Название: 1 Recce
Автор: Alexander Strachan
Издательство: Ingram
Жанр: Военное дело, спецслужбы
isbn: 9780624081500
isbn:
Die bos bars uit in ’n chaos van geweervuur. Op die pan spat die water in alle rigtings die lug in. Vir ’n paar oomblikke lyk dit amper asof almal hul vuur op die waterpan konsentreer. Die Swapo-kaders het van die verkeerde kant af om die miershoop gekom en dit het sake ’n bietjie deurmekaar gekrap. Die eerste een, die leier, word by die groot boom voor die miershoop doodgeskiet. Net daarna val nog een en hulle draai om. Naby die miershoop begin die LMG weer verwoed vuur en almal weet Fred het sy wapen se storing herstel.
Dewald sien ’n Swapo-soldaat wat bly lê, maar hy was byna onsigbaar in die stof van Fred se geweervuur. Albei sy bene was afgeskiet en hy was reeds dood. Maar Fred het nog nie opgehou skiet nie en die stof het aanhoudend om die dooie gedwarrel.
Op daardie oomblik kom Trevor en Breytenbach van die voertuig af aangehardloop en roep: “Volg deur, kom!” By die bosse aangekom sê Dewald: “Wag eers, ek het een hier geskiet! Ek het gesien hoe hy swik en sy geweer weggooi!” Hy hardloop om die bos en roep: “Hier lê hy reg by my. Ek het hom met ’n swaar kaliber geskiet, sy skouer is morsaf!”
Hulle was onder die indruk dat hulle drie Swapo-kaders geskiet het. Maar toe hulle weer sien, lê daar net twee. Een het intussen opgespring en die pad gevat. Twee dae later het die groep ’n radioberig gekry dat hy ook intussen dood is weens ’n skoot wat hy deur die maag gekry het.
Eric, wat met ’n ou .303 gewapen was, het intussen een van die gevalle Swapo-soldate se moderner SKS-geweer (’n Russiese semi-outomatiese karabyn) by die Recces present gekry – nou het hy ’n baie beter wapen gehad.
More en sy span kom toe inderhaas daar aan. “Klim!” roep Trevor en Dewald, altyd die spoorsnyer, spring weer links voor op die Land Rover en Eric regs. Die Swapo’s het met ’n paadjie langs weggehardloop en die twee voertuie volg nou dieselfde roete in die hoop om hulle op te spoor.
So in die ry, selfs nog voordat die Boesman-spoorsnyer se skerp oë dit optel, skreeu Dewald skielik: “Hier’s hy! Hier’s hy!” Hy het weer eens die spoor raakgesien. Die voertuie stop en almal spring af. Vir Trevor lyk dit of die hele groep nou aan die hardloop is – dan is hulle dié kant van sy voertuig, dan daardie kant. Die Boesman-spoorsnyer het boonop iets langs die pad opgemerk en hulle ontdek ’n drom halfvol ammunisie asook ’n rugsak en ’n mediese tas. Dit was ’n aanduiding dat Swapo baie naby was.
Koos se Land Rover het probleme begin gee en Trevor, wat kennis het van enjins, ruk die enjinkap oop en begin die voertuig regmaak. Dis toe dat hy skielik besef dat hulle groot probleme het. Een kyk na Koos en dié beaam sy vermoede: Hulle was in die middel van die Swapo-hinderlaag se doodsakker, besig om ’n Land Rover reg te maak! Die enigste rede hoekom Swapo nog nie begin vuur het nie, was waarskynlik omdat hulle onseker was oor die Recces se getalle en ook omdat die Recces moontlik die hinderlaag van die verkeerde kant binnegegaan het.
Trevor gryp die LMG, lê oor die enjin aan en begin vuur, maar daar is heeltemal te veel bos voor hom. Hy hoor duidelik hoe Breytenbach na Fred roep wat saam met Chris die bos vee. Dit behels dat hulle in ’n uitgestrekte linie stap op soek na tekens van die vyand. Toe Floyd begin vuur, het dié twee dadelik ondersteuningsvuur gelewer en toe begin die kontak in alle erns. Dit voel asof alles gelyktydig gebeur en die tyd stil staan.
Breytenbach skreeu deurgaans vuurleidingsbevele aan die groep. By die Land Rover trek die koeëls oor Trevor en Koos se koppe. Gelukkig skiet die Swapo-soldate hoog. Trevor antwoord met nog ’n paar sarsies oor die enjin. Hy en Koos hoor hul eie mense in die bos en kan derhalwe nie te laag skiet nie maar hoop om darem die Swapo’s se “koppe af te hou”. Daarna maak hy die kap toe want hy weet nie eintlik wat aangaan nie.
