Quo Vadis Europa?. Andrzej Stanislaw Budzinski

Чтение книги онлайн.

        Zasada pomocniczości [90] – albo zasada subsydiarności mówi, że władza powinna mieć znaczenie pomocnicze, wspierające w stosunku do działań jednostek, które ją ustanowiły. Tam, gdzie nie jest to konieczne, państwo powinno pozwolić działać społeczeństwu obywatelskiemu, rodzinom, wolnemu rynkowi. W sytuacji wymagającej interwencji winno natomiast rozwiązywać problem na szczeblu możliwie najbliższym obywatelom, a więc raczej w gminach niż w regionach, i raczej w regionach niż w centrum. Jest to jedna z najważniejszych zasad pracy socjalnej, która sprowadza się do poglądu, że obowiązkiem społeczności jest wspomaganie jej części składowych w naturalnym rozwoju. Istotnym założeniem jest zakres tej pomocy: państwo nie może ingerować w sprawy, z którymi poszczególne jednostki są w stanie poradzić sobie same, lecz jedynie tam, gdzie pomoc jest niezbędna. W praktyce oznacza to akceptację interwencjonizmu państwowego w chwili, gdy zmierza on ku stwarzaniu warunków dobrego życia dla wszystkich członków społeczności, przeciwdziałanie nadmiernemu rozwarstwieniu struktury społecznej i uznanie działań na rzecz ochrony praw jednostek. Zasadę pomocniczości streszczają zdania: tyle władzy, na ile to konieczne, tyle wolności, na ile to możliwe oraz tyle państwa, na ile to konieczne, tyle społeczeństwa, na ile to możliwe. To jeden z kluczowych elementów programowych współczesnej katolickiej nauki społecznej, dotyczącej sfery państwowej [91] .

        Uznanie udziału Kościoła w życiu publicznym za obowiązek oraz przyznanie specjalnych praw rodzinie.

        Europejski dom-„… demokracja, przepisy prawa oraz prawa ludzkie są filarami Rady Europy, na których budujemy wspólny europejski dom. Daje nam to najlepszą gwarancję stabilnej, pokojowej oraz bogatej przyszłości. Na naszej drodze ku przyszłości Kościoły są naszymi niezastąpionymi partnerami. Potrzebujemy etycznych wartości, aby uczynić nasze życie społeczne godnym i żeby ludzie byli traktowani z należnym im szacunkiem. Musimy wzmocnić polityczne i prawne działania poprzez współpracę z organizacjami wyznaniowymi. Musimy zrobić wszystko, aby postawić na wzajemne zrozumienie i poszanowanie różnych kultur oraz religii. Musimy umieścić dialog międzyreligijny i międzykulturowy na początku politycznych agend we wszystkich krajach członkowskich. Należy wspólnie pracować dla pokoju, sprawiedliwości społecznej oraz długofalowej stabilności. W ten sposób wyrwać możemy korzenie ekstremizmu i terroryzmu” ^[92] . Zadanie Chrześcijan jest to pomoc w odkryciu na nowo duszy Europy, coś w rodzaju „wspólnego europejskiego domu” , „modelu życia podtrzymywanego i opartego na humanizmie, z domowymi zasadami” przestrzeganymi w relacji równości, wspólnych wartości, dialogu, gościnności. Przewodniczący Komisji Europejskiej José Manuel Barroso stwierdził: „Jeśli uznaje się, że etyka jest nieodłączna od polityki, to trzeba z zainteresowaniem słuchać tego, co mają do powiedzenia religie” . Kard. Murphy O’Connor, prymas Anglii zaznaczył, że: “niezliczona liczba chrześcijan Europy dała temu kontynentowi życie i duszę, budując kościoły, tworząc jej kulturę, wychowując jej dzieci do świętości, nadając kształt i sens jej prawom oraz wielkim demokratycznym ideałom i zasadom (…) Ewangelia była kamieniem węgielnym naszego kontynentu. Dlatego należy się wstydzić, że tak wielu ludzi nie jest w stanie uznać tego faktu z historii” ^[93] .

        Pojednanie, przebaczenie, gościnność i wdzięczność -te wartości są częścią europejskiej tradycji wypływającej z nauki chrześcijańskiej. Są one jednoznacznie chrześcijańskie i głęboko humanistyczne. Aby przezwyciężyć konflikty, wojny czy terroryzm, konieczne jest przebaczenie, które jest w stanie doprowadzić do pojednania i prawdziwego długotrwałego pokoju. Postawa przyjęcia i otwartości wobec każdego rodzaju życia i każdego człowieka, niezależnie od jego pochodzenia, może stać się stabilnym fundamentem dla harmonijnego współżycia obywateli. Wdzięczność to umiejętnością dostrzeżenia otrzymanego daru czy prezentu, o który z uwagą trzeba się troszczyć. Europa i cały świat powinny przyjąć postawę wdzięczności wobec otrzymanych darów, specjalnie daru każdej osoby ludzkiej.