Interpretacja EKG. Kurs podstawowy. Отсутствует

Чтение книги онлайн.

      1. Chugh S.N.: Textbook of Clinical Electrocardiology for Postgraduates, Residents and Practicing Physicians. JAYPEE Brothers Medical Publishers, London 2012.

      2. Garcia T., Holtz N.: EKG Sztuka interpretacji. Medipage, Warszawa 2007.

      3. Szydło K.: Patomechanizmy powstawania zaburzeń rytmu serca. W: Zaburzenia rytmu serca w codziennej praktyce (red. K. Mizia-Stec, M. Trusz-Gluza). Medical Tribune Polska, Warszawa 2015.

      2

      Zasady wykonywania elektrokardiogramu

      Krzysztof Szydło

      Gdy mówimy o zapisie EKG, nie tylko wypada, lecz także należy przypomnieć jego historię. Rozpoczyna się ona w 1872 r., kiedy to francuski fizyk Gabriel Lippmann wynalazł elektrometr kapilarny. Konstrukcja dość prosta – cienka szklana rurka ze słupem rtęci pod kwasem siarkowym, działanie też proste – menisk rtęci przesuwał się wraz ze zmianami potencjałów elektrycznych, ruchy te były bardzo niewielkie, dlatego obserwowano je pod mikroskopem. Korzystając z takiego elektrometru, dwóch brytyjskich fizjologów – John Burden Anderson i Friderick Page – w 1878 r. zarejestrowało po raz pierwszy przebieg prądu elektrycznego serca. Pierwszy elektrokardiogram opublikował w 1887 r. Augustus Waller ze Szkoły Medycznej St. Mary w Londynie; badaniu poddał się technik laboratoryjny pracujący w jego zespole. Ale tak naprawdę pierwszym „pacjentem”, u którego Waller zapisał krzywą EKG, był jego pies Jimmie, który elektrody miał umieszczone na przednich i tylnych łapach. Ciekawostką może być również to, że wychylenia krzywej EKG oznaczano wtedy literami a, v′ i v′′, a sam Waller był bardzo sceptycznie nastawiony do szerszego, klinicznego zastosowania EKG.

      Bardzo ważny dla elektrokardiologii jest rok 1889, w którym holenderski fizjolog Willem Einthoven zapoznaje się z techniką zapisu czynności elektrycznej serca prezentowaną przez Wallera. To właśnie Einthoven wprowadził w 1893 r. termin „elektrokardiogram”. Udoskonalił on elektrometr oraz wprowadził określenia dla pięciu rejestrowanych przez siebie wychyleń: P, Q, R, S i T. W 1901 r. skonstruował galwanometr strunowy – „pradziadka” nowoczesnych elektrokardiografów, a w 1906 r. opublikował pierwszy atlas EKG, zawierający uporządkowany zestaw prawidłowych i nieprawidłowych zapisów EKG. Zawierał on m.in. przykłady przerostu lewej i prawej komory, przedwczesnych pobudzeń komorowych, bloku przedsionkowo-komorowego. Willem Einthoven otrzymał w 1924 r. Nagrodę Nobla w dziedzinie medycyny.

      Elektrokardiogram, jak już wspomniano, jest zapisem elektrycznej czynności serca. Metoda ta daje możliwość zobrazowania graficznego miliwoltowych potencjałów odbieranych przez elektrody umiejscowione na skórze pacjenta. Większość elektrokardiografów (aparatów rejestrujących) ma umieszczoną na panelu sterującym kilkupunktową „instrukcję obsługi”, czyli opisane kolejne czynności, jakie należy wykonać podczas zapisu EKG. Niektóre elektrokardiografy mają również umieszczony schemat lokalizacji poszczególnych elektrod. Umiejscowienie elektrod jest ściśle określone i nie może być zmieniane. Gwarantuje to otrzymanie zapisów, które można właściwie interpretować, wykorzystując normy i algorytmy, a także porównywać. Pamiętajmy, że zmiana umiejscowienia elektrod może powodować katastrofalne konsekwencje (np. zamiana elektrod kończynowych), ale również może być trudna do zauważenia (np. przeniesienie elektrod przedsercowych o jedno międzyżebrze do góry lub do dołu).

      PODSTAWOWE INFORMACJE O SAMEJ REJESTRACJI

      Nowoczesne elektrokardiografy dokonują rejestracji sygnału cyfrowo, natomiast zapis prezentowany jest na papierze milimetrowym (ryc. 2.1). Podstawowe informacje, na jakie należy zwrócić uwagę, to przesuw papieru oraz cecha, czyli wzmocnienie zapisu. Najbardziej właściwe jest wykonywanie badania przy przesuwie 25 mm/s. W takiej sytuacji 1 mm to 40 ms, a jedna duża kratka – 5 mm – to czas 200 ms. Niekiedy spotyka się zapisy wykonane z przesuwem papieru 50 mm/s, jednak nie poprawia to czytelności zapisu ani nie pomaga w jego interpretacji. Standardową cechą jest 10 mm/1 mV. W sytuacjach gdy zapis ma bardzo małą amplitudę, co utrudnia jego interpretację, można zastosować większe wzmocnienie, czyli zmienić cechę na 20 mm/1 mV. Jednak nieuzasadnione lub przypadkowe wykonanie zapisu z taką cechą może prowadzić do błędnych wniosków, przykładowo dopatrywania się cech przerostu tam, gdzie ich nie ma (ryc. 2.2). Oczywiście można również wykonać zapis ze zmniejszonym wzmocnieniem, czyli cechą 5 mm/1mV. Korzystamy z tego u chorych, u których wysokość załamków w „normalnie” wykonanym EKG jest bardzo wysoka i „nachodzą” na siebie zespoły QRS z sąsiadujących odprowadzeń. Należy też sprawdzić, czy zapis wykonany jest z właściwie ustawionymi filtrami. Dokładne omawianie tego problemu wykracza poza ramy niniejszego podręcznika. Zapis powinien być wykonany przy filtrach 0,05–150 Hz. Inne ustawienia mogą powodować zniekształcanie odcinka ST lub zmiany amplitudy poszczególnych załamków.

СКАЧАТЬ