Казан-йорт / Казань-юрт. Марат Амирханов

Чтение книги онлайн.

СКАЧАТЬ олуг ханына хезмәт итү – минем өчен зур дәрәҗә, – диде Уйгын, ханның күзләренә туп-туры карап.

      Йөзе-күзе, килеш-килбәте, бөтен торышы нур чәчеп тора иде угланның. Үзе дегет арбасыннан төшеп калган диярсең, чәче кара, каш-керфекләре кара, сакал-мыегы кара. Шул каратут йөздә асылташ сыман шомырттай ике кара күз елтырый. Энәдән-җептән киенгән. Ат бәйләрлеге бар бу егетнең, дип уйлап куйды Мөхәммәдәмин.

      – Хан байрагы астында җанымны фида кылырга да әзер, – дип төгәлләде углан сүзен.

      – Җиһан – исәннәр кулында, углан, яшәү хакында уйларга кирәк, – диде Мөхәммәдәмин, – башлы-күзле булырга ниятлисең дип ишеттем, Ходай хәерле тормыш насыйп итсен.

      Уйгынның нурлы йөзе тагын да балкып китте.

      – Бусагаңа йөземне сөрәм, и мөхтәрәм Мөхәммәдәмин хан, – диде ул шундый ук тәвәккәллек белән, – үтенечемне кире какма, зинһар, никахыма фатихаңны бир!

      – Сөбханалла, углан, – дип, хан Уйгынның юлпычтай киң аркасыннан сыйпап алды. Ошатты ул Арчаның яшь бәген.

      Кәләш, киенеп-ясанып, күрше бүлмәдә генә көтеп торган икән. Турай бәк аны, җитәкләп, хан каршысына китереп бастырды.

      – Минем кысым Тутыя сиңа баш ия, хан җәнаплары.

      Мөхәммәдәмин кызны башыннан аягына кадәр күзәтеп чыкты. Ул аптырашта, чөнки сылукай ике тамчы су шикелле Серафимага охшаган иде. Тутыя да, аның элекке мәгъшукасы кебек, тау кылганыдай аксыл чәчле, аксыл кашлы, аксыл йөзле иде. Шундый ук чибәр, зифа. Ни хикмәт, бу чибәрлек ханны дулкынландырмады. Серафима узган заманда калган иде шул инде. Үрбәт аны Мөхәммәдәминнең күңеленнән тәмам кысып чыгарды.

      – Бик гүзәл кызың бар икән, бәк, котлыйм, – диде ул Турайга. Ә кызга карап өстәде: – Ышанам, Казан бикәләре арасында да үзеңнең лаеклы урыныңны табарсың.

      Аннан соң ул, Уйгын белән Тутыяны янәшә бастырып, аларга ханның абруйлы фатихасын юллады:

      – Мин, Барча Казан җиренең бөек ханы Мөхәммәдәмин, сезнең никахка үземнең дәрәҗәле фатихамны бирәм. Шуның белән Ходай каршында үз өстемә зур җаваплылык алам. Фатихамны гомерегез буе саф-пакь килеш саклагыз. Бер-берегезнең кадерен белеп яшәгез. Уйгын бәк, син ирлек вазифаңны, Тутыя бикә, син хатынлык вазифаңны Коръән-Кәримдә тәгаенләнгәнчә намус белән үтәгез. Мәмләкәтебезгә лаеклы ул-кызлар үстерегез. Ошбу теләкләрне Аллаһы рәхмәте белән җиткерәм. Амин!

      Яшьләр, тезләнеп, ханның чабуын үптеләр. Турай ирексездән бәреп чыккан күз яшьләрен сөртергә дә онытты. Хуҗаш бәк тә бик дулкынланган иде, ханга әйтергә сүз таба алмыйча тотлыгып торды.

* * *

      Арча Мөхәммәдәмингә ниндидер дуамал тәвәккәллек иңдерде. Ул аннан, читлектән чыгарылган җанвар шикелле, иркен сулыш тойгысына уралып кайтты.

      Шул кызу белән ул икенче көнне үк Карачылар шурасын җыйды. Диван әһелләре дә чакырулы иде.

      Ханның итәгенә ут капкан кешедәй үрсәләнүен Кәлимәт ошатмады. Хуҗаш бәк коткысына бирелгән, димәк ки, ә ул гомер бакый Мәскәүгә СКАЧАТЬ