samodział — tkanina wełniana lub lniana, wyprodukowana na ręcznym warsztacie.
832
kulbaka — wysokie siodło, przeważnie wojskowe.
833
somsiedzki — dziś popr.: sąsiedzki.
834
kierz (daw.) — krzak.
835
przyszczypny (daw. a. gw.) — zadziorny, ale na sposób humorystyczny.
836
roków (gw.) — lat.
837
łęg — podmokła łąka.
838
świerzopa — kobyła, klacz.
839
żeremie — konstrukcja z gałęzi, mchu i szlamu, budowana przez bobry, w której rodzą one młode.
840
zapamiętać się — zamyślić się a. zająć się czymś, zapominając o wszystkim innym.
841
jaka (daw.) — rodzaj okrycia wierzchniego.
842
atłas — tkanina z jednej strony gładka, z drugiej szorstka.
843
łagiewka a. łagiew — naczynie podróżne.
844
łyżnik — drewniana półeczka z otworami na łyżki.
845
płowy (o włosach a. futrze) — jasny.
846
tur — wymarły dziki ssak z rzędu parzystokopytnych.
847
alkierz — izba narożna, często reprezentacyjna.
848
sernik — pomieszczenie do przechowywania serów.
849
bez mała (daw.) — prawie.
850
drzewiej (daw.) — dawniej.
851
jeno (daw.) — tylko.
852
sperka (gw.) — słonina.
853
pewnikiem (daw.) — na pewno.
854
włodyczka a. włodycza — rycerz, zwłaszcza niemajętny lub bez pełni praw stanowych.
855
grzywna — śrdw. jednostka monetarna, wartość określonej wagi kruszcu.
856
bojać się — dziś popr.: bać się.
857
bożnica — tu: świątynia.
858
prawić (daw.) — mówić.
859
klusków — dziś popr.: klusek.
860
zydel — mebel do siedzenia, podobny do taboretu.
861
Za Jasiem do Śląska — pieśń ludowa spotykana w Wielkopolsce, Małopolsce, na Mazowszu i na Śląsku.
862
siła (daw.) — wiele.
863
poćciwa — dziś popr.: poczciwa.
864
ongi (daw.) — kiedyś, dawniej.
865
ninie (daw.) — teraz.
866
kamionka — naczynie ceramiczne.
867
gomółka — okrągła bryła sera.
868
roków (gw.) — lat.
869
uwidzieć (daw.) — zobaczyć.
870
Cztan — skrócona forma imienia Przecław.
871
sierdzisty (daw.) — śmiały, czupurny.
872
barć — wydrążony w drzewie ul dla leśnych pszczół.
873
narocznik — słowo wieloznaczne: chłop płacący roczną daninę bądź przedstawiciel ludności niewolnej zobowiązany do bliżej niesprecyzowanych świadczeń wojskowych.
874
miesiąc (daw.) — księżyc.
875
łońskiego roku (gw.) — zeszłego roku.
876
nieprzezpieczny — dziś popr.: niebezpieczny.
877
zadni — tylny.
878
socha — prymitywny, drewniany pług.
879
kopce — kopcami często oznaczano granicę posiadłości.
880
ozwać się (daw.) — odezwać się.
881
barć — wydrążony w drzewie ul dla leśnych pszczół.
882
podhalski — dziś popr.: podhalański.
883
łosi — tu: ze skóry łosia.
884
wdziać, nawdziać — ubrać.
885
toporzysko — drewniany uchwyt siekiery bądź topora.