Almal fynkam nou die bos met Fred as die linkerkantse verkenner. “Kom in donnerse lyn!” skreeu Breytenbach vir hom. Dit was waarskynlik die laaste woorde wat Fred gehoor het. Die volgende oomblik klap nog skote. Dewald onthou vandag nog van die vuurleidingsbevele: “Kenaas, gaan vorentoe! Skil af na regs! Buddy-buddy!”
Met die openingsvuur was Chris dadelik vasgepen, maar Fred het die hinderlaag vreesloos en instinktief gestorm en ’n vyandelike masjiengeweer-skutter doodgeskiet. Chris kon die duidelikste sien wat in die spervuur gebeur. Fred het in sy stormloop ’n goeie 40 tot 60 m gevorder. Toe klap nog skote van Swapo se kant af. “Fred! Fred!” het Breytenbach weer geroep. “Die luitenant is gefloor, kommandant!” het Chris geantwoord. Dit was of daar meteens ’n kort oomblik van stilte neerdaal – dit was presies 17:45. Fred Zeelie se dood was ’n groot verlies vir die Recces.
Met die geveg steeds aan die gang kom Eric met sy nuwe SKS-geweer uit die bos gestap en gooi dit nukkerig agter op die Land Rover. Dewald dag eers die Boesman gaan padgee, maar hy het net sy ou .303 kom terugvat. Eric kon nie met die moderne SKS oor die weg kom nie. So is hy toe weer die bos in met sy getroue .303, die enigste wapen waarmee hy absoluut vertroud was, en het hy selfversekerd by sy span aangesluit.
Sporadiese vuur het nog ’n verdere 15 minute geduur met geeneen van die kante wat nog verliese gely het nie. Swapo het toe opgehou vuur en teruggeval. Die Recces wou hulle agternasit, maar dit was reeds laatmiddag.
Breytenbach soek nou dringend choppers om die gesneuwelde Fred Zeelie af te voer en met die opvolg te help. Hy wil die insypelaars inhaal voordat hulle die Zambiese grens bereik. Maar die opperbevel wil Breytenbach-hulle eerder in die omgewing van ’n ou vliegveld in Suidoos-Angola ontplooi. Hy weier volstrek en hou vol dat die Swapo’s nie daar is nie. Dit sal ’n mors van tyd wees want hulle is op pad terug Zambië toe, sê hy. Niemand sal hom van iets anders oortuig nie.
More vertel dat hulle na ’n klein beboste gebied gery het waar hulle ’n tydelike basis vir die aand gevorm het. Daar het hulle Fred in ’n grondseil toegedraai. More het taamlik naby aan hom gelê. Hy onthou dit as ’n baie, baie lang nag vol vreemde geluide wat hy liefs nie weer wou oorhê nie – ’n lyk is nie stil nie. Fred was dood en dit was asof die mense nie met mekaar wou praat nie.
Omtrent die enigste woorde was toe Trevor vir Koos gesê het: “Jou Land Rover is nou weer reg.” Net voor donker het hulle geweerskote in die verte gehoor. Later sou hulle uitvind dat dit een van die gewonde Swapo’s was wat hom in ’n groep valskermsoldate vasgeloop het – kapt Johan Verster en ssers Gert Kitching, wat later ook Recces sou word, was deel van dié stoppergroep.
Deur die nag kon jy kort-kort iemand hoor sug. Maar niemand wou praat nie. Dit was of nie een aan die gebeure van die dag herinner wou word nie, elkeen was met sy eie gedagtes besig. ’n Helikopter is eers die volgende dag gestuur om hul gevalle makker te kom haal.
Breytenbach-hulle is toe terug Fort Doppies toe. Maar ná twee dae kom die veiligheidspolisie daar aan en smeek hom om met die opvolgoperasie voort te gaan. Breytenbach sê toe hy kan nie met die Land Rovers oor die rivier nie, hy het helikopters nodig. Die spoor is toe al ’n paar dae oud en Breytenbach besluit om versterkings aan te vra omdat hulle getalle maar min was. Johan Verster en Gert Kitching van 1 Valskermbataljon was reeds in die nabyheid van Suid-Angola met ’n peloton ontplooi. Lt Charl Naudé en sers Frans van Dyk (wat later Recces geword het) was ook daar met ’n seksie valskermtroepe.
Breytenbach beveel Charl en Frans toe om met hul seksie valskermsoldate, ondersteun deur Boesman-spoorsnyers, die Swapo-spore so vinnig as moontlik te volg. Hulle moes dan met gereelde tussenposes terugvoering gee oor die rigting waarin Swapo hardloop asook die sterkte van die vyandelike mag. Na gelang van hierdie informasie sou die Recces hulle dan by moontlike rivieroorgangsplekke voorlê.
Met СКАЧАТЬ