Грузия муваффақиятга қандай эришди. Лариса Буракова

Чтение книги онлайн.

      – Шундай қилиб, муваффақиятнинг асосий омиллари нималардан иборат?

      – Ислоҳотларни пайсалга солмаслик керак. Имкониятлар дарчаси жуда тез ёпилиб қолиши мумкин. Муросага бормаслик керак. Чунки келишувлар охир-оқибат зиён келтириши мумкин. Шунинг учун, маслаҳатим – радикал бўлиш керак, қаерга кетаётганини аниқ англай билиш ва ўша томонга қараб жуда тез ҳаракатланиш зарур. Ҳеч қандай ҳолатда ортга қайтмаслик лозим. Асосийси – аниқ ғоя ва қатъий ҳаракат. Ғоя мавжуд бўлса бас, одамлар ўзлари келадилар.

      Ўйлашимча, ислоҳотларни бир киши эмас, бутун бир жамоа амалга оширади. Бендукидзе жуда муҳим двигателлардан бири эди. Эски тизимни қандай қилиб бузиш борасида режа ишлаб чиқиш бўйича у жуда яхши бузувчи, кўп нарсалар эса вайрон қилиниши керак эди. Янгисини қуриш учун, айниқса, катта жамоа талаб қилинади. Бу жамоадаги кишиларни қандайдир қаҳрамонлар ёки заковатли, қобилиятли инсонлар деб ўйламайман. Уларни шунчаки эзгу мақсадли ва бу мақсадларни ҳаётга татбиқ қилишни хоҳлайдиган, шунингдек, биргаликда ишлаш имкониятига эга ваколатли инсонлар деб биламан.

      Умуман олганда, инсонларга ўзларининг муҳим эканликларини тушуниб етиши учун кўмаклашиш – менинг услубим. Биринчидан, агарда жанжалли ҳолатлар келиб чиқмаса, бу ерда ҳеч қандай қарорларни якка ўзимиз қабул қилмаймиз. Иккинчидан, атрофимдаги одамлар менга қарши боришлари, қарши фикрда бўлишлари мумкин. Бунинг учун улар жазоланмайдилар, аксинча, бундай хатти-ҳаракатлар қўллаб-қувватланади. Мен озчилик маъқуллаган томонда бўлишим мумкин, бироқ кўпчилик қабул қилган қарорга бўйсунаман. Учинчидан, бу ерда мақтов умуман рағбатлантирилмайди – буни ҳамма аниқ билади, фитналар ҳам ёқланмайди. Жамоанинг ҳеч бир аъзоси олдимга бошқа бировининг устидан шикоят қилиб келмайди. Бунинг иложи йўқ. Инсонларга ўзларининг тенг ҳуқуқли, муҳим бўғин эканликларини ҳис қилиш имконини берадиган маълум ўйин қоидалари мавжуд. Ҳар бир инсон ўз соҳасида керакли. Худди шундай муҳит ташкил этилгач, ишлаш ҳам жуда осон бўлиб қолади. Ўз мансабингдан фойдаланган ҳолда доимо босим ўтказсанг, вақти келиб, ҳар қандай инсон қўзғолон кўтариши турган гап. Агар тилёғламалик қилганларга рағбат кўрсатсанг, биринчидан, бундай инсонлар бошқалардан ҳам шуни талаб қиладилар. Иккинчидан, ўзимнинг шахсий тажрибамдан келиб чиққан ҳолда айтишим мумкинки, бундай инсонлар биринчи имконият туғилиши биланоқ ортингдан пичоқни дастасигача чуқур урадилар – албатта, сиёсий маънода айтяпман. Шунинг учун атрофингда эркин фикрлайдиган, ўзинг билан тенг бўлган ва ўзини сенга тенг деб ҳисоблайдиган одамлар бўлгани маъқул. Худди шу нарса мустаҳкамликни таъминлайди. Ишончлилик айнан шундан бошланади, сенга бўйсуниб, қаерга борсанг, ортингдан кўр-кўрона эргашадиганлардан эмас.

      – Баъзи инсонларнинг жамоангиздан кетишларини йўқотиш сифатида қабул қиласизми ёки буни хавф-хатар сифатида кўрасизми?

      – Йўқ, йўқ! Ҳамманинг жамоада қолишидан худонинг ўзи асрасин – у ҳолда уруғ-аймоқчилик СКАЧАТЬ