Quo Vadis Europa?. Andrzej Stanislaw Budzinski

Чтение книги онлайн.

СКАЧАТЬ to zrozumieć w paraleli z przysłowiem: „Umarł król, niech żyje król”, wywodzącego się ze średniowiecza, kiedy tego samego dnia grzebano starego króla i świętowano władzę jego następcy. Obecnie to powiedzenie stosuje się w sytuacji, kiedy jedna osoba zamienia miejsce drugiej. Oczywiście w sytuacji, o której mówimy możemy użyć to powiedzenie jedynie jako porównanie, i to w sensie bardzo nieprecyzyjnym i odległym od prawdy historycznej.

       Imię Benedykt znaczy błogosławiony, którego Kościół proklamował świętym i głównym patronem Europy. Jest on świętym Kościołów: katolickiego, starokatolickiego, anglikańskiego, luterańskiego, ormiańskiego i prawosławnego ^[58] , co oznacza, że to kim był i co zrobił ma doniosłe i szerokie znaczenie. Reguła życia monastycznego dała początek nie tylko założonej przez św. Benedykta rodzinie zakonnej, ale wywarła silny wpływ na inne rodziny zakonne: celestynów, cystersów, humiliatów, kamedułów, kartuzów, norbertanów, sylwestrynów, trapistów, wallombrozjanów i innych.

       Świętemu Benedyktowi przypisuje się tytuł wielkiego organizatora życia zakonnego i chrześcijańskiego. Zakony oparte na ułożonej przez niego regule wyniosły na ołtarze około 5500 świętych i błogosławionych, zaprowadziły na tron papieski 24 papieży i doprowadziły do otrzymania sakry 5000 biskupów ^[59] . Z tych faktów zdajemy sobie sprawę, że dzieło św. Benedykta miało wielkie znaczenie nie tylko dla rozwoju życia zakonnego w środowisku chrześcijańskim ale także dla całego społeczeństwa europejskiego. Dlatego uzasadnione jest pytanie: Co św. Benedykt i jego dzieło wniosło do Europy?

       2.2.1. „Ora et labora” (módl się i pracuj)

       Oto główna myśl św. Benedykta, wokół której zbudowana jest Reguła zakonna przez niego napisana. Podkreśla ona dwa podstawowe wymiary życia człowieka – Niebo i Ziemię, co wytłumaczone w bardzo prosty sposób znaczy, że życie człowieka na ziemi ma swój cel, którym jest Niebo. Wszystko więc, co robi na ziemi powinno mieć swoje odniesienie do Nieba. Wyjaśnia nam to w sposób doskonały św. Paweł: „31 Przeto czy jecie, czy pijecie, czy cokolwiek innego czynicie, wszystko na chwałę Bożą czyńcie” (1Kor 10,31) . Oznacza to, że w każdej dziedzinie życia ludzkiego powinien być obecny Bóg. Jedno z imion Syna Bożego, które podkreśla Jego misję na ziemi jest Emmanuel: „23 Oto Dziewica pocznie i porodzi Syna, któremu nadadzą imię Emmanuel ^[60] , to znaczy: Bóg z nami” (Mt 1,23) , co wskazuje, że jest on obecny zawsze i wszędzie, jako alfa i omega-to znaczy jako początek i koniec.

       W zasadzie życia „módl się i pracuj” bardzo istotną rzeczą jest kolejność akcji. Benedykt nie mówi pracuj i módl się , ale módl się i pracuj , co oznacza, że każde dzieło ludzkie powinno mieć swój początek w Bogu i wypływać z modlitwy, to znaczy z relacji z Bogiem i do Niego prowadzić. Ta zasada mówi, że całe życie człowieka jest modlitwą, która wyraża się poprzez kontemplację i akcję. Człowiek, który kontempluje Boga jest także w stanie realizować Go w swoim życiu i przez to wszystko, co robi. Takie spojrzenia na życie człowieka ma swoje odniesienie do jego powołania, jakie otrzymał od Boga: „28 Po czym Bóg im błogosławił, mówiąc do nich: Bądźcie płodni i rozmnażajcie się, abyście zaludnili ziemię i uczynili ją sobie poddaną; abyście panowali nad rybami morskimi, nad ptactwem powietrznym i nad wszystkimi zwierzętami pełzającymi po ziemi” (Rdz 1,28) . Człowiek ma czynić sobie ziemię poddaną, jednak należy podkreślić, że zgodnie z wolą Boga – Stwórcy. Aby człowiek był zdolny w ten sposób rządzić ziemią, Bóg powinien być w centrum jego życia.

