Miazga. Jerzy Andrzejewski

Чтение книги онлайн.

      – Wolałbym, żeby i mnie mniej cenił, i o linię Partii mniej dbał.

      – Myślisz, że to od niego zależy?

      – Wiem, że nie od niego, ale, wybacz, mnie już od tego wszystkiego mdli. U nas są winni tylko ci, którzy robią rzeczy naprawdę wartościowe i usiłują coś zmienić na lepsze. A reszta? Sami niewinni!

      – Nie irytuj się, szkoda nerwów, i tak nic nie zmienisz.

      – Wiem – odpowie Wanert i chyba tym razem wypije swoją whisky do dna.

      Może pomyśli: nic nie zmienię i dlatego, że tak myślę, nigdy nie zrobię nic wielkiego.

      A Otocki naraz:

      – Poczekaj, Eryk, coś ty przed chwilą powiedział?

      – Że wiem, że nic nie zmienię. Niestety!

      – Nie, nie to, przed tym! Że wolałbyś, żeby Raszewski mniej cię cenił i mniej dbał o linię Partii. Powiedziałeś tak?

      – Możliwe.

      – Człowieku! Przecież gdyby on rzeczywiście mniej dbał o linię Partii, ciebie musiałby cenić jeszcze wyżej. Napijesz się?

      Wanert, przygryzając dolną wargę, potrząśnie głową. I gdy dostrzeże nieopodal znajomą twarz, powie szybko:

      – Przepraszam cię, muszę się z kimś przywitać.

      Porzucony tak nagle Otocki podąży wzrokiem za odchodzącym i z pewnością od razu się zorientuje, że Wanert zmierza ku Romanowi Gorbatemu, który samotnie będzie stać pod ścianą, tuż obok popiersia z białego marmuru przedstawiającego ks. Józefa Poniatowskiego. Stwierdziwszy to, Otocki szybko odwróci głowę i zajmie się swoją whisky, po czym bardziej niż zazwyczaj ociężały, z obwisłą twarzą i nazbyt długimi rękoma kołysząc jak wiosłami, odejdzie w przeciwną stronę, a ponieważ poczuje się cokolwiek pijany, więc z przesadną starannością będzie nawiązywać swymi ogromnymi stopami kontakt z posadzką.

      Zatem Eryk Wanert przywita się z Gorbatym.

      – Jak się masz, Roman? Dawno się nie widzieliśmy.

      Być może pierwszym odruchem Gorbatego byłaby odpowiedź: nie szukałeś mnie, lecz z pewnością nie powie tego, może tylko jego niebieskie, bardzo słowiańskie oczy lekko pociemnieją i nerwowym ruchem lewej dłoni odgarnie z czoła niesforną grzywę ciemnych, prawie granatowych włosów, pewnie powie:

      – Nigdzie nie bywam.

      Chwilę będą prawdopodobnie milczeć, obaj trochę zakłopotani, bo rany, jakie zadaje ludziom zdeprawowana władza, czynią niekiedy jednostkę równie osamotnioną i cokolwiek wstydliwą, jak osamotnionym i wstydliwym staje się człowiek, gdy jego organizm zatruwa i rozkłada śmiertelna choroba.

      Wreszcie Gorbaty, znów odgarniając włosy z czoła, spyta:

      – Kręcisz co?

      – Mam robić Makbeta w Stołecznym.

      Gorbaty ożywi się:

      – Z Konradem?

      – Oczywiście.

      – A Lady Makbet?

      – Pewnie Monika.

      Gorbaty skrzywi się.

      – To gorzej.

      – Wiem.

      I znów zamilkną. Wreszcie Wanert:

      – A ty, Roman?

      – Ja? Jem, trawię, chodzę na długie spacery, czytam kryminały.

      – To prawda, że chcesz wyjechać?

      – Moja żona i syn chcą.

      – A ty?

      – Nie wiem. To znaczy wiem, ja wyjechać nie chcę, ale chyba będę musiał.

      I po chwili:

      – Zrozum, człowieku, bez teatru nie potrafię żyć, muszę mieć scenę, aktorów, dekoracje, światła, tylko to jedno umiem robić, bez tego staję się suchy i drętwy, jak patyk. Przecież mam czterdzieści pięć lat, najlepszy wiek, mam siebie dobrowolnie skazać na wegetację? Jeszcze rok, dwa takiego życia, jak ten rok ostatni, i będę trupem.

      – Może się coś zmieni – powie Wanert bez przekonania.

      – Wierzysz w to?

      – Nie – odpowie Wanert.

      Gorbaty:

      – Miałem ostatnio kilka propozycji, z Oslo, z Kolonii.

      – I co?

      – Nic, dano mi wyraźnie do zrozumienia, że owszem, mogę wyjechać, ale tylko na papierach emigracyjnych.