Таулар һаман ерак…. Рифа Рахман

Чтение книги онлайн.

      Шулай итеп, Сары Сәли белән Хөршидә тарихы тәмамланды. Бу авылга килгәч, Сәли карчыгы дип йөртелгән Хөршидә ул тарихны үзе белән алып китте. Шәмиләр, Самирлар, башкалары Юкәче Юмыйның инде күрмәгән-белмәгән, башка кушамат йөрткән оныклары иде. Сары Сәлидән килгән кушамат та нибарысы Абдулга гына ябышып калды. Алай да, сүз ара сүз киткәндә, алар турында Сары Сәли малайлары дип әйтү бар иде, иллә дә мәгәр Сары Шәми дип әйтүче булмады.

      Әниләрен кабер куенына салган көнне, Шәмигуллалар яңа йортка күченделәр. Сары Сәлинең Юкәче Юмый заманнарыннан ук килгән пуҗымына башка токым күчеп утырды.

      Сәлинекеләр башка чыгып таралса да, түбән очтан еракка китмәде. Бу урам һәрберсенең күңеленә якын иде. Кибете дә, клубы да, мәктәбе дә, кәнсәләре дә, җиләк-җимеш бакчасы да, кәрәчин мичкәсе дә – шушы урамда, нәрсә кирәк булса да, ерак барасы юк. Иң мөһиме, түбән очтан болын матур күренә. Әнисе Хөршидә гомер бакый тауларга карап хыялланып утыра иде, инде бу гадәт кызы Маһисарага күчте. Ул инде Агыйдел турында җырлаудан бизде, башкарак көйләрне үз итте. Алай да кайвакыт әлеге дә баягы тәмамлый торган соңгы куплетны шулай дип үзгәртеп җырлап куйгалый иде:

      Әтиләре Сәли дә җырларга ярата иде. Хөршидә җырламады. Ул кырыс ата кул астында, әнисе янәшәсендә дога-намаз укып, «Бүз егет», «Таһир – Зөһрә» дастаннарын көйләп үсте, тик авыз күтәреп урам җырларын сузарга базмады. Уенлыкларда да, кеше җырлаганда, авыз селкетеп кенә торды ул. Маһи боларны аның үз сөйләвеннән белә иде.

      Җыр, уен-көлке ягыннан карасаң, алар барысы да әтиләре Сәлигуллага тарттылар. Абыйсы Шәминең әкиятче дип даны бөтен тирә-якка таралган. Ерактан, Казаннан әкият, мәзәк, җыр эзләп кем килсә дә, иң элек аларга җибәрәләр, ул – Галигә, Гали – Кәлигә, Кәли тагын Сәлигә куа. Әкият сөйли торгач, мең кат язылгандыр инде, тик һаман аптыратучысы табыла. Андый чакта Шәми абзасы үзе генә чыгара да сөйли, бик борынгыдан килгән бу, язып куй, дип шаярта.

      Шәминең иң яратып сөйләгәне – балык тотуга бәйле мәзәкләр. Мәзәкнең күбесе аның үзе турында. Күңеле көр чакларда, урамдагы бүрәнәдә кеше көлдереп, кызык сөйләп утырырга яратса да, балык тотканда, авызына су каба Шәми абзагыз. Балыкның иң шәп тотыла торган урынына үзе утырыр да янына һичкемне җибәрмәс. Инде дә берәү, болынга аннан алда төшеп, теге урынны алган булса, кармак таягы белән төртә-төртә куар.

      Читләрне җибәрмәсә дә, әле яшьрәк чакларында балыкка хатыны белән йөри иде Шәми. Күрше-күлән ирләрдән, энекәшләреннән көнләшеп өендә калдырмый дигәннәре, бәлки, дөреслеккә туры да килмәгәндер, тик матур иде Сәрвәр, мур кыргыры! Зәңгәр күзләре өстендә калын кара керфекләре, чигәләрен ямьләндереп җибәргән көрәнсу-саргылтымрак бөдрәләре, кып-кызыл тулы иреннәре… Килешмәгән җирен табам димә!

      Сәрвәр Казаннан булып, Габәширгә артистлар белән СКАЧАТЬ