Еуропа жəне Америка елдерінің қазіргі заман тарихы (1945-2009). Бақыт Бөжеева

Чтение книги онлайн.

      Буш әкімшілігінің ішкі саясатының екінші маңызды мәселесі ұлттық қауіпсіздікті нығайту болды. 11 қыркүйектегі лаңкестік әрекеттен кейін АҚШ үкіметі ұлттық қауіпсіздік тұжырымдамасын түбегейлі өзгертуді бастады. Осыған орай 2002 жылдың қазан айынан бастап АҚШ-тың қарулы күштерінің мемлекет ішіндегі және сыртқы мақсаттары мен жауапкершілігін анықтайтын «Біріккен басқару жоспары» қабылданып, күшіне енді. Буш әкімшілігі бұл жоспардың екінші дүниежүзілік соғыстан кейінгі америкалық басқарудағы ең маңызды реформа екенін жасырмады. Сонымен бірге, Конгрестің екі палатасы да лаңкестікпен және ұйымдастырылған қылмысқа қарсы барлық күш ведомстволары мен федералды қызмет органдарын басқаратын басты орталығы болатын ішкі қауіпсіздік Департаментінің құрылуын мақұлдады. Бір уақытта мемлекет ішінде тәртіпті нығайту үшін күрес және лаңкестік қауіптің өсуін төмендететін бақылау қызметі мен қауіпсіздік органдарын күшейту шаралары басталды. Осы мақсатпен 2002 жылдың қараша айында 2001 жылдың 11 қыркүйегіндегі қайғылы оқиғаға жол берген қауіпсіздік қызметкерлерінің іс-әрекетіне қатысты тәуелсіз зерттеу жұмыстарын жүргізетін арнайы комиссия құрылды. Буш әкімшілігінің қолдауымен емес, лаңкестік әрекеттердің құрбандары мен олардың туысқандарының қолдауымен құрылған бұл комиссияны әйгілі дипломат Г. Киссинджер басқарды.

      Президент Буш саясатындағы ұлттық қауіпсіздікті нығайту мен халықаралық лаңкестікке қарсы күрес бағдарламалары американ сайлаушыларына қаржылық жанжалдарға және болып жатқан американ экономикасының дағдарысына қарағанда үлкен әсер қалдырды. 2002 жылдың қарашасындағы аралық сайлауда республикалықтар Конгрестің екі палатасында да көп орынға ие болды және президент Бушқа әлеуметтік- экономикалық және қоғамдық саяси реформаларды жүргізуде парламенттің қолдауына ие болуына көмектесті. Сонымен қатар аралық сайлаудағы республикалықтардың жеңісі Буштың сыртқы саясатындағы доктринасын сайлаушылардың қолдайтынын көрсетті.

      Сыртқы саясат. 1998 жылдың күзінде халықаралық лаңкестік пен қылмыскерлікке, қоршаған ортаның ластануына байланысты қолданылатын мақсаттар мен мүдделерді айқындаған жаңа ғасырға арналған «АҚШ-тың ұлттық қауіпсіздік стратегиясы» жарық көрді. 1999 жылдың 1 қазанында президент Клинтон Өзбекстан, Қырғызстан, Қазақстан, Түрікменстан және Тәжікстан аумақтарында АҚШ-тың біріккен басқаруындағы әскери күшінің таралатындығы туралы жарлыққа қол қойды, әрине, бұл тікелей бұрынғы кеңестік кеңістіктегі Ресейдің мүддесіне әсер еткені сөзсіз. Тіпті, 2000 жылдың маусымында АҚШ пен Ресей президенттерінің Біріккен мәлімдемесі де екіжақты қарым-қатынастардың кикілжіңін жеңілдете алмады, бірақ екі елдің де достық және өзара сенімді қарым-қатынасын дамытуға ерекше көңіл бөлінетіндігін білдірді.

      Президент кіші-Дж. Буштың республикалық әкімшілігі АҚШ-тың қазіргі әлемдегі орны мен рөлі жөніндегі жаңа СКАЧАТЬ