Білім беру аймағындағы конфликтология. Әлия Құдайбергенова

Чтение книги онлайн.

СКАЧАТЬ Кеңесінің мәртебесі депутаттық қолсұғылмаушылыққа кепілдік береді. Қашқын мәртебесі белгілі бір саяси, экономикалық және де басқа жеңілдіктерді ұсынады. Ана мәртебесі заң бұзушылық үшін жазалау шарасын анықтауда ескерілуі мүмкін және т. б.

      Әлеуметтік конфликтегі күш – конфликт тараптарының өз мақсаттарын қарсыластың (оппоненттің) қарсы әрекетіне қарамастан жүзеге асыру мүмкіндігі мен қабілеті. Ол қарсыластыққа тікелей қамтылған, сондай-ақ потенциалды тәсілдер мен ресурстардың барлық жиынтығын қамтиды. Конфликт пайда болу кезеңінде болған жағдайда оның потенциалды субъектілері қарсы тараптың шынайы күші және қоршаған ортаның болжалды шиеленіске қатысты мүмкін болған әсері туралы тек шамамен алғандағы көрініске ғана ие. Тек конфликт басталған сәтте немесе оның даму барысында ғана қарсы тараптардың күші туралы мәлімет толық беріледі.

      Қоршаган орта – әлеуметтік конфликт құрылымындағы элементтердің бірі. Ол физикалық орта (географиялық, климаттық, экологиялық және басқа да фактордан) мен әлеуметтік ортадан (конфликт туындайтын белгілі бір әлеуметтік жағдайдан) тұрады.

2.3. Конфликт объектісі (нысаны)

      Конфликтің міндетті элементтерінің бірі – объект, яғни нақты себеп, уәждеме, конфликтің қозғаушы күші болып табылады. Барлық объектілер үш түрге бөлінеді [2, 13].

      1. Бөліктерге бөлінбейтін объектілерді біреумен бірге игеру мүмкін емес.

      2. Конфликт қатысушылары арасында түрлі мөлшерде бөлінетін объектілер.

      3. Конфликт қатысушыларының екеуі де бірге игеретін объектілер. Бұл «алдамшы конфликт» жағдаяты болып табылады.

      Нақты бір конфликте объектіні анықтау оңай емес. Конфликтің субъектілері мен қатысушылары өздерінің шынайы және жалған мақсаттарын көздей отырып, өздерін қарсыласуға итермелеген уәждерін білдірмеуі, жасыруы, ауыстыруы мүмкін. Мысалы, саяси күресте конфликт объектісі қоғамдағы шынайы билік болып табылады, алайда саяси қарсыласудың әрбір субъектісі қарсыласу белсендігінің негізгі себебі өз сайлаушылары үшін мүмкін болған игіліктің барынша жоғары деңгейіне қол жеткізу екендігін дәлелдеуге тырысады.

      Объектіні бұрмалау тараптардың біріне маңызды пайда келтіруге және екіншісінің жағдайын маңызды түрде қиындатуға қабілетті болып келеді. Мысалы, егер қорғалушының өзін-өзі қорғау мақсатында қару қолдануға мәжбүр болғандығыны дәлелденсе, біреуді өлтірген адам сот тарапынан ақталуы мүмкін. Конфликт себептері басқалармен алмасқан кезде және басқа да қиын конфликтерде шынайы объектіні табудағы қиындықтар туындайды. Кейде конфликт субъектісінің өзі қарсыласудың негізгі себебін толығымен ұғына алмайды. Мысалы, басшы мен қол астындағы кісінің арасында жағдаят туындауы мүмкін:

      1. Басшы қол астындағы кісіні қажетті қайтарыммен жұмыс жасауды қаламайтындығы үшін айыптайды.

      2. Қол астындағы кісі басшыны оның жеке өзіне деген біржақты қарым-қатынасы үшін айыптайды.

      3. СКАЧАТЬ