       2.2.2. Monastery są wspólnotami

       Oczywiście życie we wspólnocie benedyktyńskiej różni się od życia rodzinnego. Rodzina jest zbudowana na związku między kobietą i mężczyzną, którzy poprzez małżeństwo, z którym jest związana prokreacja, tworzą rodzinę. W rodzinie są powiązania biologiczne. U podstaw budowania rodziny jest wolny wybór dwóch osób, które decydują się na wspólne życie. Oto kilka definicji rodziny: „Rodzina – w socjologii rozumiana jako grupa społeczna lub instytucja społeczna. Rodzina, zdaniem socjologów i najprostszych jej definicji, to najważniejsza, podstawowa grupa społeczna, na której opiera się całe społeczeństwo” ^[61] . Inna definicja rodziny: „Duchowe zjednoczenie szczupłego grona osób skupionych we wspólnym ognisku domowym aktami wzajemnej pomocy i opieki, oparte na wierze w prawdziwą lub domniemaną łączność biologiczną, tradycję rodzinną i społeczną” ^[62] . Definicja rodziny według nauki Kościoła Katolickiego: „Mężczyzna i kobieta połączeni małżeństwem tworzą ze swoimi dziećmi rodzinę. Ten związek jest uprzedni wobec uznania go przez władzę publiczną; narzuca się sam. Należy go uważać za normalny punkt odniesienia w określaniu różnych stopni pokrewieństwa.

       miejsca harmonii” ^[63] .

       Wspólnota benedyktyńska nie jest zbudowana na więziach biologicznych, lecz na więziach duchowych wypływających z powołania Bożego. Źródłem, więc, powołania monastycznego jest sam Bóg, który powołuje osoby do relacji z sobą we wspólnocie zakonnej. Jest to relacja między Bogiem a ludźmi i między ludźmi, którzy odpowiedzieli na wołanie Boga. Życie we wspólnocie benedyktyńskiej odbywa się na dwóch szczeblach:

        pionowym – jest to relacja z Bogiem, która jest podstawowa i ma fundamentalny wpływ na relacje międzyludzkie,

        poziomym-jest to relacja między ludźmi, którzy w sposób pozytywny odpowiedzieli na powołanie Boga.

       We wspólnocie życie jest zbudowane na trzech filarach:

        klasztor – dla św. Benedykta jest to przede wszystkim wspólnota ludzi, którzy dzielą to samo powołanie. Stałe życie we wspólnocie jest podstawowym środowiskiem życia i wzrostu mnicha i ma za cel edukację. Na czym ona polega? Otóż wspólnotę tworzą osoby w różnym wieku, o różnych charakterach, wykształceniach i doświadczeniu życiowym, ze swoimi ograniczeniami i uzdolnieniami. Poznawanie siebie i szukanie Boga dokonuje się w tyglu codzienności, w której życie wspólne szybko pokazuje człowiekowi kim on naprawdę jest. Dokonuje się to dzięki wspólnocie, bo to właśnie ona ujawnia jego słabości, niezdolność i ograniczenia we współżyciu z innymi. We wspólnocie mnich odkrywa, przede wszystkim rzeczy pozytywne, które posiada, jak umiejętność wybaczania, służenia, dzielenia się czy dar uśmiechu. Mnich wspomagany we wspólnocie poznaje o sobie wszystko to, co żyjąc sam nie byłby w stanie odkryć. Im bardziej człowiek poznaje siebie tym bardziej uświadamia sobie, że został przyjęty do tej właśnie wspólnoty ze swoimi ograniczeniami i uzdolnieniami, że został zaakceptowany i pokochany przez innych takim jakim jest. W ten sposób wspólnota staje się miejscem gdzie można być sobą bez lęku i bez skrępowania, staje się miejscem życia i prawdziwego wzrostu osobistego i pomagać w nim innym.

        Reguła-to fundament życia mniszego, i co ciekawe, tak jak na początku tak też po kilkunastu wiekach nie straciła na wartości. Następujące po sobie pokolenia mnichów i mniszek nadal dostrzegają w niej urzekający i zawsze aktualny sposób życia, realizację chrześcijańskiego ideału naśladowania Chrystusa przez postępowanie pełne umiaru. Reguła to ideał zaproponowany przez Mistrza odznaczającego się umiłowaniem Boga nade wszystko i głęboką, nadprzyrodzoną mądrością. Reguła benedyktyńska wyrasta z doświadczenia wielkiego człowieka, który głęboko przeżył treść Ewangelii i pragnął podzielić się swym doświadczeniem z innymi, aby także oni osobiście zetknęli się z Chrystusem we wspólnocie zakonnej.

        СКАЧАТЬ