Название: Ek kies steeds die kerk
Автор: Neels Jackson
Издательство: Ingram
Жанр: Религия: прочее
isbn: 9780796318091
isbn:
Nooit probeer hy gebeure van destyds wegpraat nie. Dikwels kan hy nie presies onthou nie, maar telkens verduidelik hy hoe hy en sy mense destyds gedink het. Hy laat nie toe dat regsmense hom woorde in die mond lê waarmee hy nie saamstem nie. Maar nêrens probeer hy die skuld op iemand anders afskuif nie.
In ’n stadium wend hy hom tot die regter om hulp: “Voorsitter, hy kan nou met woorde speel, maar ek is in die moeilikheid.”
Wanneer die SARK aanvoer dat die regering ’n oorlog van geweld teen hom en Cosatu gevoer het, antwoord Vlok amper heftig: Nee, dis nie korrek nie. Hulle het wel ’n oorlog gevoer teen dié organisasies, maar net met wetlike instrumente. Dit was eers toe wetlike instrumente nie meer gehelp het nie dat hulle onwettige dade gepleeg het.
Mettertyd kry die SARK-man sy erkenning. Nie die SARK nie, nie die Katolieke biskoppe nie, nie enige lidkerk van die SARK was betrokke by geweld nie. Maar die regering van destyds het geglo Khotso-huis word misbruik deur bomplanters en ander opstokers.
Oudpres. P.W. Botha se regsman is besorg oor ’n gesprek tussen Vlok en sy kliënt. Ja, bevestig Vlok, Botha het geensins gesê hy moet onwettig optree nie. Maar, voeg hy by, hy kon geen ander afleiding maak uit Botha se opdrag as dat onwettige optrede nodig was nie.
Teenoor Botha se regsman gee Vlok toe: Binne die Staatsveiligheidsraad is die konnotasie “doodmaak” nooit aan woorde soos “elimineer” en “neutraliseer” gekoppel nie. Teenoor Bellingan se regsman sê hy egter ook: As hy ’n operateur was wat sulke woorde in ’n dokument gelees het, sou hy dit “letterlik verstaan het.”
Teen die tyd dat die kruisverhoor byna klaar is, sit Vlok vorentoe op sy stoel, sy hande bymekaar voor sy mond soos iemand wat bid dat dit tog moet klaarkry. Maar van die kommissarisse het ook nog vrae.
Hoe voel hy nou oor sy verskyning voor die WVK?
Ondanks moeilike vrae is hy “baie, baie billik” behandel. Hy is meer as ooit tevore oortuig dat dit die regte proses was om te volg, antwoord Vlok. En as hy sê dat dit nie lekker is om skuld te aanvaar nie, voeg hy by: Dis belangrik. Belangrik vir hom, belangrik teenoor P.W. Botha én belangrik teenoor die operateurs vir wie dit ’n raamwerk bied waarbinne hulle om amnestie kan aansoek doen.
Glo hy nog die oorlog van destyds was regverdig?
“Ons probleem was dat ons apartheid in stand gehou het omdat ons geglo het ons veg teen iets erger as dit. Ek het gedink ons breek apartheid af, en mnr. Botha het voorgeloop daarmee. Ek het mense gemotiveer om strukture in stand te hou sodat dit op geordende wyse afgebreek kan word.”
En laastens: Sal hy nou met P.W. Botha gaan praat om vir hom te sê die WVK is nie ’n sirkus nie, dit bied ’n geleentheid tot versoening?
Die oudminister glimlag halfverleë. Nee. Botha het dit aan hom oorgelaat om self te besluit. Hy sal dit liewer nou aan Botha oorlaat.
Dan is die kruisondervraging verby. Maar die spanning duur voort, want die amnestiekomitee moet nog sy uitspraak gee.
En dit kan oor maande eers gebeur.
(Uit Beeld, 29 Julie 1998.)
DAGGA IN DIE PASTORIE
Dwelms ontsien niemand nie. Geen ouer kan sê: “My kind sal nie daarby betrokke raak nie.” En as ’n kind verslaaf raak, het dit ’n geweldige impak op ’n gesin. Ek het met ’n predikant gesels wie se seun aan dagga verslaaf is.
