– Бу кимгадир аския, кимгадир бахт калити. Шуларни эслаб, Шодмон хотирида қолганича ёзишга уриниб кўрди, аммо айирув қаерда-ю, қўшув қаердалигини эслолмади.
– Омон, олдин қўшармиди ёки айирармиди? – деб сўради Шодмон бир оздан сўнг.
Кетма-кет қилавер, галма-галдан. Менимча, айиришдан аввал кўпайтириш керак. Бизнесда ҳам шундай қоида бор. Айтганча, кеча биз ҳақимизда гапиришди. Математиканинг йўлига тўсқинлик қиладиган фигураларни, яъни бизни, бўлишдаги кераксиз ноллардек қисқартириб ташлаш керак, дейишди.
– Нима? Нима, дейишди?
– Қисқартириб! – қўлини бўйнига қўйиб қўрсатди у.
– Вой-бўў, оғайниларингнинг тилини анча ўрганиб қолибсанми, а?
– Наилож, радиоси ҳар куни қулоғингнинг тагида вариллаб гапиравергандан кейин, хоҳламасанг ҳам миянгга ўрнашиб қоларкан-да! – деди Омон ҳазин товушда. Кейин «Бир оз мазам қочяпти, озгина ухлаб олай», деб кароватга чўзтслди.
Шодмон яна столга мук тушиб, мисол ишлашга киришди. Бирдан у ҳам ўзини ёмон ҳис қила бошлади. Кўз ўнги қоронғилашиб, боши гир-гир айланди-да, қароват, стол-стул – ҳаммаси айқаш-уйқаш бўлиб кетди. Кейин «гурс» этиб полга йиқилди.
КВАДРАТ ҚИЗНИНГ ФИТНАСИ
Шундай оддий мисолнинг ҳалигача ишланмагани биномликлар орасида турли миш-мишларнинг тарқалишига сабаб бўлди. Бир фигура «булар Ёвуз маликанинг айғоқчилари, чўзиб ўтирмай, қатл қилиш керак, мамлакат хавф остида қолган бир пайтда марказдагиларнинг қўл қовуштириб ўтирганига ҳайронман» деса, бошқалар «Афтиддн булар илм-фан тараққий этмаган сайёрадан келишганга ўхшайди» дейишарди. Бироқ, биномликлар орасида Лога сингари, ердан келган болаларнинг ёнини оладиганлар ҳам чиқиб қолди. Улар «Болалар ҳали ёш, шунинг учун кўп нарсага ақллари етмайди, агар ўргатса, биздан ҳам ўзиб кетишлари мумкин», – деб ҳисоблашарди.
Конец ознакомительного фрагмента.
Текст предоставлен ООО «Литрес».
Прочитайте эту книгу целиком, купив полную легальную версию на Литрес.
Безопасно оплатить книгу можно банковской картой Visa, MasterCard, Maestro, со счета мобильного телефона, с платежного терминала, в салоне МТС или Связной, через PayPal, WebMoney, Яндекс.Деньги, QIWI Кошелек, бонусными картами или другим удобным Вам способом.
1
Ҳандасавий шакллар (геометрик фигуралар) – Бином аҳолиси
2
Айрилмоқ – биномликлар тилидан ўзбекчага ўгирилганда «сирилмоқ» деган маънони билдиради (муаллиф).
3
Лога – логарифм.
4
Тенгламаларни системали ечиш усули, яни бемор аъзоларининг ҳаммасини бир пайтда текшириш йўли.
5
Гапни демоқчи (муаллиф)