Fees van die ongenooides. PG du Plessis

Чтение книги онлайн.

СКАЧАТЬ

      Voor die twee ingaan, het Martie vir Gertruida gefluister: “Het Fienatjie al iets oor die oorlog gedroom?”

      “Nie wat ek gehoor het nie.”

      Dorothea het die bo-deur van die kombuis oopgemaak voor die Minters kon klop.

      Jakop het sy enkele woord aan sy familie gebulder: “Maniere!”

      Die familie het eendragtig gegroet en Dorothea het met verligting opgemerk dat Petrus nie meer by hulle is nie, want sy was bewus daarvan dat Nellie by haar probeer verbyloer.

      “Ja?” Haar vraag was meer bevel as versoek.

      Jakop het nader gestaan en vir haar linkerbors gesê: “Portret.”

      Dorothea het Sannie se aanbod van die hoenders van die hand gewys en vir Jakop gesê Danie sal vir die foto betaal, maar hulle moet dit by hulle eie huis laat neem, sy sal die fotograaf stuur.

      ’n Enkele woord van Jakop het hulle laat omdraai en huis toe gaan. Dorothea het Joey Drew agterna gestuur.

      Op daardie foto sou Petrus Minter nie wees nie. Hy het eers baie laat daardie nag huis toe gekom.

      Want by die stal het Danie vir Petrus aangesê om weg te bly van sy dogter af of die plaas te verlaat. Petrus het toe al lankal opgemerk dat Nellie hom dikwels opsoek waar hy werk en dan bietjie gesels, maar hy het die gevoelens onderdruk wat by hom wou-wou opkom. Hy’t geweet hy’s ’n Minter en Nellie is ’n Van Wyk.

      Hy’t ontken dat daar ’n verhouding is en Danie het dit aanvaar, maar Daantjie het gedink sy pa is te sag met die bywoner.

      “Dink jy ons is blind, Minter?” het hy begin beskuldig. “Dink jy ons kan nie sien hoe jy altyd probeer om na-aan haar te kom nie? Wat van gister? … toe jy ure met haar by die krip gestaan en praat het? Wat dáárvan?”

      Petrus het hom rustig in sy oë gekyk en sag en kalm gepraat: “Ek kan haar nie wegjaag nie en dit was nie ure nie, sy’t my kom vra om haar te help met die waenhuis se deur. Dis al.”

      “En jy’s saam met haar die waenhuis in, nè!”

      “Jy’s mal, Daantjie van Wyk,” het Petrus in sy sagte stemtoon gesê, omgedraai en weggeloop.

      “Wie’s mal, Minter? Kom hier!”

      Maar Petrus het aangeloop. Danie het gesien dinge begin handuit ruk.

      “Moenie dinge te ver laat gaan nie, Daantjie, ou seun. Laat my maar met hom praat.” En vir Petrus het hy hard, sodat die jong man hom kan hoor, agterna gepraat: “Oom Wynand het die goewermentsmausers saamgebring, Petrus! Jy moet jou en jou pa se gewere kom haal.”

      Petrus het aanhou loop.

      “My pa praat met jou, Minter!” het Daantjie agter hom aan geskree.

      Petrus Minter het omgedraai en teruggestap. Eers toe hy binne die hoorafstand van ’n sagte stem was, het hy gepraat: “Ek sal die gewere kom haal as oom Danie sê ek moet.” Hy het weer in sy spore omgedraai en begin om weg te loop. Daantjie se irritasie met die bywoner se beheersdheid het uit hom gebars: “Maar jy los my suster uit, gehoor? Jy’s ’n bywoner en ’n Minter! Op hierdie plaas onthou jy dit!”

      Danie kon nie sy jammerte vir die jong man uit sy stem hou toe hy weer sy aandag probeer trek nie.

      “Petrus … ?” het hy gesê, want hy het geweet dat dit nie maklik moet wees om te hoor jy is nie goed genoeg nie.

      “Is jy doof, Minter?” het Daantjie geskel. “Kan jy nie hoor my pa praat met jou nie? Is jy doof?”

