Тасаввуф алломалари. Хамиджон Хомидий

Чтение книги онлайн.

СКАЧАТЬ Восит шаҳрида ўзига муҳташам уй қурдиради. Сўнгра еб-ичиб, байрам қилиб, кейин ҳақига дуо этишлари учун одамларни чорлайди. Ҳасан жамоат жам бўлган фурсатдан фойдаланишни кўнглига тугиб, одамларга панд-насиҳат қилиш, Аллоҳни эслатиш, дунё зеб-зийнатларига ҳирс қўйишдан қайтариш ниятида Ҳажжожнинг уйига боради. Қурилган бинони кўриб, жимжимадор безаклар ҳашаматидан ажабланади. Одамлар қасрни тавоф қилишар эди. Ҳасан ниятига мувофиқ равишда оломонга деди:

      – Биз золимлар золими нима қурганини кўрдик. Албатта, Фиръавн бундан ҳам баланд ва кўркам бино қурдирганини яхши биламиз. Бироқ Аллоҳ таоло Фиръавнни ҳалок этди ва биносини қулатди.

      Ҳасан шу зайлда сўзлайверди. Шунда ўша ерда ҳозир бўлганлардан бири золим ҳокимнинг ҳайбатидан қўрқиб деди:

      – Кифоя қилар энди, эй Ҳасан, кифоя қилар энди?

      Ҳасан Басрий деди:

      – Аллоҳ таоло илм аҳлига билганларини яширмай, одамларга очиқ баён этиш масъулиятини юклаган!

      Ғазабланган Ҳажжож ибн Юсуф эртасига мулозимларига заҳрини сочди:

      – Ўлим сизларга! Басралик бир қул чиқиб бизга хоҳлаган гапини айтса-ю бирон тирик жон унга рад жавобини бера олмаса. Аллоҳга қасамки, мен сизларга унинг қонини ичираман, эй қўрқоқлар жамоаси!

      Шундан сўнг Ҳажжож қилич ва кунда ҳозирлашга буюрди. Мосламалар тайёрланди. Жаллодлар чақирилди. Ҳасанни олиб келиш учун миршаблар жўнатилди. Бирпасдан сўнг Ҳасан кириб келди. У қилич, кунда ва жаллодни кўрган маҳали лабларини қимирлатиб қўйди. Ҳажжож ҳузурида мўминларнинг улуғи, Аллоҳ йўлига даъват этувчиларнинг энг саботлиси турган эди. Ҳасанни бундай ҳайбатли ҳолда кўрган Ҳажжож шошиб:

      – Мана бу ерга, эй Ҳасан Басрий, марҳамат қилсинлар… – дея дудуқланди. Саройда ҳозир бўлганлар бу манзарани ҳайратланиб томоша қилар эдилар. Чунки Ҳажжож Ҳасан Басрийни ўз ўрнига, яъни тахтига ўтқазиб қўйган эди.

      Ҳасан Басрий тахтга жойлашиб олгач, Ҳажжож ундан баъзи ишлар хусусида масала сўради. Олим унга шошилмай, лўнда, чиройли ибора ва қатъий асос билан жавоблар қайтарди.

      Ҳажжож деди:

      – Сиз илмлар улуғисиз, эй Ҳасан.

      Ҳажжож барча масалаларга қаноатланарли жавоб олгач, ораларидаги зиддиятни бартараф этиш ниятида Ҳасан Басрийнинг қўлини ўпиб, эшиккача кузатиб қўйди.

      Ҳасан Басрийнинг изидан бир хизматкор эргашди ва сўради:

      – Эй олимлар улуғи, Ҳажжож сизни мутлақо бошқа ниятда чақирган эди. Келган пайтингизда лабларингиз қимирлаганини кўрдим. Шунда нималар деган эдингиз?

      Ҳасан деди:

      – «Эй неъмат ато этгувчи ва кулфатда паноҳ бергувчи Эгам! Оловни Иброҳимга совуқ қилиб, саломат қолдирганингдек, мени ҳам золим Ҳажжож азобидан асраб, саломат қилгин» деб илтижо қилдим.

* * *

      Нақл қилишларича, шайхнинг муридларидан бири Қуръондан оят ўқилса фарёд қилиб ўзини ерга урар эди.

      Ҳасан Басрий деди:

      – Бундай қилма.

      Мурид деди:

      – Бу иш менинг қўлимда эмас.

      Ҳасан Басрий СКАЧАТЬ