Polski film dokumentalny w XXI wieku. Отсутствует
Чтение книги онлайн.

Читать онлайн книгу Polski film dokumentalny w XXI wieku - Отсутствует страница 21

СКАЧАТЬ style="font-size:15px;">      43

      Tadeusz Szyma, Pejzaże ludzkich twarzy, czyli niezwykłe barwy szarości, „Kino” 2005, nr 2.

      44

      Mirosław Przylipiak, Kamera jako superego. „Dzienniki 1971–1976” Eda Pincusa albo początki dokumentalizmu osobistego, „Kwartalnik Filmowy” 2011, nr 73, s. 22.

      45

      Jay Ruby, The Images Mirrored: Reflexivity and the Documentary Film, [w:] New Challenges for Documentary, red. Alan Rosenthal, University of California Press, Berkeley – Los Angeles 1988, s. 72 – cyt. za: Mikołaj Jazdon, Marian Marzyński. Autobiografia dokumentalisty, „Kwartalnik Filmowy” 2011, nr 73, s. 51.

      46

      Szkolny film Krzysztofa Kieślowskiego Urząd (1966) czy etiuda Marka Piwowskiego Kirk Douglas (1966) wskazują kierunek zmian, do jakich doszło w polskim kinie dokumentalnym na początku lat siedemdziesiątych i zapowiadają diametralnie odmienną stylistykę późniejszych dokumentów obu reżyserów.

      47

      Omawia je Mirosław Przylipiak [w:] Poetyka filmu dokumentalnego, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego – Wydawnictwo Pomorskiej Akademii w Słupsku, Gdańsk – Słupsk 2004, s. 205. Autor zauważa ponadto (ibidem): „W ostatnich latach notujemy ekspansję dokumentalizmu osobistego w Polsce. Tytułem przykładu należy wspomnieć o dwóch filmach Pawła Łozińskiego (Taka historiaSiostry), o filmie Takiego pięknego syna urodziłam Marcina Koszałki (2000) czy o Syberyjskiej lekcji Wojciecha Staronia (1998)”. Wskazane przez badacza filmy Pawła Łozińskiego nie mają jednak w moim przekonaniu charakteru stricte autobiograficznego. Pomiędzy ich bohaterami a twórcą rodzi się wprawdzie silna więź, zażyłość, ale Łoziński nie opowiada w nich o sobie, lecz o swoich sąsiadach, choć w Takiej historii pojawia się na moment w kadrze (jego sylwetkę za kamerą widzimy w lustrzanym odbiciu). Podobną postawę względem swoich bohaterów przyjmuje Jacek Bławut, np. w filmie Szczur w koronie czy telenoweli dokumentalnej Ja, alkoholik.

      48

      Por. Krzysztof Kornacki, Polityka, psychologia i człowiek – twórczość Marcela Łozińskiego, „Kwartalnik Filmowy” 1998, nr 23, s. 158–192.

      49

      Fragment wypowiedzi Marcela Łozińskiego zamieszczonej na stronie internetowej Programu III Polskiego Radia, http: //www.polskieradio.pl/9/708/Artykul/358305,Marcel-Lozinski-Przyjemnie-patrzec-jak-ludzie-potrzebuja-dokumentu [dostęp: 26.01.2013].

      50

      Małgorzata Jacyno, Kultura indywidualizmu, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007.

      51

      Marcel Łoziński, Scenariusz a realizacja w filmie dokumentalnym, Łódź 1973 (praca dyplomowa w zbiorach Biblioteki PWSFTviT, sygn. D1046).

      52

      Wiedzę na ten temat opieram przede wszystkim na jedyny

1

Sheila Curran Bernard, Film dokumentalny. Kreatywne opowiadanie, przeł. Michał Bukojemski, Wydawnictwo Wojciech Marzec, Warszawa 2011.

2

Ibidem, s. 189.

3

Ibidem, s. 214.

4

Ibidem, s. 208.

5

Ibidem, s. 207.

6

Ibidem, s. 210.

7

Ibidem, s. 214.

8

Ibidem, s. 11.

9

Ibidem, s. 215–216.

10

Ibidem, s. 190.

11

Ibidem, s. 196.

12

Ibidem, s. 63.

13

Za informacje dotyczące systemu oceny scenariuszy w TVN dziękuję panu Jarosławowi Potaszowi, dyrektorowi Działu Produkcji TVN (rozmowa odbyła się w listopadzie 2012, notatki w posiadaniu autora).

14

Dziękuję pani Ewie Zychowicz za informacje dotyczące systemu oceny scenariuszy w PISF-ie, a także za pomoc w przygotowaniu niniejszego artykułu.

15

Kazimierz Karabasz, Odczytać czas, PWSFTviT, Łódź 1999, s. 11–12.

16

Marcel Łoziński, Scenariusz a realizacja w filmie dokumentalnym, „Film na Świecie” 1976, nr 3–4.

17

Ibidem, s. 97.

18

Grażyna Kędzielawska, Przewodnik dokumentalisty, PWSFTviT, Łódź 2012, s. 69.

19

Ibidem.

20

Dziękuję autorom scenariuszy – Marii Konwickiej, Michałowi Bukojemskiemu i Andrzejowi Celińskiemu za zgodę na wykorzystanie fragmentów ich tekstów w niniejszym artykule.

21

Ed Pincus, New Possibilities in Film and the University, „Quaterly Review of Film Studies”, maj 1977 (wszystkie cytaty pochodzą ze s. 166–167).

22

Katarzyna Mąka-Malatyńska, Puste miejsce. Strategie autobiograficzne w filmie dokumentalnym o Zagładzie, „Kwartalnik Filmowy” 2011, nr 73, s. 66.

23

Mirosław Przylipiak, Poetyka kina dokumentalnego, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego – Wydawnictwo Pomorskiej Akademii Pedagogicznej, Gdańsk – Słupsk 2004, s. 205.

24

Maria Muhle, Documentaire, [w:] Dictionnaire de la pensée du cinéma, red. Antoine de Baecque, Philippe Chevallier, Presses Universitaires de France, Paris 2012, s. 243.

25

Magdalena Podsiadło, Autobiografizm filmowy jako ślad podmiotowej egzystencji, Universitas, Kraków 2013, s. 81–106.

26

Mirosław Przylipiak, Dokument osobisty, [w:] Encyklopedia kina, red. Tadeusz Lubelski, Biały Kruk, Kraków 2010, s. 256–257.

27

Wypowiedź Macieja Cuske [w:] Godność kamery, „Znak” 2012, nr 11, s. 103.

28

Dzieje filmu omawia Mikołaj Jazdon w szkicu monograficznym Marian Marzyński. Autobiografia dokumentalisty, „Kwartalnik Filmowy” 2011, nr 73, s. 42–52.

29

Magdalena Podsiadło, Autobiografizm filmowy…, op. cit.

30

Georges СКАЧАТЬ