Alles begin met Anna. Annemari Coetser

Чтение книги онлайн.

СКАЧАТЬ hoe die res van haar lewe gaan verloop? Want – en die hemel help haar – hulle derde gebod loop Sondag! Vandag oor ’n week staan hulle voor die kansel.

      As hy haar nie onmiddellik die trekpas gee wanneer hy haar geheim hoor nie.

      Anna Nienaber se begin

      5 Julie 1873

      Anna is die vrou wat so belangrik is dat alles in hierdie verhaal by haar begin. Soms moet ’n mens egter eers die paar feite wat jy het op die tafel lê voordat jy met die storie wegval. Hoe het haar lewenspad geloop tot hier by haar laaste rusplek?

      Dié is nie sigbaar vanaf Memoriamweg in Bloemfontein nie. Maar die ogiesdraadheining blink in die son, en in die skadu van hoë denne­bome lê rye grafstene, krom en skeef deur die tyd verweer. Die lug is ’n diep blou met lang repe skaapwolletjies daarteen gestreep.

      Nr. 608, Blok Q, Memoriam Begraafplaas. Dis haar laaste aardse adres. Anna Maria Hendrina Elizabeth Nienaber, so het sy geheet. Gebore Van der Walt, op 5 Julie 1873. Voorheen die weduwee Steenkamp. Later die weduwee Nienaber. Sterfdatum 27 September 1932. Dis sý, Anna. Bly te kenne, sou sy gesê het, en met daardie priemende blik van haar probeer vasstel het waar sy aan of af is met jou.

      Ses voet bokant haar beendere is net ’n dakkie van kweekgras. Geen grafsteen nie. Sy lê neffens ’n grondpad wat deur die verskillende seksies van die begraafplaas kronkel. Weerskante van hierdie pad is ’n dennelaning waar die wind sag en vredig deur die dennenaalde ruis, soos dit die wind in ’n kerkhof betaam.

      Om meer presies te wees, sy is twee grafte links van Martha van Vuuren, maar dit sal bra moeilik wees om Martha te kry, want haar graf het ook nie ’n steen nie. Gee jy vier groot spronge van Anna se bêreplek na regs, land jy op ’n porsie kweek langs die skewe grafsteen van Francina Bredenkamp, ’n dogter wat op vyftienjarige ouderdom gesterf het. Interessant nogal, dié Bredenkamp-buurvroutjie van Anna, maar dit word wel later duidelik. Digby hou ’n stokou peperboom wyd­arm wag oor hierdie paar grafte.

      Die name van mnr. en mev. De Villiers aan Anna se linkerkant is op hulle grafsteen te lees. Dié twee is vir altyd in die dood verenig. Nie soos Anna en Jan, Poppie se pa, wat byna 140 myl weg van mekaar rus nie. Langs elke De Villiers waak die beeld van ’n engel. ’n Mens sou hoop dat hulle terselfdertyd ’n wakende oog oor Anna se graf sou hou, maar skynbaar nie, want die potysternommer aan haar voeten­ent makeer.

      By ’n klompie grafte rondom Anna dien groot klippe pleks van graf­stene as merkers. As sy kon weet dat sy sonder grafsteenkopkussing of klippieskwilt gebêre is, sou sy haar kinders daaroor verkwalik? In die lewe was sy nie juis daar vir hulle nie. Poppie, haar jongste, onthou net trane en ellende.

      Anna sou waarskynlik nie verwag het dat haar lewe geboekstaaf sou word nie, hartseer soos dit begin en geëindig het. Moontlik het sy geen behoefte gehad om soos ’n vlieg haar merk te maak deur ’n miskolletjie teen Vader Tyd se muur te tjorts nie.

      Dis haar nageslag wat wonder: Wie was hierdie weggeraapte ma, hierdie immer verbeelde ouma werklik?

      HOOFSTUK 1

      ’n Regte ou droëntydsvoëltjie

      Bethlehem, Mei 1935

      “By wie leer ’n mens dan om lief te hê as jy nie ouers het nie?” Faan lig ’n rooiblonde wenkbrou. Hy haal die pyp uit sy mond en wuif met die steel in Poppie se rigting.

      Poppie antwoord nie. Sy sit, knieë opgetrek, met haar rug teen ’n boom. Faan se baadjie hang aan ’n tak bokant haar. Kort-kort roer ’n ligte wind deur die boom en waai die baadjiemoue rond asof ’n onsig­bare persoon onhoorbare musiek dirigeer. Dis irriterend, nes Faan se pogings om haar te ontleed.

