Беларуская лiтаратура. Уладзімір Навумовiч

Чтение книги онлайн.

СКАЧАТЬ без паэтычных аздоб і прыкрас вырастаюць вершы А. Разанава. “Лепет сэрца і шэпт фантазіі” – вось што такое многія радкі гэтага паэта. Паэзія вырастае з хаосу, з цемры, з рытму сэрца, з гармоніі, суладдзя. У А. Разанава многія вершы менавіта такія. Паэзія яго – гэта фотаздымак нябачнага ў душы паэта, хвіліна роздуму, трымценне душы, яшчэ не абуджанае пачуццё. Ледзь акрэсленае светаадчуванне, ледзь згаданае пачуццё пад пяром паэта набываюць паэтычную сілу і моц.

      За зборнік “Вастрыё стралы” (1990) А. Разанаву прысуджана Дзяржаўная прэмія БССР. Паэт пастаянна знаходзіцца ў адкрыцці новага, нязведанага яшчэ свету, у жаданні выказаць самае запаветнае, таямніча-няўлоўнае, найтанчэйшыя зрухі чалавечай душы.

      Адразу пасля выхаду ў свет першых зборнікаў вершаў звярнуў на сябе ўвагу Леанід Галубовіч. Ён пазбягае гучных інтанацый, яго вабіць найперш шчырасць, давер, рэчы простыя і вечныя, людзі з роднай яму зямлі. У зборніку “Таемнасць агню” паэт кажа:

      …Пакуль не скажа дзед які

      З развагай аналітыка:

      Хлеб трэба сеяць, мужыкі,

      Без хлеба – дрэнь палітыка.

(“Палітыка”)

      Паэтам нялёгка ў сённяшнім неўсталяваным свеце, іх прыгнятаюць многія праблемы часу, няпэўнасць, боль і трывога нашых дзён. Ажываюць даўнішнія вобразы паэзіі маладых: Сонца, Дом, Маці, Чалавек, Пагост… Л. Галубовіч разумее, што

      Ты – боль, паэзія. Ты – бой.

      Ты – праўды непрыступнай вежа.

      Я – праведнік і грэшнік твой,

      Пусці мяне ў сваё бязмежжа!..

(“Ты – боль, паэзія”)

      Даўно, відаць з 20-х гадоў ХХ ст., не было ў нашай паэзіі падзелу паэтаў на “гарадскіх” і “вясковых”. Кумірам вясковай моладзі ў свой час з’яўляўся М. Чарот. “Паэтам прамысловага гораду” лічыўся А. Александровіч (“Па беларускім бруку”). Але вось з прыходам у паэзію Адама Глобуса крытыка загаварыла пра ўрбаністычнае паэтычнае мысленне аўтара, які ўмее пісаць маляўніча, умее перадаваць мастакоўскі погляд на рэчы і з’явы:

      …Хлапечае жыццё мікрараёнаў

      Заблыталася ў бітумнай смале.

      Будзільнікам зялёным, электронным

      Мільгае вока часу на стале…

(“Горад”)

      У беларускую паэзію прыйшло новае пакаленне паэтаў – дзяцей сучаснага горада.

      У Анатоля Сыса ў вершах вельмі ўзмоцнены асабісты погляд на жыццё. Творы яго нязвыклыя, разлічаныя на знешні эфект. Кожнае слова б’е ў сэрца, каб здзівіць, аглушыць, каб ускалыхнуць душу чытача, апелюючы да асноватворнага, да гістарычнага мінулага, да нашых каранёў і традыцый, да выдатных асоб зямлі беларускай. Гісторыя пераплятаецца ў вершах з сучаснасцю, біблейскія матывы перамяжоўваюцца з сённяшнімі сімваламі (зборнікі вершаў “Агмень”, “Пан Лес”).

      Замілавана, хвалююча і хораша гаворыць пра сваё захапленне высокім святлом беларускай прыроды, пра сваё адчуванне, пра саборнасць прыроды і народа паэт Анатоль Вялюгін:

      З усіх сабораў ёсць сабор,

      дзе згодзен я маліцца:

      У спелым леце, спелы СКАЧАТЬ