Дыплом на царства. Аркадзь Ліцьвін

Чтение книги онлайн.

СКАЧАТЬ ў сваіх задумах? Чорт ма ведае, хто ты сам? Досыць мы крыві за цябе пралілі, а карысці ні на мезены палец!

      Ражынскі сунуў расцапежаную далонь пад нос «гасудару» і паказаў меру той карысці.

      – Будзеш дурыць галаву, то ўрэжу кіем і буду мець спакой, – прыгразіў «царскі» гетман.

      Кемнаму даволі. Не чакаць жа, пакуль выдадуць каралеўскім паслам. Дзе ён возьме чатыры ці, як іншыя патрабуюць, сем мільёнаў для гэтай узброенай хеўры. Калі кароль паабяцае, прададуць яго, не таргуючыся. У тую ж ноч, з 6на7(27) снежня. царык, пераапрануты селянінам, на возе з дрывамі з'ехаў да Калугі, пакінуўшы царыцу. Назаўтра ў тушынскім лагеры страляніна і вэрхал: дзе цар? Людзі пана Тышкевіча, перакананыя, што Ражынскі альбо забіў царыка, альбо ўвязніў, сыпанулі кулямі па шатрах князя—гетмана. Гетманавы людзі абоз не аддалі, але мусілі адступіць. Па ўсяму лагеру пачалі дзяліцца: адны за царыкам, іншыя да караля, астатнія на самапас. Калі казакі Зарудзкага не паддаліся ўгаворам ісці да караля, атаман паспрабаваў вярнуць паслушэнства сілай. Конніца Ражынскага падтрымала Зарудзкага і нязгодныя з правадырамі ўслалі сваімі целамі шлях да Калугі. А царык рассылаў адозвы, што Ражынскі з Салтыковым пасягалі на яго жыццё і патрабаваў адхіліць князя ад гетманства. Апошнім спадзяваннем імпостара быў Ян Пётр Сапега. Але перамовы не спыніліся.

      – Давайце пакуль што не будзем пра грошы, – прапанаваў Стадніцкі. Баяры разумелі, што, трындзячы пра грошы, няўзнак зайшлі ў тупік без выйсця. Хіба толькі назад. Стадніцкі стараўся ўратаваць, што мажліва ў новай сітуацыі: дамовіцца з тымі, хто не пайшоў да Калугі. – Вы, ваша свяцейшаства, – Стадніцкі пашанотна пахіліўся перад Філарэтам Раманавым. – Вы, шаноўныя паны баярства, – вынайшаў адмысловы зварот кашталян, – вы ўсе дасведчаныя жыццём людзі і адзіна вам падуладна сённяшняя сітуацыя. Найлепшым, калі не адзіным выйсцем былі б перамовы з самім каралём Жыгімонтам. Найяснейшы пан выключна зычліва ставіцца да такога кроку. Імпостар у караля выклікае натуральную агіду, а пасольства імянітых будзе вітаць з усёй сардэчнасцю.

      Імянітыя слухалі па рознаму. Адны з непранікнёным выразам твару, іншыя спагадліва ківалі высокімі шапкамі, так, што бароды ўпіраліся ў грудзі.

      – Я лічыў бы давераную мне каралём задачу выкананай, калі б яго свяцейшаства блаславіў такое пасольства, а можа з ласкі сваёй і далучыўся, – Стадніцкі склаў чарговы, яшчэ ніжэйшы, паклон Філарэту.

      Патрыярх, які ўзяў на сябе старшынства над тушынскім урадам, не ўстаяў перад такім пахлебствам і блаславіў задуму.

      – Я думаю мая адсутнасць тут зараз была б непажаданай. Таму Міхаіл Салтыкоў—Марозаў, – патрыярх павёў рукою, – думныя баяры Пляшчэеў* ды Малчанаў* годна выканаюць наша даручэнне.

      – Натуральна, возьмем з сабою пару соцень людзей, – мякка але настойліва падказаў Салтыкоў.

      – Бласлаўляю! – прамовіў Філарэт. – Рыхтуйцеся з Богам!

      Вялікае баярскае пасольства, амаль СКАЧАТЬ