      Wat sal hy doen as sy dit met hóm doen? Kyk hoe sit-lê hy op sy een elmboog, sy lang bene op die reiskombers uitgestrek. Kyk hoe maer is hy, ’n regte ou droëntydsvoëltjie. En dink hy dalk sy yl snorre­tjie onderstreep die belangrikheid van sy aristokratiese neus? Eendag gaan sy hom dit nog vra.

      “Poppie?”

      “Hmm?”

      “Ek het ge-…”

      “O ja, die liefde. Ek weet tog nie, Faan. Eeue van nou af sal arge­oloë miskien op my geraamte afkom. Dan kan hulle dit ontleed om te sien watter invloed ’n gebrek aan liefde op ’n mens se beendere het.”

      Hy glimlag net en skud sy kop.

      “Ag, man!” sê sy. “Mens leer seker maar by ander mense? My eerste aand in die weeshuis toe ek vreemd en bang was, het ’n dogtertjie met haar koue voete by my in die bed kom klim en my ’n storie vertel. My ousus pamperlang en piep my op. Sy probeer steeds om my ordentlik groot te maak. My een broer probeer my die hemel in preek. Die ander een wys niks, maar …” Sy trek haar skouers op. “Miskien werk dit nie. Ek is nie juis liefdevol nie.”

      Hoekom stel hy enigsins in haar of haar kinderjare belang? Hy is net ’n vriend. ’n Gawe maat weliswaar, maar sy het hom skaars twee maande gelede by die Christelike Strewersunie ontmoet. En tog, sy het hom pas vertel hoe oom Louis van Rooyen hulle een koue oggend by die Charlotte Theron Kinderhuis hier op die einste Bethlehem kom aflaai het.

      “Was daar dan nie ander familie na wie julle kon gaan nie?” por hy verder. “Ek dog dan ons Afrikaners sorg vir ons eie mense.”

      “Weet jy wat het Dog gemaak?” vra sy snipperig, en kry dadelik spyt. “My ma het net een broer gehad en sy was vervreemd van hom en ook van haar pa,” verduidelik sy. “Ons grootouers aan my pa se kant van die familie was al dood.”

      Sy en Faan was vanoggend kerk toe en hou nou piekniek in Pretoriuskloof. Die Jordaanrivier kabbel gesellig oor die klippe en dis ’n sonnige herfsmiddag. ’n Dag vir sit en twak praat. Sy wil op die reisdeken afskuif tot op haar rug. Met die son op haar gesig, arms onder haar kop, wil sy suutjies wegdommel.

      Maar Faan het die manier om in jou nersderm te krap tot hy alles uit jou getrek het. Hy is negentien, terwyl sy pas twee-en-twintig geword het. ’n Nat-agter-die-ore-kêreltjie met sproetgesig en rooiblonde hare; dis net die pyp wat ’n sekere waardigheid aan hom verleen. Tog laat sy indringende vrae en soort-van-wysheid hom ouer as sy jare voorkom.

      “Is jou storie nou klaar?” vra hy.

      “Dis nie ’n storie nie, hoor! Alles wat ek jou tot dusver vertel het, is die heilige waarheid.”

      ’n Rooigetinte herfsblaar wapper van die boom af en land op die reisdeken langs haar. Sy rol dit in ’n stywe rolletjie op, maak dit weer oop en stryk dit glad. Sy is seker onregverdig teenoor Faan. Hy is skyn­baar een van daardie rare wesens wat meer daarvan hou om te luister as om te praat.

      Miskien moet sy hom maar van haar grootwordjare vertel. Dit sal dalk goed wees om weer vir haarself die feite agtermekaar te kry, want daar is gate in die verhaal. Sy sweer Sussie Anna steek iets vir haar weg. Maar as sy uitvra, lag haar suster dit altyd weg.

      Sy trek die piekniekmandjie nader en maak dit oop. Faan se ma het ’n bottel gemmerbier ingepak. Sy sukkel om dit oop te kry.

      “Gee vir my,” sê hy.

      Hy draai die prop los, vou ’n bordedoek oop en haal twee glase uit. Die gemmerbier bruis en stoot op toe hy vir hulle skink.

      Sy proe daaraan en smak haar lippe. СКАЧАТЬ