było dużo lepsze niż zwykle.

      Wydaje się, że anandamid i podobne związki wyewoluowały razem z receptorem CB₁, aby modulować normalną aktywność, uwydatniając istotną neurotransmisję. Zwyczajna aktywność mózgu, o czym już wspominaliśmy, pośredniczy we wszystkich naszych doświadczeniach, myślach, zachowaniach i emocjach. Układ kannabinoidowy pomaga uporządkować nasze doświadczenia, wskazując, które są najbardziej znaczące albo najistotniejsze. Aktywuje się w naturalny sposób, wyróżniając dane wejściowe, które mogłyby się przyczynić do naszego rozwoju – takie jak obfite źródło pożywienia, potencjalny partner czy inne znaczące związki, informacje albo bodźce. Anandamid i 2-AG oraz ich receptory są rozsiane po całym mózgu, ponieważ takie dane wejściowe mogą być przenoszone przez dowolną liczbę szlaków w zależności od konkretnej natury danego bodźca. Aby to przybliżyć, wyobraźmy sobie na przykład, że pewnego dnia krążysz po swojej okolicy bez specjalnego celu i przypadkiem obierasz trasę, która ostatecznie wiedzie cię do czegoś dobrego. Miliony neuronów uczestniczące w tym odkryciu – m.in. neurony zaangażowane w przetwarzanie danych wejściowych przekazywanych przez twoje zmysły, w stymulowanie ruchu, w kodowanie wspomnień albo myśli łączących tę dobrą rzecz z twoimi planami bądź z komunikowaniem jej innym osobom – najprawdopodobniej uwalniają kannabinoidy, aby podkręcić „głośność” tej informacji i w ten sposób pomóc odróżnić ją od wszystkich innych elementów dnia, w których interakcje z otoczeniem nie były wcale takie wyjątkowe.

      Конец ознакомительного фрагмента.

      Текст предоставлен ООО «ЛитРес».

      Прочитайте эту книгу целиком, купив полную легальную версию на ЛитРес.

      Безопасно оплатить книгу можно банковской картой Visa, MasterCard, Maestro, со счета мобильного телефона, с платежного терминала, в салоне МТС или Связной, через PayPal, WebMoney, Яндекс.Деньги, QIWI Кошелек, бонусными картами или другим удобным Вам способом.

      1

      Meta/metamfetamina, w Polsce stosowana rzadko, w odróżnieniu od popularnej amfetaminy (przy. tłum.).

      2

      Freebase, krak – dwie formy kokainy (przyp. tłum.).

      3

      „Satyra IV”, przeł. Jan Sękowski, w: Trzej satyrycy rzymscy. Horacy, Persjusz, Juwenalis, PIW, Warszawa 1958 (przyp. tłum.).

      4

      Dalton Trumbo, Johnny Got His Gun, J.B. Lippincott, New York 1939.

      5

      „Johnny poszedł na wojnę” autorstwa Daltona Trumbo (przyp. tłum.).

      6

      James Olds, Peter Milner, Positive Reinforcement Produced by Electrical Stimulation of Septal Area and Other Regions of Rat Brain, „Journal of Comparative and Physiological Psychology”, 1954, 47, nr 6.

      7

      Nan Li et al., Nucleus Accumbens Surgery for Addiction, „World Neurosurgery”, 2013, 80, nr 3–4, doi:10.1016/j.wneu.2012.10.007.

      8

      Przeł. Wł. Witwicki (tribologia.eu/ptt/ksi/p/fedon.htm; dostęp 25 czerwca 2020) (przyp. tłum.).

      9

      Claude Bernard, Lectures on the Phenomena of Life Common to Animals and Plants, przeł. Hebbel E. Hoff, Roger Guillemin, Lucienne Guillemin, Thomas, Springfield 1974.

      10

      Walter B. Cannon, The Wisdom of the Body, W.W. Norton, New York 1932.

      11

      Richard L. Solomon, John D. Corbit, An Opponent-Process Theory of Motivation: I. Temporal Dynamics of Affect, „Psychological Review”, 1974, 81, nr 2.

      12

      B.P. Acevedo et al., Neural Correlates of Long-Term Intense Romantic Love, „Social Cognitive and Affective Neuroscience”, 2012, 7, nr 2, s. 145– 159, doi.org/10.1093/scan/nsq092.

      13

      Termin СКАЧАТЬ