Халықаралық транспорт операциялары. М. Байгісиев

Чтение книги онлайн.

      Кез келген чартерде кеме, жүк, фрахт, стивидорлық жұмыстарға төлем тәртібі, диспач, демереджге қатысты бірқатар міндетті шарттар болады. Чартерлік келісімшарттың негізгі талаптары болып келесі табылады: чартердің жасалған уақыты және орны; тараптардың толық заңи атаулары; кеменің атауы және сипаттамасы; бастапқы кемені басқасына айырбастау құқығы; жүк түрі; жүкті тиеу және түсіру орны; жүкті тиеу және түсіру шарттары; фрахтіні төлеу тәртібі; кемені беру мерзімі; басқа да шарттар.

      Сауда кеме қатынасы тәжірибесінде типтік келісім-шарттық тасымалдар – чартерлер проформасы жасалған. Чартерлік келісімшарттың рәсімделу үрдісі өте күрделі және ұзақ уақытты алады. Осы үрдісті жеделдету үшін теңіз тасымалы келісімшартының шарттары жазылған және талқыланған типографиялық дайын қағаздар түріндегі чартерлердің арнайы стандартты проформалары пайдаланылады. Бұл қағаздарға келісімшарттың келісілген сипаттамалары кіреді. Чартерлер проформалары әдетте ірі жүк экспортерларымен және импортерларымен, кеме иесі фирмалары мен брокерлік фирмалармен жасалады. Нарықта мойындалуы үшін чартерлер проформалары БИМКО құжаттама бойынша Кеңесінде және Ұлыбритания кеме қатынасы Палатасында талқылау және келісу кезеңінен өтеді. Осындай апробациядан кейін чартер проформасы белгілі бір бағаға ие болады: жоғары баға – «келісілді», ал егер де БИМКО мүшелерінің арасында жекелеген баптар бойынша ортақ көзқарас болмаса, ол «ұсынылды» немесе «қолданды» бағаларына ие болады. Гриф чартердің тақырыпшасына ерекше шрифтпен жазылады. Осындай проформалармен қатар, өз қажеттіліктеріне орай ірі кеме немесе жүк иелерімен жасалатын бағасы бар грифтері жоқ «жеке проформалар» да қолданылады.