Грузия муваффақиятга қандай эришди. Лариса Буракова

Чтение книги онлайн.

СКАЧАТЬ Ҳозир эса бу ҳақда гапириш мумкин. Буни талаб қилишдан мақсад шахсий фойда кўриш ёки инжиқлик эмаслигини, аслида узоқ келажакни ўйлаётганимизни халқ тушуниб етди. Барчамиз яшаб қола олишимиз учун жамиятга ёрдам бермоқчи эканлигимизни англаб етдилар. Бизга ишондилар. Бу жиҳатдан ҳозир ҳукумат катта кредитга эга.

      Грузия носовет жамиятига айланмоқда. Бу йўналишдаги барча қадамлар аллақачон кўзга ташланиб улгурган.

      Ислоҳотлар натижасини мустаҳкамловчи асосий омил менталитетдир. Авваллари чегаралар ни очамиз, Ғарбдан ўрганамиз ва қарангки, аҳвол яхшиланади, деб ўйлардик, лекин иш у қадар осон эмас экан. Мен ўз вақтида суд ислоҳотини амалга ошириб, барча судьяларни малака ошириш учун Ғарбга жўнатдим. Кимларнидир бир ҳафтага, кимларнидир ярим йилга. Лекин тизим эскилиги ва коррупциялашгани туфайли улар Ғарбдан қайтиб, яна шу тизимга сингиб кетдилар. Шунчаки энди немис ёки инглиз тилини билардилар, холос. Шундай экан, таълимга йўналтириш ёки бошқа чоралар ўз-ўзидан менталитетни ўзгартириб қўя олмайди. Фақатгина ҳаммаси бир йўналишда ҳаракатлансагина менталитет ўзгаради.

      – Яна нималарни амалга ошириш керак?

      – Иқтисодий нуқтаи назардан, ҳозир давлат харажатларини максимал равишда камайтириш ва хусусий секторга ҳосил бўлган бўшлиқни тўлдириш имконини бериш керак, деб ҳисоблайман. Акс ҳолда, йиллик иқтисодий ривожланиш натижаларида икки хонали сон кўрсаткичига эриша олмаймиз. Бу қайғули, чунки агар давлат бирор вазифани амалга оширишга бел боғласа, у бу ишни хусусий секторга қараганда тезроқ ва яхшироқ амалга оширади. Лекин бу аслида меъёрий ҳол эмас, чунки у ташаббусни ўлдиради. Албатта, яқин келажак учун қайғурганда, бу бизга фойдали, шу қаторда ёқимли ҳам, лекин барибир тезликни пасайтиришимиз ва хусусий секторга ташаббус кўрсатишлари учун имкон беришимиз керак.

      – Шундай қилиб, сизнинг фикрингизча, Грузия муваффақиятга қандай эришди?

      – Биз буни жуда хоҳлагандик, барчамиз шунинг устида ишлагандик. Шу билан бирга, ҳали ўз мақсадимизга етмадик. Лекин ҳар қандай ҳолда ҳам ҳаракат бошланди. Ҳозир ҳаракат ҳамма соҳада бўляпти. Менталитет ўзгаряпти. Одамлар янги ўйин қоидаларини қабул қиляпти. Одамлар ишлаяпти, улар бу жамиятда ўзлари учун ҳам ўрин бор эканига ишонган. Инқилоб дегани байроқни силкитиб кўчага чиқиш эмас, – бу ҳодиса бир неча кунгина давом этиши мумкин. Энг асосий жараёнлар кейин келади. Ҳар куни тер тўкиб ишлаш, шу қаторда, ўз машҳурлигингни ислоҳотлар учун сарф этишинг керак. Машҳурликка эришиш шунчаки бир мақсад эмас. Машҳурлик ўткинчидир, айниқса, сен аллақачон амалдаги сиёсатчи бўлмасанг. Шунинг учун машҳурликни ислоҳот учун ишлатиш зарур.

      Ҳақиқий ислоҳотлар ички қувватни ташқарига чиқаради. Ички қувват аслида инсонни биров бошқарганида эмас, балки ўз-ўзини бошқаргандагина юзага чиқади. Бусиз муваффақият бўлмайди.

      • Иккинчи боб •

      Янги мамлакатнинг пайдо бўлиши

      1991 йил, СКАЧАТЬ