      Petrus het vir die laaste keer omgedraai en teruggestap tot waar sy sagte stem sou hoorbaar wees. Hy het tot stilstand gekom en Daantjie en Danie om die beurt vol in die oog gekyk voordat hy, gelykweg en oënskynlik sonder enige bitterheid, amper soos in ’n terloopse mededeling, vir hulle sê: “Ek kan hoor dat ek goed genoeg is om te skiet. Dis al wat ek hoor.”

      Hy het die veld in geloop, nie in die rigting van die huise of die buitegeboue nie. Daantjie sou nie sy woede, sy vernedering, of die trane wat in sy oë brand, sien nie. As die oorlog waarvan Fienatjie begin droom en waarvan sy net vir hom vertel het, net wil kom, as hy net vir Daantjie van Wyk ’n slag alleen kan kry, as hy net die kans kan kry om iets te dóén wat nie sy pa-hulle dieper die ontreddering sou insleep nie.

      Danie het Daantjie stilgemaak en hulle het saam huis toe geloop. Hy het nie gehou van wat hy pas moes doen nie, maar oor die noodsaak van die saak het hy nie getwyfel nie.

      Oorlog was ’n gerug – ’n opgeefsel vol verwronge en waterige beelde êrens voor in die pad. ’n Moontlikheid in die toekoms. Maar in die Van Wyks en Minters se daaglikse bedrywighede was almal se gedagtes nog gedrenk in meer realistiese waters – in die klein bemoeienisse van vrede. Al is daar in die Van Wyks se huise dikwels oor oorlog gepraat, en by die Minters soms daarvan gedroom deur Fienatjie. Fienatjie Minter.

      Die middag aan die etenstafel het Wynand vir oupa Daniël gevra: “Dink Pa daar gaan oorlog kom?”

      “As die Engelse hom wil hê, gaan hy kom, my kind. Hulle sal net naderhand so onredelik raak dat ons nie meer sal anders kan nie. Vertrou kan ons hulle nie, en net die Here kan ons help. Ons moet op Hom vertrou.”

      “Sal die Here ons help as die oorlog kom, Pa?”

      “Nie as jy daardie vraag vra nie, Wynand. God is getrou, maar jy moet sekerheid in jou hart hê. Dan sal die mosterdsaad vir jou leer: Moenie bevrees wees nie, want jy kan berge versit met jou geloof en die hulp van jou God.”

      “Ek dink nie ons mense het ’n gedagte van hoe groot die berge is wat versit sal moet word nie, Pa,” het Gertruida tussenin gesê.

      “Ons moet volhard in die gebed, Gertruida. God is ’n God van geregtigheid, Hy sal ons nie in ons regverdige saak alleen laat nie.”

      “Die Engelse gaan net so hard bid soos ons, Pa. ’n Oorlog is nie ’n stryd oor wie die hardste kan bid nie.”

      Martie se stem was skerp: “Dis godslastering! Wat jy daar sê, is laster, Gertruida!”

      “Al wat ek sê, is dat die Engelse net so oortuig is van die regverdigheid van hulle saak as ons. Jy moes nou die aand daardie skeel Engelsmantjie gehoor het! En die Empire maak al meer as die helfte van die aarde toe. Daar’s niks wat ons teen daardie oormag kan doen nie.”

      “Dis dié dat ek sê ons moet alles doen om die oorlog te vermy.” Dit was Wynand, en hy’t dit sag gesê.

      Daantjie het met mening by die gesprek ingeval: “En alles sommer so vir hulle op ’n skinkbord aandra? Daar’s te veel mense tussen ons wat met daardie evangelie volgens Judas tussen ons boer. Hierdie klomp vredepraters is niks meer as papbroeke nie. Ons moet die Engelse die see in boender en klaarkry.”

      “Sê jy ek is ’n lafaard, Daantjie?” Wynand was op sy voete.

      “Ek sê nie oom Wyand is nie …”

      “Nou sê ek vandag vir jou, Daantjie van Wyk, ek sal veg as ek moet, maar ek gaan nie my eie en my mense se bloed laat verspil vir ’n hopelose saak nie.”

      “Ek СКАЧАТЬ