“Ons is totaal ontredderd,” som die pa sy gesin se situasie op. Omdat die kind minderjarig is, mag hy en sy gesin nie geïdentifiseer word nie. Maar ’n predikant se gemeente sien op na hom. Hy is ’n rolmodel. ’n Mens sou nie verwag dat sy kind ’n daggaroker sou word nie.
Self het hy al sulke gevalle teëgekom, maar dit telkens verwys na mense met meer kundigheid om dit te hanteer. En toe tref dit sy gesin. Uit die bloute. “Dit kom soos ’n storm oor jou,” som hy dit op. As jy weer sien, is jy midde-in die probleem.
Hul seun was ’n begaafde leerling. Hy het onderskeidings behaal; hy was ondernemend en lief vir sport. Verlede jaar het hy depressie ontwikkel en behandeling gekry. In die proses het sy skoolwerk begin agteruitgaan.
Toe merk iemand met kennis van dwelmprobleme op ’n dag op dat die seun se oë rooi is, dat sy pupille groot is, tipiese tekens van dwelmgebruik. Hy het die ouers se aandag daarop gevestig en hulle het die kind se urine laat toets. Dit was positief vir dagga, “genadiglik nie vir iets anders nie.”
Die ouers het hul seun gekonfronteer met die uitslag en hy het erken hy rook dagga, maar hy ontken steeds dat dit ’n probleem is. “Die Here het die plante gemaak. Waarom kan ons dit nie gebruik nie?” is sy houding.
Maar die ouers het gesien hoe hul seun verander. Hy sou byvoorbeeld dikwels laat uitbly. Hulle het sy sakgeld opgeskort in die hoop dat hy dan nie meer dagga sou kon koop nie, maar agtergekom dat van sy klere verdwyn. Of hy dit verkoop om geld te kry of sommer direk vir dagga ruil, weet hulle nie.
Hy het sy goeie vriende verloor en ander maats begin maak. By die skool het hy begin om klasse en selfs toetse te bank, met die gevolg dat sy skoolwerk dramaties agteruitgegaan het. Ook fisiek kon ’n mens ’n verskil sien. Hy het al hoe maerder geword.
Geen straf het meer gehelp om sy gedrag te verander nie. Hy sê nie meer waar hy was as hy uit was nie en hy lieg, volgens sy pa, verskriklik. Op atletiekbyeenkomste is hy eenkant en sy kitaar, waarvoor hy vroeër lief was, speel hy nooit meer nie.
In ’n stadium het die ouers hul seun in ’n kliniek laat opneem vir ses weke se behandeling, maar ná vyf dae het hy weggeloop. Twee, drie keer terwyl die pa vertel, merk hy op: “Ek kan nie glo dis oor my eie kind wat ek praat nie, dat dit ’n situasie is waarin onsself betrokke is nie.”
’n Mens moet probeer om in so ’n situasie jou emosies te skei van die saak, sê hy, maar dis duidelik dat die situasie van sy kind vir wie hy lief is, diep seermaak. Hy gebruik ’n beeld om te verduidelik hoe hy dit beleef. “Dit lyk of jou kind ver weg is en net al hoe verder na die horison toe stap. Aan dié kant is die grootmense besig om hul instrumente soos preke en sielkundiges en wat nie nog alles nie, op te stel, maar dis soos kanonne waarmee jy ’n vlieg probeer doodskiet. En intussen stap jou kind net al hoe verder en verder weg …”
Die swaarste is die hartseer oor sy kind. Hy het alle sin in die lewe verloor, al sy drome om iets te bereik. Al sy ideale het weggespoel.
In die proses begin ’n pa aan homself en sy opvoeding twyfel. Die uitwerking op die gesin is ook dramaties. Die geborgenheid binne die gesin is belangrik, maar niemand weet presies hoe om die situasie te hanteer nie. Dis vir almal stresvol; hulle raak gefrustreerd en bots met mekaar.
Nee, sê die pa, hy beleef dit nie as ’n skande nie; dit kan met enigeen gebeur. Hy sien dit eerder as ’n siekte. Sy kind is ’n siek mens. Iemand het dit ’n sickness by choice genoem. Soos die geval is met ’n alkoholis, help dit nie om met hom te redeneer nie. Hy dink nie logies nie.
Die vraag is hoe СКАЧАТЬ